عدس یکی از مهمترین دانههای خوراکی مورد مصرف بشر است که در بسیاری از نقاط جهان از جمله در ایران کشت و کار میگردد. اطلاع از میزان تنوع موجود در بین ارقام بومی عدس، برای اجرای هر نوع برنامه اصلاحی بسیار مهم است. به منظور بررسی تنوع صفات زراعی و مورفولوژیکی در برخی از تودههای بومی عدس شمالغرب ایران آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. مواد گیاهی شامل 13 توده جمعآوری شده از مناطق مختلف استانهای آذربایجانشرقی و اردبیل و دو لاین اصلاح شده بود. بین تودههای مورد مطالعه از نظر صفات عملکرد دانه، تعداد دانه، تعداد غلاف، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانههای یک تایی در غلاف، عملکرد دانههای دوتایی در غلاف، تعداد شاخههای ثانویه، تعداد دانههای پر یکتایی در غلاف، تعداد دانههای پر دوتایی در غلاف، تعداد دانههای نارس یکتایی در غلاف، تعداد دانههای نارس دوتایی در غلاف و عملکرد در هکتار در سطح احتمال یک درصد اختلاف معنیدار وجود داشت و همچنین از نظر صفات ارتفاع بوته و تعداد شاخههای اولیه اختلاف در سطح احتمال پنج درصد معنیدار بود. اختلاف معنیدار بین اکثر صفات مورد مطالعه، حاکی از وجود تنوع ژنتیکی بالا در بین تودهها از لحاظ این صفات میباشد که میتواند به عنوان یک پتانسیل ارزشمند در برنامههای اصلاحی مورد استفاده قرار گیرد. تجزیه به مولفههای اصلی براساس صفات مورد ارزیابی نشان داد که حدود 6/85 درصد از تغییرات کل، توسط 4 مولفه اصلی اول توجیه میشود. با گروهبندی تودههای مورد مطالعه عدس بر مبنای روش وارد و با استفاده از توان دوم فاصله اقلیدسی و بر اساس میانگین کلیه صفات، سه خوشه حاصل گردید. تودههای احمدآباد و قیهقشلاق که در یک گروه مجزا قرار گرقتند، از لحاظ کلیه صفات مرتبط با عملکرد دانه از سایر تودهها و حتی لاینهای اصلاح شده برتر بودند و به عنوان بهترین تودهها معرفی میشوند.
بازنشر اطلاعات | |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |