دوره 15، شماره 48 - ( زمستان 1402 )
جلد 15 شماره 48 صفحات 223-213 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Tabrizivand taheri M, Pouralibaba H R, kokab S. (2024). Study Lentil (Lens culinaris L.) Landraces for cold tolerance under Field and Controlled Conditions. J Crop Breed. 15(48), 213-223. doi:10.61186/jcb.15.48.213
URL: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1472-fa.html
URL: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1472-fa.html
تبریزی وند طاهری مژگان، پورعلی بابا حمیدرضا، کوکب صبا. بررسی تودههای بومی عدس (Lens culinaris Medik.) از نظر تحمل به سرما در شرایط کنترل شده و شرایط مزرعه پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی 1402; 15 (48) :223-213 10.61186/jcb.15.48.213
بررسی تودههای بومی عدس (Lens culinaris Medik.) از نظر تحمل به سرما در شرایط کنترل شده و شرایط مزرعه
موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، مراغه
چکیده: (772 مشاهده)
مقدمه و هدف: عدس (Lens culinaris Medik.) یکی از مهمترین گیاهان خانواده حبوبات در ایران است که در مناطق سردسیر به صورت دیم و بهاره کشت می شود. اما یکی از عوامل بازدارنده کشت پاییزه عدس در مناطق سردسیر صدمات ناشی از سرما و یخبندان است. بنابراین جهت توسعه کشت پاییزه نیاز به ارقام متحمل به تنش سرما است، اما تاکنون رقم مناسب و متحمل به تنش سرما در عدس معرفی نشده است. بنابراین در حال حاضر ارزیابی تحمل به سرما، معرفی ارقام پاییزه و در نتیجه پایداری تولید از اهداف مهم برنامه های اصلاح گیاهان زراعی در مناطق سردسیر می باشد.
مواد و روش ها: این آزمایش در سال زراعی 1401-1400 در موسسه تحقیقات دیم کشور- شهر مراغه انجام شد. مواد گیاهی شامل 13 توده بومی عدس و رقم شاهد سنا بود. آزمایش در قالب طرح بلوک تصادفی با دو تکرار در شرایط دیم اجرا شد. ارزیابی تحمل به سرما در مزرعه با استفاده از امتیازدهی تحمل به سرما با پارامتر (CTR) انجام شد. جهت بررسی صفات ارتفاع بوته و تعداد دانه در بوته از پنج بوته تصادفی یادداشت برداری شد. شاخص نرمال شده پوشش گیاهی نیز محاسبه شد. ارزیابی تحمل به سرما در شرایط کنترل شده با استفاده از امتیازدهی بر اساس میزان خسارت سرما با پارامتر (CTR) انجام گرفت.
یافته ها: در آزمایش مزرعه، در تودههای بومی و همچنین رقم سنا هیچ اثری از خسارت سرما مشاهده نشد. با در نظر گرفتن عملکرد، شاخص نرمال شده پوشش گیاهی، ارتفاع بوته، بیوماس و تعداد دانه در بوته، تودههای 4 (اردبیل- نیر- داش بلاغ) و 1 (اردبیل- نیر- چهره برق) برتر بودند. این توده ها به ترتیب 41 درصد و 31 درصد افزایش عملکرد نسبت به شاهد سنا داشتند. در حالیکه نتایج شرایط کنترل شده نشان داد که توده های 2 (اردبیل- ننه کران)، 3 (اردبیل- دودران)، 9 (ورزقان- اورنگ) و 11 (ورزقان- صومعه دل) دارای 91 الی 100درصد بقا بودند و به عنوان بسیار متحمل شناسایی شدند. همچنین، توده های 1 (اردبیل- چهره برق) و 5 (مغان- جعفرآباد) دارای درصد بقای 81/5 الی 82/5 بودند و به عنوان متحمل شناسایی شدند.
نتیجه گیری: در حالت کلی، تنوع بالایی بین تودهها مشاهده شد. برخی توده ها از جمله 4 (اردبیل- نیر- داش بلاغ) و 1 (اردبیل- نیر- چهره برق) دارای صفات مطلوب زراعی بودند و می توان در برنامه های اصلاحی از آنها بهره برد. مقایسه شرایط مزرعه و کنترل شده نشان داد که دقت نتایج حاصل از انجام آزمایش در شرایط کنترل شده بالاتر می باشد.
مواد و روش ها: این آزمایش در سال زراعی 1401-1400 در موسسه تحقیقات دیم کشور- شهر مراغه انجام شد. مواد گیاهی شامل 13 توده بومی عدس و رقم شاهد سنا بود. آزمایش در قالب طرح بلوک تصادفی با دو تکرار در شرایط دیم اجرا شد. ارزیابی تحمل به سرما در مزرعه با استفاده از امتیازدهی تحمل به سرما با پارامتر (CTR) انجام شد. جهت بررسی صفات ارتفاع بوته و تعداد دانه در بوته از پنج بوته تصادفی یادداشت برداری شد. شاخص نرمال شده پوشش گیاهی نیز محاسبه شد. ارزیابی تحمل به سرما در شرایط کنترل شده با استفاده از امتیازدهی بر اساس میزان خسارت سرما با پارامتر (CTR) انجام گرفت.
