دوره 15، شماره 48 - ( زمستان 1402 )
جلد 15 شماره 48 صفحات 49-40 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
bashizadeh Z, mohebodini M, fathi R. (2024). Study of Genetic Diversity in some of Iranian Peppermint (Mentha piperita) Accessions Based on Morphological Traits. J Crop Breed. 15(48), 40-49. doi:10.61186/jcb.15.48.40
URL: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1391-fa.html
URL: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1391-fa.html
بشیرزاده زهرا، محب الدینی مهدی، فتحی رقیه. بررسی تنوع ژنتیکی تعدادی از توده‌های ایرانی نعناع‌فلفلی (Mentha piperita) با استفاده از صفات مورفولوژیکی پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی 1402; 15 (48) :49-40 10.61186/jcb.15.48.40
گروه علوم باغبانی، دانشکده‌ی کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
چکیده: (688 مشاهده)
مقدمه و هدف: گیاهان دارویی یکی از منابع غنی ترکیبات مهم هستند که از گذشته‌های دور تا به امروز جایگاه ویژه‌ای در درمان بسیاری بیماری‌ها پیدا کرده و دلیل مهمی برای مطالعات زیادی در مورد گیاهان دارویی شده است. از سوی دیگر گوناگونی گیاهان باعث شده تا محققان ابتدا از نشانگرهای مورفولوژیکی سپس از نشانگرهای سینوژنتیکی برای انتخاب گیاه برتر از لحاظ فیزیولوژیکی و ژنتیکی استفاده کنند نعناع‌فلفلی (Mentha piperita) از جمله گیاهان دارویی و معطر با ارزش در صنایع دارویی، غذایی، آرایشی و بهداشتی است که به دلیل طیف وسیع کاربرد آن در صنایع مختلف در سطح وسیعی از مزارع مورد کشت قرار می‌گیرد. در بیشتر برنامه‌های به‌نژادی گیاهان دارویی، بررسی میزان تنوع ژنتیکی در ذخایر توارثی گیاهی به عنوان یکی از مهمترین مراحل پیشبرد کار محسوب می شود. از این رو در این پژوهش هدف از آزمایش بررسی تنوع ژنتیکی بر اساس تنوع مورفولوژی می‌باشد.
مواد و روش‌ها: در این آزمایش به منظور بررسی تنوع صفات موفولوزیکی، به طور انتخابی ریزوم 12 توده‌ی گیاه دارویی نعناع‌فلفلی اوایل اردیبهشت سال 1400 از نواحی مختلف ایران جمع‌آوری و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی شهرستان مشگین‌شهر اجرا شد. نتایج آزمایش با استفاده از نرم افزار spss و روش‌های آماری تک متغیره و چند متغیره بررسی گردید.
یافته ها: نتایج تجزیه واریانس داده‌ها نشان داد، بین صفات تفاوت معنی‌داری در سطح احتمال 1 درصد و 5 درصد وجود دارد. صفات مورفولوژی مورد مطالعه از جمله ارتفاع گیاه، تعداد شاخه فرعی، تعداد برگ، تعداد میانگره، طول ساقه، وزن تر گیاه، وزن خشک گیاه، طول میانگره، طول گل‌آذین، تعداد برگچه، وزن خشک گل، وزن خشک برگ و سطح مقطع گیاه در بین توده‌ها متغیر بود و مشگین‌شهر، گلستان، ارومیه و اردبیل در بین بقیه توده‌ها از لحاظ صفات مورفولوژیکی برتر بودند. بیشترین میزان ضرایب همبستگی بین ارتفاع گیاه با طول ساقه (0/97) مشاهده شد. تجزیه خوشه‌ای، توده‌های مورد بررسی را در سه کلاد طبقه‌بندی نمود. تجزیه به عامل‌ها نشان داد که چهار عامل اول توانستند 91/3 درصد از واریانس کل را توجیه کنند. نتایج تجزیه علیت نشان داد که صفات وزن خشک گیاه و تعداد برگ بیشترین اثر مستقیم را در بین صفات داشتند. همچنین وزن خشک گیاه بیشترین اثر مستقیم و مثبت (0/75) را داشت.
نتیجه گیری: بر اساس نتایج این تحقیق تنوع ژنتیکی و مورفولوژیکی قابل توجهی بین توده‌های مختلف جمع‌آوری شده نعناع‌فلفلی وجود دارد که نشان دهنده وجود پتانسیل ژنتیکی بالا در ژنوتیپ‌های نعناع‌فلفلی جهت استفاده در برنامه‌های به‌نژادی به عنوان انتخاب ارقام مناسب می‌باشد.
