پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی

     اثر متقابل ژنوتیپ×محیط باعث ایجاد پیچیدگی در پیش­بینی عملکرد می­شود  و چالشی برای برنامه­های به­زراعی و به­نژادی است. برای مطالعه پایداری عملکرد هشت رقم گندم نان در هشت محیط (چهار سال و دو شرایط آبیاری و تنش خشکی) در شرایط کرمان، هشت طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. نتایج به­صورت طرح مرکب تجزیه واریانس شد و اثر محیط، ژنوتیپ و اثر متقابل ژنوتیپ × محیط در سطح احتمال یک درصد معنی­دار گردید. معنی­دار شدن اثر متقابل رقم و محیط نشان­دهنده­ی پایداری متفاوت رقم­هاست. در این پژوهش برای ارزیابی پایداری از آماره­های واریانس محیطی، ضریب تغییرات، اکووالانس ریک، واریانس پایداری شوکلا، شیب خط رگرسیون، انحراف از رگرسیون، آثار اصلی جمع­پذیر و اثر متقابل ضرب­پذیر (امی) و ارزش پایداری امی (ASV) استفاده شد. رقم­های آذر2 و کویر با داشتن رتبه­های مناسب در پارامتر­های پایداری تک متغیره و کمترین مقدار ارزش پایداری امی که پایدارترین رقم­هاست، شناسایی گردیدند. رقم شیراز نیز در تمام روش­های تک متغیره و چند متغیره ناپایدارترین رقم شناخته شد. با در نظر گرفتن میانگین عملکرد چهار ساله، رقم مهدوی بیشترین عملکرد در شرایط تنش خشکی و شیراز بیشترین عملکرد در شرایط نرمال را داشتند.