یافته ها: در آزمایش مزرعه، در تودههای بومی و همچنین رقم سنا هیچ اثری از خسارت سرما مشاهده نشد. با در نظر گرفتن عملکرد، شاخص نرمال شده پوشش گیاهی، ارتفاع بوته، بیوماس و تعداد دانه در بوته، تودههای 4 (اردبیل- نیر- داش بلاغ) و 1 (اردبیل- نیر- چهره برق) برتر بودند. این توده ها به ترتیب 41 درصد و 31 درصد افزایش عملکرد نسبت به شاهد سنا داشتند. در حالیکه نتایج شرایط کنترل شده نشان داد که توده های 2 (اردبیل- ننه کران)، 3 (اردبیل- دودران)، 9 (ورزقان- اورنگ) و 11 (ورزقان- صومعه دل) دارای 91 الی 100درصد بقا بودند و به عنوان بسیار متحمل شناسایی شدند. همچنین، توده های 1 (اردبیل- چهره برق) و 5 (مغان- جعفرآباد) دارای درصد بقای 81/5 الی 82/5 بودند و به عنوان متحمل شناسایی شدند.
نتیجه گیری: در حالت کلی، تنوع بالایی بین تودهها مشاهده شد. برخی توده ها از جمله 4 (اردبیل- نیر- داش بلاغ) و 1 (اردبیل- نیر- چهره برق) دارای صفات مطلوب زراعی بودند و می توان در برنامه های اصلاحی از آنها بهره برد. مقایسه شرایط مزرعه و کنترل شده نشان داد که دقت نتایج حاصل از انجام آزمایش در شرایط کنترل شده بالاتر می باشد.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
اصلاح نباتات
دریافت: 1402/2/16 | ویرایش نهایی: 1402/11/3 | پذیرش: 1402/7/12 | انتشار: 1402/11/3
دریافت: 1402/2/16 | ویرایش نهایی: 1402/11/3 | پذیرش: 1402/7/12 | انتشار: 1402/11/3
فهرست منابع
1. Ahmadi, K., Ebad Zadeh, H. R., Hatami, F., Abd Shah, H., & Kazemian, A. (2022). Agricultural Statistics 2020-2021, Volume 1, Ministry of Agriculture, Planning and Economic assistance, Information and Communication Technology Center, 1, 19. (In Persian).
2. Ali, A., Johnsin, D., & Stushnoff, C. (1999). Screening lentil (Lens culinaris L.) for cold hardiness under controlled conditions. Journal of Agricultural Science, 133, 313-319. [DOI:10.1017/S0021859699006917]
3. Amiri, R., Pezeahkpour, P., & Karami, I. (2021). Identification of lentil desirable genotypes using multivariate statistical methods and selection index of ideal genotype under Rainfed conditions. Journal of Crop Breeding, 13, 140-151. [DOI:10.52547/jcb.13.39.140]
4. Barrios, A., Caminero, C., Garcia, P., Krezdorn, N., Hoffmeier, K., Winter, P., & De la vega, P. (2017). Deep super-sage transcriptomic analysis of cold acclimation in lentil (Lens culinaris medik). BMC Plant Biology, 17, 1-15. [DOI:10.1186/s12870-017-1057-8]
5. Chaichi, M. R & S. Maleki Frahani. (2008). Cold stress effect on different phonological stage in desi type chickpea. Agricultural Journal, 30, 13-24. (In Persian).
6. Gholami Rezvani, N., Nezami, A., Kaafi, M., & Nabati, J. (2019). Evaluation lentil genotypes for autumn cultivation in cold- moderate condition in field. Crop Production, 11, 142-147. (In Persian).
7. Gonzalez, H. B. (2019). Rotation option to winter wheat in the southern plains. International Annual Meetings. San Antonio, Texas. https://scisoc.confex.com/scisoc/2019am/meetingapp.cgi/Paper/119313.
8. Hamdi, A., Kusmenoglu, I., & Erskin, W. (1996). Sources of winter hardiness in wild Lentil. Genetic Resources and Crop Evolution, 43, 63-67. [DOI:10.1007/BF00126942]
9. Khamdi, N., Nezami, A., & Bagheri, A. R. (2011). Analysis yield and yield attributes in cold tolerant lentil genotypes in autumn cultivation in Mashhad. Iranian Journal of Field Crops Research, 9, 557- 565.
