دوره 9، شماره 21 - ( بهار 1396 )
جلد 9 شماره 21 صفحات 99-89 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
(2017). Evaluation of Maize Hybrids Tolerance to Drought Stress . J Crop Breed. 9(21), 89-99. doi:10.29252/jcb.9.21.89
URL: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-799-fa.html
URL: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-799-fa.html
شیری محمدرضا، چوکان رجب. ارزیابی تحمل به تنش خشکی هیبریدهای ذرت دانه ای پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی 1396; 9 (21) :99-89 10.29252/jcb.9.21.89
چکیده: (5026 مشاهده)
اصلاح و بهبود تحمل ذرت به تنشهای محیطی از جمله مهمترین اهداف اصلاح ذرتاست و تنش خشکی یکی از مهمترین عوامل محدودکننده در تولید پایدار ذرت به شمارمیرود. به همین منظور شاخصهای تحمل به خشکی تعداد 38 هیبرید ذرت
دانهای، تحت شرایط آبیاری کامل و تنش خشکی در مرحله پرشدن دانه در دو آزمایش جدا در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار به مدت دو سال در ایستگاه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی مغان مورد مقایسه قرار گرفتند. در ارزیابی تحمل و حساسیت هیبریدهای مورد مطالعه به تنش خشکی از شاخصهای SSI (شاخص حساسیت به تنش)، TOL (شاخص تحمل)، MP (میانگین حسابی محصولدهی)، HAR (میانگین هارمونیک محصولدهی)، GMP (میانگین هندسی محصولدهی) و STI (شاخص تحمل به تنش) استفاده شد. هیبریدهای K74/2-2-1-3-1-1-1 -1 × K3653/2 و SC704 در هر دو شرایط آبیاری، عملکرد دانه بالاتراز میانگین داشتند. این دو هیبرید با بالاترین مقدار STI، در نمودار بای پلات در ناحیه با پتانسیل تولید بالا و حساسیت به خشکی پایین قرار گرفتند. از طرف دیگر لاین پدری اکثر هیبریدهای متحمل به تنش خشکی، لاین K3653/2 بود، بنابراین توصیه میشود در برنامههای بهنژادی ذرت در استخراج ارقام متحمل به تنش خشکی از این لاین بیشتر استفاده شود. همچنین نتایج نشان داد، هرچند شاخصهای MP،GMP و STI نسبت به سایر شاخص‌ها در به گزینی هیبریدهای متحمل با عملکرد بالا موفقتر بودند، اما با بکارگیری تجزیه بای پلات میتوان هیبریدهای متحمل به تنش خشکی را بهتر گزینش نمود.
دانهای، تحت شرایط آبیاری کامل و تنش خشکی در مرحله پرشدن دانه در دو آزمایش جدا در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار به مدت دو سال در ایستگاه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی مغان مورد مقایسه قرار گرفتند. در ارزیابی تحمل و حساسیت هیبریدهای مورد مطالعه به تنش خشکی از شاخصهای SSI (شاخص حساسیت به تنش)، TOL (شاخص تحمل)، MP (میانگین حسابی محصولدهی)، HAR (میانگین هارمونیک محصولدهی)، GMP (میانگین هندسی محصولدهی) و STI (شاخص تحمل به تنش) استفاده شد. هیبریدهای K74/2-2-1-3-1-1-1 -1 × K3653/2 و SC704 در هر دو شرایط آبیاری، عملکرد دانه بالاتراز میانگین داشتند. این دو هیبرید با بالاترین مقدار STI، در نمودار بای پلات در ناحیه با پتانسیل تولید بالا و حساسیت به خشکی پایین قرار گرفتند. از طرف دیگر لاین پدری اکثر هیبریدهای متحمل به تنش خشکی، لاین K3653/2 بود، بنابراین توصیه میشود در برنامههای بهنژادی ذرت در استخراج ارقام متحمل به تنش خشکی از این لاین بیشتر استفاده شود. همچنین نتایج نشان داد، هرچند شاخصهای MP،GMP و STI نسبت به سایر شاخص‌ها در به گزینی هیبریدهای متحمل با عملکرد بالا موفقتر بودند، اما با بکارگیری تجزیه بای پلات میتوان هیبریدهای متحمل به تنش خشکی را بهتر گزینش نمود.
فهرست منابع
1. Alipour, M., G.A. Ranjbar, A. Khavari Khorasani and N. Babaeian Jelodar. 2014. Evaluation of drought tolerance in maize hybrids (Zea mays L.). Journal of Crop Breeding, 6: 41-53 (In Persian).
2. Ahmadi, G., H. Zienaly-KhaneGhah and M.A. Rostsmy. 2000. The study of drought tolerance and biplot method in eight corn hybrids. Iranian Journal of Agricultural Science, 31: 513-523(In Persian).
3. Chapman, S.C., J. Crossa, K.E. Basford and P.M. Kroonenberg. 1997. Genotype by environment effects and selection for droght tolerance maize. II. Three-mode pattern analysis. Euphytica, 95: 11-20. [DOI:10.1023/A:1002922527795]
4. Choukan, R., T. Taherkhani, M.R. Ghannadha and M. Khodarahmi. 2006. Evaluation of drought tolerance in grain maize inbred lines using drought tolerance indices. Iranian Journal of Crop Sciences, 8: 79-89 (In Persian).
