دوره 13، شماره 40 - ( زمستان 1400 1400 )                   جلد 13 شماره 40 صفحات 150-142 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Pasha A, Babaeian Jelodar N, Bagheri N, Najafi Zarrini H. Evaluation of Morphological Behavior of Some Rice Genotypes under Drought Stress. jcb. 2021; 13 (40) :142-150
URL: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1059-fa.html
پاشا آرام، باباییان جلودار نادعلی، باقری نادعلی، نجفی زرینی حمید. ارزیابی رفتار مورفولوژیکی برخی از ژنوتیپ های برنج تحت تنش خشکی. پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی. 1400; 13 (40) :150-142

URL: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1059-fa.html

ارزیابی رفتار مورفولوژیکی برخی از ژنوتیپ های برنج تحت تنش خشکی
آرام پاشا، نادعلی باباییان جلودار، نادعلی باقری*، حمید نجفی زرینی
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
چکیده:   (582 مشاهده)

چکیده مبسوط

مقدمه و هدف: تنش خشکی محدودیت عمده­ای برای تولید و ثبات عملکرد محصولات زراعی می­باشد. تجزیه و تحلیل صفات زایشی و پاسخ آنها به خشکی می­تواند برای شناسایی ژنوتیپ­های برنج متحمل به خشکی مفید باشد. هدف از این مطالعه،  ارزیابی رفتار مورفولوژیکی برخی از ژنوتیپ­های برنج تحت شرایط محیطی متفاوت در مرحله زایشی بود.

مواد و روش­ ها: این مطالعه در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری بصورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی در سال زراعی1397 انجام گرفت. فاکتورهای آزمایش شامل ژنوتیپ­های برنج (IR64‌ حساس به خشکی و ژنوتیپ­هایDinorado  و Moroberecan متحمل به خشکی) و شرایط محیطی (آبیاری نرمال و آبیاری مجدد) بودند.

یافته ­ها: تجزیه واریانس داده ­ها نشان داد که اثر ژنوتیپ، شرایط محیطی و اثر متقابل ژنوتیپ × شرایط محیط برای صفات مورد مطالعه تفاوت معنی­داری دارد که بیانگر این امر می ­باشد که
ژنوتیپ­های برنج مورد مطالعه در شرایط محیطی مختلف، رفتار متفاوتی دارند. مقایسه ضرایب همبستگی ساده بین صفات مختلف ژنوتیپ­های برنج تحت آبیاری نرمال نشان داد که عملکرد با تعداد پنجه (0/97 ) همبستگی مثبت و معنی ­داری دارد. اما تحت تنش خشکی عملکرد با تعداد پنجه (0/69- ) همبستگی منفی و با صفات طول برگ پرچم، طول و وزن خوشه، تعداد خوشه­چه اولیه و ثانویه، تعداد دانه پر در خوشه و درصد باروری خوشه همبستگی مثبت و معنی ­داری داشته است. نتایج حاصل از رگرسیون گام ­به­ گام برای توجیه تغییرات عملکرد ژنوتیپ­های برنج بر اساس صفات مورفولویکی مورد مطالعه تحت شرایط آبیاری نرمال صفات تعداد پنجه، وزن صددانه و تعداد خوشه­ چه ثانویه و در شرایط تنش خشکی صفات تعداد دانه پر در خوشه و وزن خوشه را به­عنوان مهمترین صفات تبیین­ کننده تغییرات معرفی نمودند. مقایسه ضرایب مسیر عملکرد و اجزای عملکرد نشان داد که تحت شرایط آبیاری نرمال تعداد پنجه (0/652)، اما تحت شرایط تنش خشکی صفت تعداد دانه پر در خوشه (1/513) بیشترین اثر مستقیم را روی عملکرد داشتند. به ­طوریکه در تنش خشکی بیشترین ضریب همبستگی را صفت تعداد دانه پر در خوشه با عملکرد دانه (0/931 = r) نشان داد.

نتیجه­ گیری: بطورکلی ژنوتیپ IR64 تحت تاثیر تنش خشکی برای صفات عملکرد و اجزای عملکرد (نظیر طول خوشه، وزن خوشه، تعداد دانه پر در خوشه و درصد باروری خوشه) کاهش بیشتری نسبت به ژنوتیپ­های متحمل نشان داد. 

واژه‌های کلیدی: برنج، شرایط محیطی، روش های آماری چند متغییره، عملکرد
متن کامل [PDF 1888 kb]   (110 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: اصلاح براي تنش هاي زنده و غيرزنده محيطي
دریافت: 1398/3/22 | ویرایش نهایی: 1400/10/26 | پذیرش: 1398/6/9 | انتشار: 1400/10/26
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2022 CC BY-NC 4.0 | Journal of Crop Breeding

Designed & Developed by : Yektaweb