Arkan M, Mirakhorli N, Shabani L, Dababat A A. The Effect of Drought Stresses, Fusarium Culmorum and Heterodera Filipjevi and their Interactions on the Expression Pattern of Transcription Factor Gene NAC69-3 in Bread Wheat. jcb. 2022; 14 (41) :42-52
URL:
http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1312-fa.html
ارکان مژگان، میرآخورلی ندا، شبانی لیلا، دبابت عبدالفتاح عامر. تأثیر تنش های خشکی، قارچ Fusarium culmorum و نماتد Heterodera filipjevi و اثرات متقابل آنها بر الگوی بیان ژن فاکتور رونویسی NAC69-3 در گندم نان. پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی. 1401; 14 (41) :52-42
URL: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1312-fa.html
گروه بیوتکنولوژی و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران
چکیده: (601 مشاهده)
چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: در شرایط مزرعه غلات دانه ریز از جمله گندم تحت تأثیر انواع عوامل محیطی مخرب نظیر تنشهای غیرزیستی و زیستی قرار می گیرند که باعث کاهش شدید در عملکرد محصول می شود. در مواجه گیاه با این شرایط، فاکتورهای رونویسی از طریق فعال یا سرکوب کردن بیان ژنهای درگیر در پاسخهای مقاومتی سبب ایجاد مقاومت گیاه در برابر انواع تنش ها می شوند. هدف از مطالعه ی حاضر بررسی الگوی بیان ژن فاکتور رونویسی NAC69-3 در گیاه گندم در پاسخ به تنش های زیستی و غیر زیستی بود.
مواد و روش ها: جهت تعیین و انتخاب ژن های مرتبط با مقاومت در برابر انواع تنشهای زیستی و غیرزیستی، داده های ریزآرایه ی Triticum aestivum در سایت NCBI GEO بررسی و فاکتور رونویسی NAC69-3برای تأیید آزمایشگاهی انتخاب گردید. به منظور بررسی الگوی بیان این ژن تنشهای خشکی، قارچ Fusarium culmorum و نماتد Heterodera filipjevi و ترکیبات دوتایی و سه تایی آنها به صورت طرح آزمایشی فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در دو رقم گندمSBP-CL16 (مقاوم به قارچ) و Silverstar (مقاوم به نماتد) اعمال گردید و نمونه برداری در سه زمان 24 ساعت، 48 ساعت و 7 روز پس از اعمال تنشها از بافت ریشه بود. پس ازاستخراج RNA وساخت cDNA، واکنشReal-time PCR جهت بررسی الگوی بیان با استفاده از آغازگرهای اختصاصی ژن NAC69-3 انجام شد.
یافته ها: دراین مطالعه افزایش معنی داری در میزان بیان نسبی ژنNAC69-3 ، در هر دو رقم گندم، در اکثر تیمارها نسبت به شاهد مشاهده شد. رقم مقاوم به قارچ (SBP-CL16) تحت تنش قارچ، افزایش بیان بیشتری نسبت به تنش نماتد نشان داد و در رقم مقاوم به نماتد (Silverstar) در تنش نماتد، افزایش بیان بیشتری مشاهده گردید. همچنین با اعمال همزمان تنشها، ژن NAC69-3 افزایش بیان بالاتری نسبت به اعمال هر تنش به صورت جداگانه داشت.
نتیجه گیری: فاکتورهای رونویسی NAC در اثر تنشهای چندگانه القا می شوند، انتظار می رود دستکاری ژنهای پاسخ دهنده به تنش چندگانه، بتواند فرصتی مناسب برای تولید گیاهانی متحمل به تنشهای چندگانه با بازده بالا ایجاد کند.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
اصلاح براي تنش هاي زنده و غيرزنده محيطي دریافت: 1400/7/14 | ویرایش نهایی: 1401/3/1 | پذیرش: 1400/10/19 | انتشار: 1401/1/10