دوره 14، شماره 41 - ( بهار 1401 )
جلد 14 شماره 41 صفحات 128-119 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Seyedi S M, Asadi B. (2022). Evaluation and Comparison of Chitti bean Genotypes under Drought Stress Conditions. J Crop Breed. 14(41), 119-128. doi:10.52547/jcb.14.41.119
URL: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1254-fa.html
URL: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1254-fa.html
سیدی سیدمحسن، اسدی بهروز. ارزیابی و مقایسه ژنوتیپ های لوبیاچیتی (Phaseolus vulgaris L.) در شرایط تنش خشکی پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی 1401; 14 (41) :128-119 10.52547/jcb.14.41.119
1- بخش تحقیقات علوم زراعی-باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اراک، ایران
چکیده: (2545 مشاهده)
چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: با توجه به محدودیت منابع آبی مورد نیاز کشاورزی در ایران، ارائه روش های موثر در کاهش آثار منفی خشکی بر عملکرد گیاهان زراعی از مهم مطالعات مهم به نژادی می باشد. تحمل به تنشخشکی در گیاهان زراعی دارای اهمیت ویژه‌ای است. با استفاده از ارقام مختلف گیاهان زراعی که در در تنش خشکی قادر به تولید عملکرد نسبتاً مناسب باشند، می‌توان با اطمینان بیشتری آن ها را در ناحیه های خشک و نیمه خشک کشت نمود.
مواد و روش ها: به منظور بررسی و مقایسه عملکرد ژنوتیپهای لوبیا چیتی بر اساس شاخصهای تحمل و حساسیت، آزمایشی در دو محیط بدونتنش و تنشخشکی در سال زراعی 96-1395 در مزرعه تحقیقاتی پردیس تحقیقات و آموزش لوبیا خمین اجرا گردید. 24 ژنوتیپ لوبیا چیتی به همراه رقم شاهد غفار (در مجموع 25 ژنوتیپ) در قالب طرح لاتیس با دو تکرار مورد مقایسه قرار گرفتند. در این مطالعه شاخص بهره وری متوسط، شاخص میانگین هندسی بهره وری، شاخص تحمل به تنش، شاخص حساسیت به تنش و شاخص تحمل ارزیابی شدند.
یافته ها: تنش خشکی منجر به کاهش معنیدار صفات مورد بررسی شد. از بین ژنوتیپ های بررسی شده در شرایط آبیاری معمول و تنش خشکی، ژنوتیپ KS21578
بهترتیب با 2805 و 1719 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه را دارا بود. کمترین عملکرد دانه در ژنوتیپ KS21591 و ژنوتیپ KS21596 بهترتیب در شرایط آبیاری معمول و تنش خشکی بدست آمد. بر اثر تنش خشکی، عملکرد دانه ژنوتیپهای بررسی شده 49 درصد کاهش نشان داد.
تنش خشکی باعث افزایش دوره گلدهی و رسیدگی در ژنوتیپ‌ها شد. بیشترین مقدار شاخصتحمل به تنش (1086/6)، شاخص بهره وری متوسط (2124/8) و شاخص میانگین هندسی بهره وری (2054/2) به ژنوتیپ KS21578 تعلق گرفت. همچنین، بیشترین و کمترین مقدار شاخص تحمل (به ترتیب 1288/6 و 126/4) به ترتیب در رقم غفار (شاهد) و لاین KS21591 مشاهده شد. کمترین مقدار شاخص حساسیت به تنش (0/2) نیز در ژنوتیپ KS21585 بدست آمد.
نتیجه‌گیری: بطور کلی، بر اساس عملکرد دانه لوبیا در دو شرایط آبیاری معمول و تنشخشکی و ارزیابی شاخص های تحمل تنش و نیز نمودار دو طرفه شاخصهای میانگین هندسی تولید و شاخص حساسیت به تنش و با در نظر گرفتن دوره رسیدگی، فرم بوته و بازارپسندی دانه در مجموع تعداد 8 ژنوتیپ لوبیا چیتی جهت آزمایش گزینش گردیدند.
مقدمه و هدف: با توجه به محدودیت منابع آبی مورد نیاز کشاورزی در ایران، ارائه روش های موثر در کاهش آثار منفی خشکی بر عملکرد گیاهان زراعی از مهم مطالعات مهم به نژادی می باشد. تحمل به تنشخشکی در گیاهان زراعی دارای اهمیت ویژه‌ای است. با استفاده از ارقام مختلف گیاهان زراعی که در در تنش خشکی قادر به تولید عملکرد نسبتاً مناسب باشند، می‌توان با اطمینان بیشتری آن ها را در ناحیه های خشک و نیمه خشک کشت نمود.