10. Kumar, S. H. (2015). Current knowledge in lentil genomics and its application for crop improvement. Frontiers in Plant Science, 6, 1-13. [DOI:10.3389/fpls.2015.00078]
11. Kupe, M., Bahadir, S., Demir, B., Ercisli, S., Alp Aslan, K., Gundesli, M. A., & Baron, M. (2021). Multivariate analysis approaches for dimension and shape discrimination of Vitis vinifera varieties. Plants, 10, 1-16. [DOI:10.3390/plants10081528]
12. Maqbool, A., Shafiq, S. H., & Lake, L. (2010). Radiant frost tolerance in pulse- a review. Euphytica, 172, 1-12. [DOI:10.1007/s10681-009-0031-4]
13. Mikic, A., Mihailovic, V., Cupina, B., Dordevic, V., Milic, D., Duc, G., Stoddard, F. L., Henaut, I. L., Marget, P., & Hanocq, M. (2011). Achievements in breeding autumn-sown annual legumes for temperate regions with emphasis on the continental Balkans. Euphytica, 180, 57-67. [DOI:10.1007/s10681-011-0453-7]
14. Najib Niya, S., Nezami, A., Bagheri, A., & Porsa. M. (2008). Study of phonological and morphological characteristics of chickpea (cicer arietinum L.) cold tolerant genotypes in fall planting. Iranian Journal of Field Crops Research. 6 (1), 183-192. (In Persian).
15. Nezami, A., Bagheri, A., Porsa, H., Zafranieh, M., & Khamadi, N. (2011). Evaluation of cold tolerant lentil genotypes in fall planting under supplementary irrigation. Iranian Journal of Pulses Research, 1, 49- 58. (In Persian).
16. Nezami, A., Khazaei, H. R., Hossen Panahi, F., & Fazeli Kakheki, S. F. (2013). Assessment of cold tolerance in lentil genotypes using electrolytes leakage index. Iranian Journal of Filed Crops Research. 11, 23-30. (In Persian).
17. Nabati, J., Nezami, A., Mirmiran, S. M., Hasanfard, A. R., Hojjat, S. S., & Bagheri. A. R. (2020a). Freezing tolerance in some lentil genotypes under controlled conditions. Seed and Plant, 36, 183-205. (In Persian).
18. Nabati, J., Nezami, A., Mirmiran, S. M., & Hojjat, S. S. (2020b). Evaluation of freezing tolerance of selected lentil (Lens culinaris Medik) genotypes in field conditions. Iranian Journal of Field Crop Science, 5, 89-101. (In Persian).
19. Parsa, M. & A. R. Bagheri. (2008). Legumes. JDMP. Press. IRAN. (In Persian).
20. Pezeshkpour, P. & S. Afkar. (2019). Assessment of variability of lentil genotypes for agronomic traits using multivariate analysis. Journal of Crop Breeding, 11, 142-151. (In Persian). [DOI:10.29252/jcb.11.30.142]
21. Rouse, J. W., Hass, R. H., Schell, J. A., & Deering, D. W. (1973). Monitoring vegetation systems in the Great Plains with ESTS- Third ERTS Symposium, NASA SP- 351, 1, 309-317.
22. Saeed, A., Darvishzadeh, R., Hovsepyan, H., & Asatryan, A. (2010). Tolerance to freezing stress in Cicer accessions under controlled and field conditions. African Journal of Biotechnology, 9, 2618-2626.
23. Sedaghatkhahi, H., Parsa, M., Nezami, A., Porsa, H., & Bagheri, A. R. (2011). Study yield and yield attributes in cold tolerant chickpea genotypes in winter sowing conditions at Mashhad. Iranian Journal of Pulses Research, 9, 322- 330. (In Persian).
24. Singh, K. B., Malhotra, K. S., & Saxena, M. C. (1989). Chickpea evaluation for cold tolerance under field conditions. Crop Science, 29, 282-285 [DOI:10.2135/cropsci1989.0011183X002900020009x]
25. Stoddard, F., Balko, L., Erskine, C., Khan, W., Link, H. R., & Sarker, A. (2006). Screening techniques and sources of resistance to abiotic stresses in cool-season food legumes. Euphytica, 147,167-186. [DOI:10.1007/s10681-006-4723-8]
26. Tabrizivand Taheri, M. (2022). Identification of cold tolerant lentil lines in cold region under dryland conditions. 17 National and 3rd international Iranian Crop Science Congress, Kerman University, Iran. (In Persian).
27. Yazdi Samadi, B., Majnoon Hosseini, N., & Peghambari, S. A. (2004). Evaluation of cold hardiness in lentil genotypes (Lens culinaris Medik). Seed and Plant, 20, 23-37. (In Persian).
28. Ziaei, S. M., Nezami, A., Valizadeh, J., & Jafari, J. (2014). Evaluation of possible autumn planting of lentil in Saravan condition. Agronomy Journal (Pajouhesh & Sazandegi), 104, 55-62. (In Persian).
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
