دوره 15، شماره 46 - ( تابستان 1402 )
جلد 15 شماره 46 صفحات 21-11 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Payghamzadeh K, Amiri Oghan H. (2023). Estimation of Genetic Parameters of some Important Agronomical Traits in Oilseed Rape by Griffing's Diallel Method. J Crop Breed. 15(46), 11-21. doi:10.61186/jcb.15.46.11
URL: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1376-fa.html
URL: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1376-fa.html
پیغام‌زاده کمال، امیری اوغان حسن. برآورد پارامترهای ژنتیکی صفات مهم زراعی در ژنوتیپ‌های کلزا به روش دای‌آلل گریفینگ پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی 1402; 15 (46) :21-11 10.61186/jcb.15.46.11
1- سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
چکیده: (1638 مشاهده)
چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: کلزا یکی از مهم‌ترین گیاهان دانه روغنی جهت تأمین روغن و کنجاله مورد نیاز است. برای توسعه سطح زیر کشت آن، معرفی ارقام جدید با تنوع ژنتیکی بالا از طریق برنامه‌های به‌نژادی دارای اهمیت فراوانی است.
مواد و روش‌ها: با هدف ایجاد تنوع ژنتیکی جدید و ارزیابی پارامترهای ژنتیکی، یازده ژنوتیپ بهاره کلزا با استفاده از روش دای‌آلل کامل تلاقی داده شد و صفات مختلف والدین و نتاج F1 در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند.
یافته‌ها: تجزیه واریانس داده‌ها نشان داد صفات روز تا شروع گلدهی، روز تا رسیدن فیزیولوژیک، ارتفاع گیاه، تعداد خورجین در گیاه، تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه و عملکرد دانه در ژنوتیپ‌ها و دورگ‌های حاصل معنی‌دار بودند. این نتایج بیانگر وجود تنوع ژنتیکی کافی در بین ژنوتیپ‌ها بود. تجزیه پارامترهای ژنتیکی با روش اول گریفینگ مدل دوم معنی‌دار بودن واریانس‌های GCA، SCA و REC صفات مختلف را نشان داد که بیانگر کنترل صفات مورد بررسی توسط اثرات افزایشی، غیر افزایشی ژن‌ها و سیتوپلاسمی بود. تجزیه ترکیب‌پذیری نشان داد که در میان والدین، ژنوتیپ SRL-97-1 دارای بیشترین مقدار GCA برای صفات رسیدن فیزیولوژیک، تعداد خورجین در بوته، وزن هزار دانه و عملکرد دانه بود. همچنین، تلاقی SRL-97-4×SRL-96-20 و SRL-97-15×SRL-97-3 به ترتیب دارای بیشترین مقدار SCA و REC برای عملکرد دانه بودند. به‌علاوه، صفات ارتفاع بوته، تعداد خورجین در بوته و عملکرد دانه دارای بیشترین مقدار وراثت‌پذیری عمومی (99 درصد) بودند و عملکرد دانه دارای بیشترین وراثت‌پذیری خصوصی (39 درصد) بود.
نتیجه‌گیری: به‌طورکلی، نتایج نشان داد که در ژنوتیپ‌های مورد بررسی تنوع ژنتیکی کافی وجود دارد، به‌طوری‌که تنوع حاصل از تلاقی این ژنوتیپ‌ها می‌تواند برای معرفی ارقام مورد بهره‌برداری قرار گیرد. ژنوتیپ‌هایی با GCA و SCA بالا جهت تشکیل یک جمعیت مناسب جهت تولید نتاج دارای ویژگی‌هایی با عملکرد بالا پیشنهاد می‌شوند.
مقدمه و هدف: کلزا یکی از مهم‌ترین گیاهان دانه روغنی جهت تأمین روغن و کنجاله مورد نیاز است. برای توسعه سطح زیر کشت آن، معرفی ارقام جدید با تنوع ژنتیکی بالا از طریق برنامه‌های به‌نژادی دارای اهمیت فراوانی است.
مواد و روش‌ها: با هدف ایجاد تنوع ژنتیکی جدید و ارزیابی پارامترهای ژنتیکی، یازده ژنوتیپ بهاره کلزا با استفاده از روش دای‌آلل کامل تلاقی داده شد و صفات مختلف والدین و نتاج F1 در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند.