مواد و روش ها: به منظور بررسی و مقایسه عملکرد ژنوتیپهای لوبیا چیتی بر اساس شاخصهای تحمل و حساسیت، آزمایشی در دو محیط بدونتنش و تنشخشکی در سال زراعی 96-1395 در مزرعه تحقیقاتی پردیس تحقیقات و آموزش لوبیا خمین اجرا گردید. 24 ژنوتیپ لوبیا چیتی به همراه رقم شاهد غفار (در مجموع 25 ژنوتیپ) در قالب طرح لاتیس با دو تکرار مورد مقایسه قرار گرفتند. در این مطالعه شاخص بهره وری متوسط، شاخص میانگین هندسی بهره وری، شاخص تحمل به تنش، شاخص حساسیت به تنش و شاخص تحمل ارزیابی شدند.
یافته ها: تنش خشکی منجر به کاهش معنیدار صفات مورد بررسی شد. از بین ژنوتیپ های بررسی شده در شرایط آبیاری معمول و تنش خشکی، ژنوتیپ KS21578
بهترتیب با 2805 و 1719 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه را دارا بود. کمترین عملکرد دانه در ژنوتیپ KS21591 و ژنوتیپ KS21596 بهترتیب در شرایط آبیاری معمول و تنش خشکی بدست آمد. بر اثر تنش خشکی، عملکرد دانه ژنوتیپهای بررسی شده 49 درصد کاهش نشان داد.
تنش خشکی باعث افزایش دوره گلدهی و رسیدگی در ژنوتیپ‌ها شد. بیشترین مقدار شاخصتحمل به تنش (1086/6)، شاخص بهره وری متوسط (2124/8) و شاخص میانگین هندسی بهره وری (2054/2) به ژنوتیپ KS21578 تعلق گرفت. همچنین، بیشترین و کمترین مقدار شاخص تحمل (به ترتیب 1288/6 و 126/4) به ترتیب در رقم غفار (شاهد) و لاین KS21591 مشاهده شد. کمترین مقدار شاخص حساسیت به تنش (0/2) نیز در ژنوتیپ KS21585 بدست آمد.
نتیجه‌گیری: بطور کلی، بر اساس عملکرد دانه لوبیا در دو شرایط آبیاری معمول و تنشخشکی و ارزیابی شاخص های تحمل تنش و نیز نمودار دو طرفه شاخصهای میانگین هندسی تولید و شاخص حساسیت به تنش و با در نظر گرفتن دوره رسیدگی، فرم بوته و بازارپسندی دانه در مجموع تعداد 8 ژنوتیپ لوبیا چیتی جهت آزمایش گزینش گردیدند.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
اصلاح براي تنش هاي زنده و غيرزنده محيطي
دریافت: 1400/2/12 | پذیرش: 1400/11/17
دریافت: 1400/2/12 | پذیرش: 1400/11/17
فهرست منابع
1. Asadi, B. and H. Astaraki. 2015. Response of Chitti Bean (Phaseolus vulgaris L.) Lines to Drough Stress Based on Tolerance Indices. Seed and Plant Improvment Journal, 31(1): 233-248 (In Persian).
2. Asadi, B., A. Ghadiri and H. Asteraki. 2013. Evaluation of drought stress tolerance indices in Chitti bean genotypes. The 5th Iranian Pulse Crops Symposium. Karaj, 334-337 (In Persian).
3. Asadi, B., H.R. Dorri and A. Ghadiri. 2011. Evaluation of chitti bean genotyps to drought stress using stress tolerance indices. Seed And Plant Improvement Journal, 27(1): 615-630 (In Persian).
4. Bayat, A.A., A. Sepehri, G. Ahmadvand and H.R. Dorri. 2010. Effect of water deficit stress on yield and yield component of pinto bean (Phaseolus vulgaris L.). Iranian Journal of Crop Science, 12(1): 42-54 (In Persian).
5. Bennet, J.P., M.W. Adams and C. Burga. 1977. Pod yield component variation and intercorrection in Phaseolus vulgaris L. as affected by planting density. Crop Science, 17: 73-75. [DOI:10.2135/cropsci1977.0011183X001700010021x]
6. Boutraa, T. and F.E. Sanders. 2001. Influence of water stress on grain yield and vegetative growth of two cultivars of bean. Journal of Agronomy and Crop Science, 187: 251-257. [DOI:10.1046/j.1439-037X.2001.00525.x]
7. Dastneshan, S., M.R. Bihamta, A. Abbasi and M. Sabokdast. 2019. The Effect of Different Levels of Drought Stress on some Physiological Traits and Chlorophyll Fluorescence of Bean Genotypes (Phaseolus Vulgaris L.). Journal of Crop Breeding, 11(31): 92-104 (In Persian). [DOI:10.29252/jcb.11.31.92]
8. Delfan, S., M.R. Bihamta, A. Hoseinzade and M. Sabokdast. 2018. Genetic Diversity in Bean Genotypes under Drought Stress Conditions. Journal of Crop Breeding, 10(26): 104-119 (In Persian). [DOI:10.29252/jcb.10.26.104]
9. Dorri, H.R. and M. Dadivar. 2004. Final report of Evaluation of tolerance to water stress in bean (Phaseolus vulgaris) genotypes. Markazi Agricultural and Natural Resources Research and Education Center. Final Report (In Persian).