مواد و روش‌ها: در این آزمایش به منظور بررسی تنوع صفات موفولوزیکی، به طور انتخابی ریزوم 12 توده‌ی گیاه دارویی نعناع‌فلفلی اوایل اردیبهشت سال 1400 از نواحی مختلف ایران جمع‌آوری و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی شهرستان مشگین‌شهر اجرا شد. نتایج آزمایش با استفاده از نرم افزار spss و روش‌های آماری تک متغیره و چند متغیره بررسی گردید.
یافته ها: نتایج تجزیه واریانس داده‌ها نشان داد، بین صفات تفاوت معنی‌داری در سطح احتمال 1 درصد و 5 درصد وجود دارد. صفات مورفولوژی مورد مطالعه از جمله ارتفاع گیاه، تعداد شاخه فرعی، تعداد برگ، تعداد میانگره، طول ساقه، وزن تر گیاه، وزن خشک گیاه، طول میانگره، طول گل‌آذین، تعداد برگچه، وزن خشک گل، وزن خشک برگ و سطح مقطع گیاه در بین توده‌ها متغیر بود و مشگین‌شهر، گلستان، ارومیه و اردبیل در بین بقیه توده‌ها از لحاظ صفات مورفولوژیکی برتر بودند. بیشترین میزان ضرایب همبستگی بین ارتفاع گیاه با طول ساقه (0/97) مشاهده شد. تجزیه خوشه‌ای، توده‌های مورد بررسی را در سه کلاد طبقه‌بندی نمود. تجزیه به عامل‌ها نشان داد که چهار عامل اول توانستند 91/3 درصد از واریانس کل را توجیه کنند. نتایج تجزیه علیت نشان داد که صفات وزن خشک گیاه و تعداد برگ بیشترین اثر مستقیم را در بین صفات داشتند. همچنین وزن خشک گیاه بیشترین اثر مستقیم و مثبت (0/75) را داشت.
نتیجه گیری: بر اساس نتایج این تحقیق تنوع ژنتیکی و مورفولوژیکی قابل توجهی بین توده‌های مختلف جمع‌آوری شده نعناع‌فلفلی وجود دارد که نشان دهنده وجود پتانسیل ژنتیکی بالا در ژنوتیپ‌های نعناع‌فلفلی جهت استفاده در برنامه‌های به‌نژادی به عنوان انتخاب ارقام مناسب می‌باشد.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
اصلاح نباتات
دریافت: 1401/3/23 | ویرایش نهایی: 1402/11/3 | پذیرش: 1402/7/23 | انتشار: 1402/11/3
دریافت: 1401/3/23 | ویرایش نهایی: 1402/11/3 | پذیرش: 1402/7/23 | انتشار: 1402/11/3
فهرست منابع
1. Aharizad, S., Rahimi, MH., Toorchi, M., & Mohebalipour, N. (2013). Assessment of relationship between effective traits on yield and citral content of lemon balm (Melissa officinalis L.) populations using path analysis. Indian Journal of Science and Technology, 6(5), 4447-4452. [DOI:10.17485/ijst/2013/v6i5.16]
2. Duke,J.A. 2001. Handbook of Medicinal herbs. CRC press, LLC,USA,:42 pp. [DOI:10.1201/9781420040463]
3. Fikreselassie, M., Zeleke, H., & Alemayehu. N. (2012). Correlation and Path Analysis in Ethiopian Fenugreek (Trigonella foenum-graecum L) Landraces. Crown Research in Education, 2, 132-42.
4. Ghasemi, M., Aharizad, S., Norouzi, M., Bandehagh, A., & Azhdari, R. (2021). Fennel Populations Grouping and Evaluation from the Agronomic and Morphological Traits under Favorable and Limited Irrigation Conditions. Journal of Crop Breeding, 13 (37), 85-93. [DOI:10.52547/jcb.13.37.85]
5. Hadian, J., Ebrahimi, S., & Salehi, P. (2013). Variability of morphological and phytochemical characteristics among Satureja hortensis L. accessions of Iran. Industrial Crops and Products, 32(1), 62-69. [DOI:10.1016/j.indcrop.2010.03.006]
6. Hadian, J., Mirjalili, M.H., Kanani, M.R., Salehnia, A., & Ganjipoor, P. (2011). Phytochemical and morphplogical characterization of Satureja khuzistanica Jamzad populations from Iran. Chemical Biodiversity, 8, 902-915. [DOI:10.1002/cbdv.201000249]
7. Khadivi-Khub, A., Salehi-Arjmand, H., Movahedi, K., & Hadian, J. (2015). Molecular and Morphological Variability of Satureja Bachtiarica in Iran. Plant Systematics and Evolution Journal, 301(1), 77-93. [DOI:10.1007/s00606-014-1055-3]
8. Khakshur, A., Karimzadeh, Q., & Constant, M. (2016). Investigation of morphological diversity in different ecotype of coriander (C. sativum L.). The second national congress on the development of agricultural sciences and natural resources, Gorgan, Iran.) in persian (
9. Khazanivandi, F., A. Jafari, Sh, Ahmadi, & R. Tabaei-aghdaie. (2014). Genetic diversity and relationships between morphological traits and essential oil yield of these plants Satureja rechingeri, S. khuzistanica and S. mutica in climatic conditions Khorramabad. Presented at the 12th Congress of Iranian Genetics Society, Tehran, Iran. (in Persian)
10. Maghsudi Kelardashti, H., Rahimmalek, M., Sabzalian, M., & Talebi, M. (2014). An assessment of morphological genetic variations and heritability of Iranian fennel (Foeniculum vulgare Mill.) accessions.
