تابستان
برگشت به فهرست مقالات |
برگشت به فهرست نسخه ها
گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان؛ دانشگاه زابل، ایران
چکیده: (70 مشاهده)
چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: ارزن دمروباهی به عنوان یک محصول چند منظوره دارای پتانسیل های مغذی و دارویی است. این مطالعه با هدف بررسی و مقایسه تنوع مجموعه ژرم پلاسم گسترده ی ارزن دمروباهی (134 ژنوتیپ) براساس 14 صفت زراعی مورد مطالعه انجام شد.
مواد و روش ها: در این تحقیق بذور 134 ژنوتیپ ارزن دمروباهی که شامل مجموعه گسترده ژرم پلاسم ارزن دم روباهی می باشد، از پژوهشکده فناوری تولیدات گیاهی، قطب علمی تنش‌های محیطی غلات دانشگاه شهید باهنر کرمان تهیه شد. آزمایش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار و تحت شرایط نرمال طی سال زراعی 1396 اجرا شد. صفات زراعی شامل: درصد جوانهزنی بذر ارتفاع گیاه، تعداد برگ در بوته، طول برگ پرچم، عرض برگ پرچم، تعداد پنجه، طول خوشه، عملکرد دانه، تعداد گیاهان روی خط، عملکرد علوفه، وزن بذور بوته برتر، وزن هزار دانه، شاخص برداشت و عملکرد بیولوژیکی اندازه گیری شد و سپس داده های حاصله مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافته ها: نتایج تجزیه وارﻳﺎﻧﺲ نشان داد که اختلاف ژنوتیپ‌های مورد مطالعه از نظر تمامی صفات به غیر از صفات عرض برگ و تعداد گیاهان روی خط در سطح 1 درصد معنیدار بود. بر آورد ضریب همبستگی بین صفات نشان داد که عملکرد دانه و عملکرد علوفه با تمامی صفات به استثنای عرض برگ همبستگی مثبت و معنی‌‌داری داشتند، همچنین صفت عملکرد دانه با عملکرد بیولوژیک و عملکرد علوفه بیشترین همبستگی مثبت و معنیدار (به ترتیب 0/97 و 0/94) داشت. در ادامه نتایج ﺗﺠﺰﻳﻪ ﺑﻪ ﻣﺆﻟﻔﻪﻫﺎی اﺻﻠﻲ نشان داد که 4 مؤلفه اصلی اول بیش از 75/62 درصد از واریانس کل صفات را توجیه کردند و مؤلفه‌‌های اول تا چهارم به ترتیب 49/80، 9/87 و 8/32 و 7/54 درصد از کل واریانس را به خود اختصاص داده‌اند. ﺑﺮاﺳﺎس نتایج ﺗﺠﺰﻳﻪ ﺧﻮﺷﻪای، ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫﺎ به 4 گروه ژنوتیپی تقسیم شدند و ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد در ﮔﺮوه اول از ﻟﺤـﺎظ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻋﻠﻮﻓﻪ و عملکرد ﺑﺬر ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﻘﻴﻪ ﮔﺮوهﻫﺎ ﺑﺮﺗﺮی داﺷﺘﻨﺪ.
نتیجه گیری: در مجموع ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫﺎ از نظر صفات اندازهگیری شده به طور قابل توجهی متفاوت بودند که این مطلب بیانگر وجود تنوع قابل توجه در میان ژرم پلاسم مورد مطالعه بود. با توجه به اینکه برخی ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫﺎ در خوشه اول (160، 68، 15، 23، 72، 73، 39، 170، 57 و 122) از نظر عملکرد بذر و عملکرد علوفه از برتری قابل توجهی برخوردار بودند، لذا میتوانند برای مطالعات آتی اصلاح نباتات به عنوان ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫﺎی برتر در برنامه های به نژادی و انتخاب به منظور افزایش عملکرد علوفه و دانه ارزن دم روباهی مورد توجه و استفاده قرار بگیرد.