10. Dursun, A. 2007. Variability and Correlation studies in Bean (Phaseolus vulgaris L.) Genotypes. World Journal of Agriculture Science, 3(1): 12-16.
11. Farshadfar, A., M.R. Zamani, M. Motallebi and A. EmamJome. 2001. Selection for drought resistance in chickpea lines. Iranian Journal of Agricultural Sciences, 32(4): 65-77 (In Persian).
12. Fernandez, G.C.J. 1992. Effective selection criteria for assessing plant stress tolerance, pp: 257-270. In: Kuo, C. G. (ed.) Proceedings of the International Symposium on Adaptation of Vegetables and Other Food Crops in Temperature and Water Stress, Tainan, Taiwan.
13. Fischer, R.A. and R. Maurer. 1978. Drought resistance in spring wheat cultivars. I. Grain yield response. Australian Journal of Agriculture Science, 29(5): 897-912. [DOI:10.1071/AR9780897]
14. Ghanbari, A.A. 2015. Developmental stages and phenology of common bean genotypes under normal irrigation and water deficit conditions. Applied Field Crops Research, 107: 190-199 (In Persian).
15. Gómez, O.J., M.W. Blair, B.E. Frankow-Lindberg and U. Gullberg. 2004. Molecular and phenotypic diversity of common bean landraces from Nicaragua. Crop Science, 44: 1412-1418. [DOI:10.2135/cropsci2004.1412]
16. Kelly, J.D., G.V. Varner and M.W. Evan. 2010. Registration of Bellagio Cranberry Bean. Journal of Plant Registrations, 4(3): 171-174 [DOI:10.3198/jpr2010.02.0069crc]
17. Majnon Hoseini, N. 2009. Agronomy and Pulses Production, 4th edition. Tehran University Jihad Publications, Tehran, Iran (In Persian).
18. Nasrollahzadeh Asl, V., M.R. Shiri, S. Moharam Nejad, M. Yusefi and F. Baghbani. 2017. Effect of drought tension on agronomy and biochemical traits of three maize hybrids (Zea mays L.). Crop Physiology Journal, 8(32): 45-60 (In Persian).
19. Ramírez-Vallejo, P. and J.D. Kelly. 1998. Traits related to drought resistance in common bean. Euphytica, 99: 127-136. [DOI:10.1023/A:1018353200015]
20. Rosielle, A.A. and J. Hamblin. 1981. Theoretical aspect of selection for yield in stress and non - stress environment. Crop Science, 21(6): 943-946. [DOI:10.2135/cropsci1981.0011183X002100060033x]
21. Salehi, F. 2005. Introduction of new selected lines from red bean in Chaharmahal and Bakhtiari province. The 1st Iranaian Pulses Symposium. Ferdowsi University of Mashhad (In Persian).
22. Sarafi, A. 1978. A yield component selection experiment involving American and Iranian cultivars of common bean. Crop Science, 18: 5-7. [DOI:10.2135/cropsci1978.0011183X001800010002x]
23. Schneider, K.A., R. Rosales-Serna, F. Ibbara-perez, B. Cazares-Enriquez, J.A. Acosta-Gallegos, P. Ramirez-Vallejo, N. Wassimi and J.D. Kelly. 1997. Improving common bean performance under drought stress.Crop Science, 37: 43-50. [DOI:10.2135/cropsci1997.0011183X003700010007x]
24. Shenkut, A.A. and M.A. Brick. 2003. Traits associated with dry edible bean (Phaseolus vulgaris L.) productivity under diverse soil moisture environments. Euphytica, 133(3): 339-347. [DOI:10.1023/A:1025774110004]
25. Singh, S.P. 2007. Drought resistance in the race Durango dry bean landraces and cultivars. Agronomy Journal, 99: 1219-1225. [DOI:10.2134/agronj2006.0301]
26. Takeda, S. and M. Matsuoka. 2008. Genetic approaches to crop improvement responding to environmental and population change. Nature, 9: 444-457. [DOI:10.1038/nrg2342]
27. White, J.W., R.M. Ochoa, F.P. Ibarra and S.P. Singh. 1994. Inheritance of seed yield, maturity and seed weight of common bean (Phaseolus vulgaris) under semi-arid rainfed conditions. Journal of Agriculture Science, 122: 265-273. [DOI:10.1017/S0021859600087451]
28. Yazdi Samadi, B. and S. Abdmishani. 2001. Crop Breeding. Tehran University Publishing Center, 283 pp (In Persian).
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
