پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی

هدف از تحقیق حاضر، تعیین رابطه بین یک نشان‌گر مولکولی ناجفت با مقاومت به ریزومانیا در شرایط مزرعه آلوده و نیز با غلظت ویروس در ریشه چغندرقند (مقادیر جذب الایزا) بوده است. برای این کار ژنوتیپ­های مورد نظر در منطقه آلوده شیراز در قالب طرح بلوک کامل تصادفی کشت شدند. در اواخر فصل ریشه­ها برداشت شده و نمره آلودگی ریشه برای هر یک از کرت­ها و نیز برای سه بوته در هر کرت از 16 ژنوتیپ منتخب مشخص شد. هم­چنین از گیاهان منتخب نمونه­برداری برگ و ریشه صورت گرفت. سپس در آزمایشگاه از ریشه گیاهان عصاره­گیری و آزمون الایزا و از برگ گیاهان، استخراج DNA و آزمون مولکولی نشان‌گر انجام گرفت. در آزمون مولکولی، آغازگرهای مربوط به یک نشان‌گر ناجفت روی DNA تک بوته­ها با روش RAPD-PCR آزمون و حضور و عدم حضور نشان‌گر در تک بوته­ها مشخص شد. سپس تجزیه واریانس و گروه­بندی ژنوتیپ­ها و نیز تجزیه خوشه­ای آن­ها برای صفات مقاومت مزرعه­ای و عدد جذب الایزا انجام شد. ژنوتیپ­ها بر اساس مقادیر جذب الایزا و بر اساس شدت آلودگی ریشه در مزرعه به چهار گروه مقاوم، نسبتاً مقاوم، نسبتاً حساس و کاملاً حساس دسته­بندی شدند. در مرحله بعد ارتباط بین نتایج نشان‌گر، نتایج الایزا و شدت آلودگی ریشه در مزرعه به صورت مقایسه جفتی بررسی شد. نتایج نشان داد که در توده­های اصلاحی منتخب میانگین توافق نشان‌گر با الایزا 85 درصد، نشان‌گر با مقاومت مزرعه­ای 86 درصد و الایزا با مقاومت مزرعه­ای 80 درصد می­باشد. در مجموع داده­های نشان‌گر مولکولی، الایزا و مزرعه یک­دیگر را تأیید نمودند.