یافته‌ها: تجزیه واریانس داده‌ها نشان داد صفات روز تا شروع گلدهی، روز تا رسیدن فیزیولوژیک، ارتفاع گیاه، تعداد خورجین در گیاه، تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه و عملکرد دانه در ژنوتیپ‌ها و دورگ‌های حاصل معنی‌دار بودند. این نتایج بیانگر وجود تنوع ژنتیکی کافی در بین ژنوتیپ‌ها بود. تجزیه پارامترهای ژنتیکی با روش اول گریفینگ مدل دوم معنی‌دار بودن واریانس‌های GCA، SCA و REC صفات مختلف را نشان داد که بیانگر کنترل صفات مورد بررسی توسط اثرات افزایشی، غیر افزایشی ژن‌ها و سیتوپلاسمی بود. تجزیه ترکیب‌پذیری نشان داد که در میان والدین، ژنوتیپ SRL-97-1 دارای بیشترین مقدار GCA برای صفات رسیدن فیزیولوژیک، تعداد خورجین در بوته، وزن هزار دانه و عملکرد دانه بود. همچنین، تلاقی SRL-97-4×SRL-96-20 و SRL-97-15×SRL-97-3 به ترتیب دارای بیشترین مقدار SCA و REC برای عملکرد دانه بودند. به‌علاوه، صفات ارتفاع بوته، تعداد خورجین در بوته و عملکرد دانه دارای بیشترین مقدار وراثت‌پذیری عمومی (99 درصد) بودند و عملکرد دانه دارای بیشترین وراثت‌پذیری خصوصی (39 درصد) بود.
نتیجه‌گیری: به‌طورکلی، نتایج نشان داد که در ژنوتیپ‌های مورد بررسی تنوع ژنتیکی کافی وجود دارد، به‌طوری‌که تنوع حاصل از تلاقی این ژنوتیپ‌ها می‌تواند برای معرفی ارقام مورد بهره‌برداری قرار گیرد. ژنوتیپ‌هایی با GCA و SCA بالا جهت تشکیل یک جمعیت مناسب جهت تولید نتاج دارای ویژگی‌هایی با عملکرد بالا پیشنهاد می‌شوند.
فهرست منابع
1. Ali, M., I.A.K. Raziuddin, N.U. Khan, S.U. Khan, M.U. Rehman, G. Gul Ghani Afridi, I.A. Khalil, N.U. Khan, U. Khan, M.U. Rehman and G.G. Afridi. 2014. Genetic analysis of yield and yield related attributes in Brassica napus. Pure and Applied Biology, 3 (4): 175-187. [DOI:10.19045/bspab.2014.34007]
2. Amiri Oghan, H., M. Moghaddam Vahed, R. Ataei and M. Gholamhosseini. 2018. Genetic analysis of yield and some important traits of oilseed rape under noraml and delayed planting conditions. Journal of Crop Breeding, 10(28): 171-180 (In Persian). [DOI:10.29252/jcb.10.28.171]
3. Arya, V.K., P. Kumar, J. Singh, L. Kumar and A.K. Sharma. 2018. Genetic analysis of some yield and quality traits in bread wheat (Triticum aestivum L.). Wheat and Barley Research, 10 (1): 25-32. [DOI:10.25174/2249-4065/2018/72641]
4. Bidgoli, M.A., M.H. Fotokian, H.A. Oghan and B. Alizadeh. 2021. Genetic evaluation of some phonological and morphological traits of oilseed rape (Brassica napus L.) Genotypes by line×tester method. Iranian Journal of Field Crop Science, 52(1): 49-58.
5. Engqvist, G.M. and H.C. Becker. 1991. Relative importance of genetic parameters for selecting between oilseed rape crosses. Hereditas, 115(1): 25-30. [DOI:10.1111/j.1601-5223.1991.tb00342.x]
6. FAOSTAT. 2022. Food and Agriculture Organization Crop Production Statistics: World sorghum production and utilization.
7. Faraji, A., A. Kiani, Y.A. Masoomea, M.T. Mobashari, M.A. Aghajani, K. Payghamzadeh, L. Habibian, H. Sadegh Neghad and M. Bagheri. 2021. Handbook of oilseed rape cultivation in Golestan province (practical notes in field management). Agricultural Education and Extension Inistitute publication. Agricultural Research Education and Extention Organization (AREEO), Karaj, Iran, 32 p.
8. Farhatullah, F., N.A. Khan, S.J. Abbas, T. Xxvii, R.O.Ś.L.O. Leiste and O.I.C. Rops. 2006. Heterosis for yield and yield components in diallel crosses of Brassica napus L. Rośliny Oleiste-Oilseed Crops, 27(1)
9. Farooq, M., A. Khan, I. Ishaaq, A. Cheema, M. Afzal, A. Ali and J. Zhu. 2018. Growing degree days during the late reproductive phase determine spike density and cognate yield traits. Agronomy, 8(10): 217. [DOI:10.3390/agronomy8100217]
10. Griffing, B. 1956. A generalised treatment of the use of diallel crosses in quantitative inheritance. Heredity, 10(1): 31-50. [DOI:10.1038/hdy.1956.2]
11. Griffing, B. 1956. Concept of general and specific combining ability in relation to diallel crossing systems. Australian journal of biological sciences, 9(4): 463-493. [DOI:10.1071/BI9560463]
12. Habiba, U. 2009. Heterosis and combining ability from 8x8 diallel analysis in Brassica napus L. Master of science thesis. Faculity of agriculture, Sher-e-Bangla Agricultural University, Dhaka, 124 p.
