دوره 14، شماره 41 - ( بهار 1401 )
جلد 14 شماره 41 صفحات 214-205 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
falahi N, Tahmasebi Z, Zebarjadi A. Effect of Explant, Type and Concentration of Hormone on Callus Induction and Regeneration of two Iranian Sesame (Sesamum indicum L.) Cultivars. jcb. 2022; 14 (41) :205-214
URL: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1277-fa.html
URL: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1277-fa.html
فلاحی نوشین، طهماسبی زهرا، زبرجدی علی رضا. تاثیر ریزنمونه، نوع و غلظت تنظیم کننده های رشد گیاهی بر کال زایی و باززایی دو رقم کنجد (Sesamum indicum L.) ایرانی. پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی. 1401; 14 (41) :214-205
ﮔﺮوه زراعت و اصلاح نباتات داﻧﺸﻜﺪه ﻛﺸﺎورزی، دانشگاه ایلام،
چکیده: (119 مشاهده)
چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: کنجد یک گیاه دانه روغنی قدیمی است که به دلیل داشتن لیگنانهای مهم دارویی و همچنین روغن خوراکی با کیفیت شهرت دارد. در اکثر ﻣﻮارد ﺑﻬﻴﻨﻪﺳﺎزی ﻛﺸﺖ ﺑﺎﻓﺖ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر دست یافتن ﺑﻪ میزان ﺑﺎﻻﻳﻲ از ﺑﺎززاﻳﻲ، اولین گام برای انتقال ژن است. کنجد نسبت به کشت بافت بسیار سرسخت بوده و استفاده از روشهای بیوتکنولوژی جدید برای بهبود ژنتیکی آن محدود شده است. بنابراین کنجد یکی از گیاهانی است که برای کشت بافت و باززایی موثر به پروتکل مناسب نیاز دارد.
مواد و روشها: در اﻳـﻦ ﭘـﮋوﻫﺶ میزان ﻛﺎلوس زاﻳﻲ و باززایی ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ سه ریز نمونه (کوتیلدون1، کوتیلدون2 و هیپوکتیل) دو رقم کنجد (دشتشتان و داراب) در
تنظیم کننده های رشدی متفاوت شامل BAP در پنج سطح (صفر، 5/4، 5/5، 6/5 و 7/5 میلی گرم در لیتر)، IAA در 4 سطح (صفر، 0/5، 1 و 2 میلیگرم در لیتر) و Agno3 در غلظت 5 میلیگرم در لیتر مورد بررسی قرار گرفت. شاخساره ها در محیط ریشه زایی کشت شدند. طرح آزمایشی مورد استفاده در این پژوهش، به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا" تصادفی و در سه تکرار بود.
یافته ها: طبق نتایج بدست آمده باززایی در ریزنمونه هیپوکتیل و کالوس زایی در ریزنمونه کوتیلدون 1 و کوتیلدون2 در هیچ یک از ژنوتیپها مشاهده نشد. نتایج نشان داد برای صفت وزن تر کالوس تیمار 5/5 میلیگرم در لیتر BAP با 1 میلیگرم در لیتر IAA ، صفت وزن خشک کالوس تیمار 5/6 میلی گرم در لیتر BAP با 1 میلی گرم در لیتر IAA رقم دشتستان، صفت قطر کالوس تیمار 5/5 و 6/5 میلی گرم در لیتر BAP با 1 میلی گرم در لیتر IAA رقم دشتستان و صفت کالوس زایی تیمار 5/5 میلی گرم در لیتر BAP با 5/0 و 1 میلی گرم در لیتر IAA رقم دشتستان دارای مقادیر بالاتر بودند.
نتیجه گیری: بیشترین میزان باززایی در ریزنمونه کوتیلدون 1 با 6/5 میلی گرم در لیتر BAP و 1 میلی گرم در لیتر IAA رخ داد. در نهایت، این محیط به عنوان یک محیط کارآمد برای باززایی این ارقام کنجد توصیه شد. پس از گذشت 15 روز، تمامی شاخساره ها ریشه دادند و گیاهچه ها به گلدانی با بستر پرلیت و کوکوپیت منتقل شدند.
مقدمه و هدف: کنجد یک گیاه دانه روغنی قدیمی است که به دلیل داشتن لیگنانهای مهم دارویی و همچنین روغن خوراکی با کیفیت شهرت دارد. در اکثر ﻣﻮارد ﺑﻬﻴﻨﻪﺳﺎزی ﻛﺸﺖ ﺑﺎﻓﺖ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر دست یافتن ﺑﻪ میزان ﺑﺎﻻﻳﻲ از ﺑﺎززاﻳﻲ، اولین گام برای انتقال ژن است. کنجد نسبت به کشت بافت بسیار سرسخت بوده و استفاده از روشهای بیوتکنولوژی جدید برای بهبود ژنتیکی آن محدود شده است. بنابراین کنجد یکی از گیاهانی است که برای کشت بافت و باززایی موثر به پروتکل مناسب نیاز دارد.
مواد و روشها: در اﻳـﻦ ﭘـﮋوﻫﺶ میزان ﻛﺎلوس زاﻳﻲ و باززایی ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ سه ریز نمونه (کوتیلدون1، کوتیلدون2 و هیپوکتیل) دو رقم کنجد (دشتشتان و داراب) در
تنظیم کننده های رشدی متفاوت شامل BAP در پنج سطح (صفر، 5/4، 5/5، 6/5 و 7/5 میلی گرم در لیتر)، IAA در 4 سطح (صفر، 0/5، 1 و 2 میلیگرم در لیتر) و Agno3 در غلظت 5 میلیگرم در لیتر مورد بررسی قرار گرفت. شاخساره ها در محیط ریشه زایی کشت شدند. طرح آزمایشی مورد استفاده در این پژوهش، به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا" تصادفی و در سه تکرار بود.
یافته ها: طبق نتایج بدست آمده باززایی در ریزنمونه هیپوکتیل و کالوس زایی در ریزنمونه کوتیلدون 1 و کوتیلدون2 در هیچ یک از ژنوتیپها مشاهده نشد. نتایج نشان داد برای صفت وزن تر کالوس تیمار 5/5 میلیگرم در لیتر BAP با 1 میلیگرم در لیتر IAA ، صفت وزن خشک کالوس تیمار 5/6 میلی گرم در لیتر BAP با 1 میلی گرم در لیتر IAA رقم دشتستان، صفت قطر کالوس تیمار 5/5 و 6/5 میلی گرم در لیتر BAP با 1 میلی گرم در لیتر IAA رقم دشتستان و صفت کالوس زایی تیمار 5/5 میلی گرم در لیتر BAP با 5/0 و 1 میلی گرم در لیتر IAA رقم دشتستان دارای مقادیر بالاتر بودند.
نتیجه گیری: بیشترین میزان باززایی در ریزنمونه کوتیلدون 1 با 6/5 میلی گرم در لیتر BAP و 1 میلی گرم در لیتر IAA رخ داد. در نهایت، این محیط به عنوان یک محیط کارآمد برای باززایی این ارقام کنجد توصیه شد. پس از گذشت 15 روز، تمامی شاخساره ها ریشه دادند و گیاهچه ها به گلدانی با بستر پرلیت و کوکوپیت منتقل شدند.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
اصلاح نباتات
دریافت: 1400/4/21 | ویرایش نهایی: 1401/3/1 | پذیرش: 1400/8/11 | انتشار: 1401/1/10
دریافت: 1400/4/21 | ویرایش نهایی: 1401/3/1 | پذیرش: 1400/8/11 | انتشار: 1401/1/10
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