مقدمه و هدف: ارزن دمروباهی به عنوان یک محصول چند منظوره دارای پتانسیل های مغذی و دارویی است. این مطالعه با هدف بررسی و مقایسه تنوع مجموعه ژرم پلاسم گسترده ی ارزن دمروباهی (134 ژنوتیپ) براساس 14 صفت زراعی مورد مطالعه انجام شد.
مواد و روش ها: در این تحقیق بذور 134 ژنوتیپ ارزن دمروباهی که شامل مجموعه گسترده ژرم پلاسم ارزن دم روباهی می باشد، از پژوهشکده فناوری تولیدات گیاهی، قطب علمی تنش‌های محیطی غلات دانشگاه شهید باهنر کرمان تهیه شد. آزمایش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار و تحت شرایط نرمال طی سال زراعی 1396 اجرا شد. صفات زراعی شامل: درصد جوانهزنی بذر ارتفاع گیاه، تعداد برگ در بوته، طول برگ پرچم، عرض برگ پرچم، تعداد پنجه، طول خوشه، عملکرد دانه، تعداد گیاهان روی خط، عملکرد علوفه، وزن بذور بوته برتر، وزن هزار دانه، شاخص برداشت و عملکرد بیولوژیکی اندازه گیری شد و سپس داده های حاصله مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافته ها: نتایج تجزیه وارﻳﺎﻧﺲ نشان داد که اختلاف ژنوتیپ‌های مورد مطالعه از نظر تمامی صفات به غیر از صفات عرض برگ و تعداد گیاهان روی خط در سطح 1 درصد معنیدار بود. بر آورد ضریب همبستگی بین صفات نشان داد که عملکرد دانه و عملکرد علوفه با تمامی صفات به استثنای عرض برگ همبستگی مثبت و معنی‌‌داری داشتند، همچنین صفت عملکرد دانه با عملکرد بیولوژیک و عملکرد علوفه بیشترین همبستگی مثبت و معنیدار (به ترتیب 0/97 و 0/94) داشت. در ادامه نتایج ﺗﺠﺰﻳﻪ ﺑﻪ ﻣﺆﻟﻔﻪﻫﺎی اﺻﻠﻲ نشان داد که 4 مؤلفه اصلی اول بیش از 75/62 درصد از واریانس کل صفات را توجیه کردند و مؤلفه‌‌های اول تا چهارم به ترتیب 49/80، 9/87 و 8/32 و 7/54 درصد از کل واریانس را به خود اختصاص داده‌اند. ﺑﺮاﺳﺎس نتایج ﺗﺠﺰﻳﻪ ﺧﻮﺷﻪای، ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫﺎ به 4 گروه ژنوتیپی تقسیم شدند و ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد در ﮔﺮوه اول از ﻟﺤـﺎظ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻋﻠﻮﻓﻪ و عملکرد ﺑﺬر ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﻘﻴﻪ ﮔﺮوهﻫﺎ ﺑﺮﺗﺮی داﺷﺘﻨﺪ.
نتیجه گیری: در مجموع ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫﺎ از نظر صفات اندازهگیری شده به طور قابل توجهی متفاوت بودند که این مطلب بیانگر وجود تنوع قابل توجه در میان ژرم پلاسم مورد مطالعه بود. با توجه به اینکه برخی ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫﺎ در خوشه اول (160، 68، 15، 23، 72، 73، 39، 170، 57 و 122) از نظر عملکرد بذر و عملکرد علوفه از برتری قابل توجهی برخوردار بودند، لذا میتوانند برای مطالعات آتی اصلاح نباتات به عنوان ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫﺎی برتر در برنامه های به نژادی و انتخاب به منظور افزایش عملکرد علوفه و دانه ارزن دم روباهی مورد توجه و استفاده قرار بگیرد.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
اصلاح نباتات، بیومتری
دریافت: 1400/2/22 | ویرایش نهایی: 1401/5/15 | پذیرش: 1400/9/9
دریافت: 1400/2/22 | ویرایش نهایی: 1401/5/15 | پذیرش: 1400/9/9
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