13. Hegewald, H., M. Wensch-Dorendorf, K. Sieling and O. Christen. 2018. Impacts of break crops and crop rotations on oilseed rape productivity: A review. European Journal of Agronomy, 101: 63-77. [DOI:10.1016/j.eja.2018.08.003]
14. IRRI. 2014. International Rice Research Institute, Quantative Genetics, Biometric Cluster and Breeding Informatic. Plant Breeding, Genetic and Biotechnology Division. PBTools (ver. 1.4) Software. 198.
15. Łopatyńska, A., J. Bocianowski, A. Cyplik and J. Wolko. 2021. Multidimensional analysis of diversity in DH lines and hybrids of winter oilseed rape (Brassica napus L.). Agronomy, 11(4): 645. [DOI:10.3390/agronomy11040645]
16. Masood, S.A., H. Rehman, M.I. Yasin, S. Ahmad, S.S.Q. Ali, Q. Ali and Q. Ali. 2019. Genotypic association studies of yield traits and their inheritance pattern in oilseed rape (Brassica napus L.): A review. International Journal of Botany Studies, 4(3): 157-165.
17. Mustafa, M., M. Iqbal, R. Ishaq, Z. Shahbaz, A. Imran4 and M. Aftab. 2021. Genetic analysis of yield and yield related attributes in Brassica napus. Pure and Applied Biology, 3(4): 175-187. [DOI:10.19045/bspab.2014.34007]
18. Norouzi, M.A., L. Ahangar, K. Payghamzadeh, H. Sabouri and S.J. Sajjadi. 2021. Heritability and gene action of different traits in spring oilseed rape using diallel analysis. Journal of Crop Breeding, 13(39): 166-178 (In Persian). [DOI:10.52547/jcb.13.39.166]
19. Oghan, H.A., A.H. Shirani Rad and F. Shariati. 2020. Inheritance of winter oilseed rape fatty acid under normal and late sowing conditions. Journal of Crop Breeding, 12 (35): 113-124 (In Persian). [DOI:10.52547/jcb.12.35.113]
20. Rameeh, V. 2012. Combining ability and heritability estimates of main agronomic characters in rapeseed breeding lines using line×tester analysis. Journal of Agricultural Sciences, 57 (3): 111-120. [DOI:10.2298/JAS1203111R]
21. Rashid, M., A.A. Cheema and M. Ashraf. 2007. Line x tester analysis in basmati rice. Pakistan Journal of Botany, 39(6): 2035-2042.
22. Rehman, A.U., M.A. Ali, B.M. Atta, M. Saleem, A. Abbas, A.R. Mallahi, M. Amjad Ali, B.M. Atta, M. Saleem, A. Abbas and A.R. Mallahi. 2009. Genetic studies of yield related traits in Mungbean ('Vigna radiata L. Wilczek). Australian journal of crop science, 3(6): 352-360.
23. Roostabaghi, B., H. Dehghani, B. Alizadeh and N. Sabaghnia. 2013. Analysis of general and specific combining ability in canola using biplot method. (July).
24. SAS. 2017. Step-by-Step Programming with Base SAS® 9.4, Second Edition. Cary, NC: SAS Institute Inc.
25. Seboka, H., A. Ayana and H. Zelleke. 2009. Combining ability analysis for bread wheat (Triticum aestivum L.). East African Journal of Sciences, 3(1): 87-94. [DOI:10.4314/eajsci.v3i1.42792]
26. Sincik, M., A.T. Goksoy, M.Z. Turan, M. Sincik, A.T. Goksoy and Z.M. Turan. 2011. The heterosis and combining ability of diallel crosses of rapeseed inbred lines. Notulae Botanicae Horti Agrobotanici Cluj-Napoca, 39(2): 242-248. [DOI:10.15835/nbha3926375]
27. Soughi, H., K. Payghamzadeh, M. Khodarahmi and M. Nazari. 2019. Estimation of heritability and some genetic parameters for yield and yield-related traits of wheat using Diallel design. Journal of Plant Molecular Breeding, 7(1): 45-55.
28. Tahir, A., S. Muzaffar, S. Tahir, R. Saif, S. Sattar, A. Imran and M.M. Zafar. 2018. A review on heterosis and combining ability analysis of seed yield and oil contents in rapeseed (Brassica napus L.). Nature and Science, 16(12): 46-55.
29. Valiollah, R. 2009. Estimation of heritability and heterosis for agronomic traits and oil content in rapeseed spring varieties. Journal of Crop Breeding, 1(4): 1-13 (In Persian).
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