11. Rafieiolhossaini, M., Sodaeizadeh, H., Adams, A., DeKimpe, N., & Van Damme, P. (2010). Effects of planting date and Seedling age on agromorphological characteristics, essential oil content and composition of German chamomile (Matricaria chamomilla L.) grown in Belgium. Industrial Crops and Products, (31), 145-152. [DOI:10.1016/j.indcrop.2009.09.019]
12. Rahimmalek, M., Bahreininejad, B., Khorrami, M., & Sayed Tabatabaei, B.E. (2009). Genetic variability and geographic differentiation in Thymus daenensis subsp. daenensis, an endangered medicinal plant, as revealed by Inter Simple Sequence Repeat (ISSR) markers. Biochemical Genetics, 47, 842-831. [DOI:10.1007/s10528-009-9281-z]
13. Sadat, N., & Ladan Moghadam, A.R. (2019). Effect of salicylic acid foliar application on control of NaCl salt salinity on some morphological, physiological traits and growth of peppermint mint (Mentha piperita). Cellular and Molecular Plant Biology Journal, 13(3), 31-43.in persian
14. Salamati, M.S., & Zeinali, H. (2011). Evaluation of genetic diversity of some Nigella sativa L. genotypes using agro morphological characteristics. Iranian Journal of medicinal and Aromatic Plants, 29(1), 201-204.
15. Shoryabi, M. (2013). The domestication of Thyme daenensis: Morphological diversity, phytochemical,sustainability quantitative and qualitative characteristics and micropropagation. M.Sc. Thesis, Shahid Beheshti University, Tehran. (in Persian).
16. Shrestha, S., & Kazama, F. (2007). Assessment of surface water quality using multivariate statistical techniques: A case study of the Fuji River Basin, Japan. Environmental Modelling and Software, 22(4), 464-475. [DOI:10.1016/j.envsoft.2006.02.001]
17. Shyu, G.S., Cheng, B.Y., Chiang, C.T., Yao P.H., & Chang, T.K. (2011). Applying factor analysis combined with kriging and information entropy theory for mapping and evaluating the stability of groundwater quality variation in Taiwan. International journal of environmental research and public health, 8(4), 1084-1109. [DOI:10.3390/ijerph8041084]
18. Snoussi, M., E. Noumi, N. Trabelsi, G. Flamini, A. Papetti and V. De Feo. 2015. Mentha spicata essential oil: chemical composition, antioxidant and antibacterial activities against planktonic and biofilm cultures of Vibrio spp. strains. Molecules, 20(8): 14402-14424. [DOI:10.3390/molecules200814402]
19. Sorkheh, K., Shiran, B., Khodambashi, M., Moradi, H., Gradziel, T.M. & Martinaz Gomez, P. (2010). Correlations between quantitative tree and fruit almond traits and their implications for breeding. Scientia Horticulture, 12(5), 323-331. [DOI:10.1016/j.scienta.2010.04.014]
20. Sun, Z., Wang, H., Wang, J., Zhou, L., & Yang, P. (2014). Chemical Composition and Anti-Inflammatory Cytotoxic and Antioxidant Activities of Essential Oil from Leaves of Mentha piperita Grown inChina. Plos One, 9 (12), 1- 15. [DOI:10.1371/journal.pone.0114767]
21. Taviani, P., Rosellini, D., & Veronesi, F. (2002). Variation of agronomic and essential oil traits among wild population of Chamomilla recutita L. from central Italy. Journal of Herbs, Spices and Medicinal Plants, 9(4), 359-365. [DOI:10.1300/J044v09n04_14]
22. Torkaman, S., Sofalian, O., Zare, N., & Hasanian, S. (2021). Investigation of Genetic Diversity of Native Ecotypes of Northwestern Medicinal Plant Mentha longifolia using ISSR Molecular Markers. Journal of Crop Breeding, 13 (37), 1-10. [DOI:10.52547/jcb.13.37.1]
23. Zeinali, H., Arzani, A., & Razmjo, K. (2004). Morphological and essential oil content diversity of Iranian minhs (Mentha spp.). Iranian Journal of Science and Technology Transactions, 28, 1-9.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