5. Cornelius, P.L. and J. Crossa. 1999. Prediction assessment of shrinkage estimators of multiplicative models for multi-environment cultivar trials. Crop Science, 39: 998-1009. [DOI:10.2135/cropsci1999.0011183X003900040007x]
6. Denmead, O.T. and R.H. Shaw. 1990. The effects of soil moisture stress at different stages of growth on the development and yield of corn. Agronomy Journal, 52: 272-274. [DOI:10.2134/agronj1960.00021962005200050010x]
7. Farshadfar, E., M. Zamani, M. Motallebi and A. Imamjomeh. 2001. Selection for drought resistance in chickpea lines. Iranian Journal of Agricultural Science, 32: 65-77 (In Persian).
8. Fernandez, G.C.J. 1992. Effective selection criteria for assessing plant stress tolerance. InProceedings of International Symposium on Adaptation of Vegetables and other Crops in Temperature and Water Stress, 257-270.
9. Fischer, A.T. and R. Maurer. 1978. Drought resistance in spring wheat cultivars. I: Grain yield responses. Australian Journal Agricultural Research, 29: 897-912. [DOI:10.1071/AR9780897]
10. Gabriel, K.R. 1971. The biplot graphic display of matrices with application to principal component analysis. Biometrika, 58: 453-467. [DOI:10.1093/biomet/58.3.453]
11. Gauch, H.G. 2006. Statistical analysis of yield trials by AMMI and GGE. Crop Science, 46: 1488-1500. [DOI:10.2135/cropsci2005.07-0193]
12. Gavuzzi, P.R., M. Palumbo, R.G. Campanile, G.L. Ricciarid and B. Borgh. 1997. Evaluation of field and laboratory predictor of drought and heat tolerance in winter cereals. Canadian Journal of Plant Science, 77: 523-531. [DOI:10.4141/P96-130]
13. Golabadi, M., A. Arzani and S.A.M. Maibody. 2006. Assessment of drought tolerance in segregating populations in durum wheat. African Journal of Agricultural Research, 1: 162-171.
14. Moghaddam, A. and M.H. Hadizadeh. 2002. Response of corn (Zea mays L.) hybrids and their parental lines to drought using different stress tolerance indices. Plant and Seed Improvement Journal, 18: 255-272 (In Persian).
15. Osborne, S.L., J.S. Schepers, D.D. Francis and M.R. Schlemmer. 2002. Use of spectral radiance to in season biomass and grain yield in nitrogen and water-stressed corn. Crop Science, 42: 165-171. [DOI:10.2135/cropsci2002.0165]
16. Ouatter, S., R.J. Jones and R.K. Crookston. 1987. Effect of water deficit during grain filling on the pattern of maize kernel growth and development. Crop Science, 27: 726-730. [DOI:10.2135/cropsci1987.0011183X002700040025x]
17. Rosielle, A.A. and J. Hamblin. 1981. Theoretical aspects of selection for yield in stress and non-stress environments. Crop Science, 21: 943.946. [DOI:10.2135/cropsci1981.0011183X002100060033x]
18. Sadeghzade-Ahari, D. 2006. Evaluation for tolerance to drought stress in dry land promising durum wheat genotypes. Iranian Journal of Crop Sciences, 8: 30-45(In Persian).
19. Sanjari-Pirevatlou, A. and A. Yazdansepas. 2008.Evaluation of wheat (Triticum aestivum L.) genotypes under pre- and post-anthesis drought stress conditions. Journal of Agricultural Science and Technology, 10: 109-121.
20. Shafazadeh, M.K., A. Yazdansepas, A. Amini and M.R. Ghannadha. 2004. Study of terminal drought tolerance in promising winter and facultative wheat genotypes using stress susceptibility and tolerance indices. Plant and Seed Improvement Journal, 20: 57-71(In Persian).
21. Shiri, M. 2013. Grain yield stability analysis of maize (Zea mays L.) hybrids in different drought stress conditions usingGGE biplot analysis. Crop Breeding Journal, 3: 107-112.
22. Shiri, M., R. Choukan and R.T. Aliyev. 2010. Drought tolerance evaluation of maize hybrids using biplot method. Trends Applied Sciences Research, 5: 129-137. [DOI:10.3923/tasr.2010.129.137]
23. Shiri, M., M. Valizadeh, E. Magjidi A. Sanjari and A. Gharib-Eshghi. 2010.Evaluation of wheat tolerance indices to moisture stress condition. Electronic Journal of Crop Production, 3: 153-171 (In Persian).
24. Shirinzadeh, A., R. Zarghami and M.R. Shiri. 2009. Evaluation of drought tolerance in late and medium maize hybrids- using stress tolerance indices. Iranian Journal of Crop Sciences, 10: 416-427 (In Persian).
25. Yari, P., A. Hossein Keshtkar and L. Hojatollah Mazahery. 2016. Evaluation of water stress in spring safflower (carthamus tinctorius l.) cultivars using tolerance indices in hamadan region. Journal of Crop Breeding, 8: 88-96 (In Persian). [DOI:10.29252/jcb.8.18.88]
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
