limouchi K, Siadat A. Investigating the Effect of Different Planting Methods and Different Levels of Hormone Distribution on Vascular Tissue of Flag Leaf in Rice Genotypes under Salinity Stress in Northern Khuzestan. jcb. 2021; 13 (40) :192-206
URL:
http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1164-fa.html
لیموچی کاوه، سیادت عطاالله. بررسی اثر روش های مختلف کاشت و سطوح مختلف توزیع هورمون ها بر بافت های آوندی برگ پرچم ژنوتیپ های برنج تحت تنش شوری در شمال خوزستان. پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی. 1400; 13 (40) :206-192
URL: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1164-fa.html
گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ایران.
چکیده: (701 مشاهده)
چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: برنج به عنوان یکی از مهمترین محصولات زراعی دنیا، در بخشهای وسیعی از سراسر جهان کشت می شود و غذای اصلی بیش از نیمی از مردم جهان است (32). خصوصیات آناتومیکی روی رفتارهای اکولوژیک، نیازهای محیطی و سازگاری گیاهان با شرایط پیرامون تأثیر چشمگیری دارند. استفاده از ویژگی های آناتومیک گیاهان در تاکسونومی به حدود یک قرن پیش بر میگردد (Gilani et al., 2017). تغییرات محیطی مانند شوری که منجر به کاهش میزان آب ورودی به گیاه می شود سبب کاهش سطح دستجات آوندی مانند آوند چوبی به عنوان یک سازوکار دفاعی جهت حفظ پتانسیل آبی گیاه می شود (18). هدف دستیابی به یک حد مطلوبی از تولید با توجه به تغییر صفات آناتومی تحت تأثیر تیمارهای ژنوتیپ، روش کشت و هورمون و اثرات متقابل بین آنها در گیاه برنج تحت شرایط تنش شوری می باشد.
مواد و روشها: این پژوهش با هدف تعیین بهترین روش کشت و تیمار هورمونی در مواجهه با شرایط شوری پیرامون گیاه برنج به صورت کرت های دو بار خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در استان خوزستان در دو سال (1397 و 1398) انجام شد. سه شیوه کاشت (خشکهکاری، نشایی و مستقیم یا رایج منطقه)، 16 تیمار هورمونی که شامل، شاهد، پرایمینگ با IAA، پرایمینگ با SA، پرایمینگ با SA+IAA، 1 لیتر IAA در مرحله پنجه زنی، 2 لیتر IAA در مرحله پنجه زنی، 1 لیتر SA در مرحله پنجه زنی، 2 لیتر SA در مرحله پنجه زنی، 2 لیتر SA+IAA در مرحله پنجهزنی، 4 لیتر SA+IAA در مرحله پنجه زنی، 1 لیتر IAA در مرحله ظهور خوشه، 2 لیتر IAA در مرحله ظهور خوشه، 1 لیتر SA در مرحله ظهور خوشه، 2 لیتر SA در مرحله ظهور خوشه، 2 لیتر SA+IAA در مرحله ظهور خوشه و 4 لیتر SA+IAA در مرحله ظهور خوشه بودند بر روی ژنوتیپهای مختلف برنج (بر روی صفات ریخت شناسی سطح و تعداد دستجات آوندی چوب، آبکش و کانال هوایی) مورد بررسی قرار گرفتند.
یافتهها: نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد که بین اثرات اصلی و متقابل صفات تفاوت معنی داری در سطح احتمال یک درصد وجود داشت. بیشترین سطح کانال هوایی با متوسط 142/290 میکرومتر مربع در شرایط روش کشت مستقیم با تیمار هورمونی چهار لیتر اکسین و سالسیلیک اسید به صورت تلفیقی در هکتار با غلظت 20 میلی گرم در لیتر، در مرحله ظهور خوشه و رقم N22 بدست آمد که می تواند با افزایش هدرروی انرژی تنفسی تأثیر منفی بر رشد رویشی و زایشی گیاه داشته باشد. بیشترین سطح دستجات آوند آبکش و چوب نیز در شرایط کاشت نشایی و پرایمینگ با اکسین و سالسیلیک اسید به ترتیب با متوسط 432/1630 و 906/1061 میکرومتر مربع در ژنوتیپ های عنبوری قرمز و N22 بدست آمد که می تواند با افزایش سطح انتقال آب و مواد غذایی تأثیر مثبتی بر افزایش رشد رویشی و زایشی گیاه برنج داشته باشند.
نتیجهگیری: با توجه به تیمارهای هورمونی و روش های کشت اعمال شده در شرایط شوری پیرامون گیاه برنج، شاهد واکنش های مختلف ژنوتیپ های مورد بررسی در تحمل به این شرایط بودیم که این واکنش ها می تواند در تحقیقات به نژادی و اصلاح ارقام به عنوان یکی از اهداف اصلی مورد بررسی قرار گیرد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
اصلاح براي تنش هاي زنده و غيرزنده محيطي دریافت: 1399/6/6 | ویرایش نهایی: 1400/10/26 | پذیرش: 1400/6/30 | انتشار: 1400/10/26