دوره 13، شماره 39 - ( پاییز 1400 1400 )
جلد 13 شماره 39 صفحات 238-228 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Zahravi M, Amirbakhtiar N, Arshad Y, mosharraf ghahfarrokhi G, Ahmadi M. (2021). Identification of Heat Tolerant Genetic Sources in Bread Wheat Germplasm. jcb. 13(39), 228-238. doi:10.52547/jcb.13.39.228
URL: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1273-fa.html
URL: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1273-fa.html
زهراوی مهدی، امیربختیار نازنین، ارشد یوسف، مشرف قهفرخی غلامعباس، احمدی مهرزاد. شناسایی منابع ژنتیکی متحمل به تنش گرما در ژرم پلاسم گندم نان پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی 1400; 13 (39) :238-228 10.52547/jcb.13.39.228
بخش تحقیقات ژنتیک، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
چکیده: (1945 مشاهده)
تنش گرمای انتهای دوره رشد به عنوان رایج ترین و پرخسارتترین نوع تنش گرمایی در جهان شناخته شده است. در مناطق جنوبی ایران از جمله خوزستان نیز تاخیر در کشت گندم منجر به مواجه شدن مراحل گرده افشانی و پر شدن دانه با دماهای بالا و افت عملکرد میگردد. گزینش ارقام متحمل به تنش گرما، یکی از راههای مبارزه با این تنش می باشد. در این آزمایش به منظور شناسایی منابع متحمل به گرما، 203 نمونه ژنتیکی گندم نان به همراه 3 رقم شاهد منطقه در دو تاریخ کاشت مطلوب و دیرهنگام (به منظور ایجاد تنش گرمای انتهایی) به صورت طرح آگمنت در اهواز کشت و صفات زراعی ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که تقریبا تمام صفات مورد ارزیابی در شرایط تنش گرما نسبت به شرایط نرمال کاهش داشتند. در هر دو شرایط نرمال و تنش تعدادی نمونه‌های ژنتیکی برتر از لحاظ صفات مورد بررسی نسبت به ارقام شاهد مشاهده گردید. نمودار دو طرفه مبتنی بر مؤلفه‌های اصلی در شرایط تنش گرما نشان داد که 64 نمونه ژنتیکی به همراه شاهدها در ناحیه مربوط به ویژگی‌های برتر از لحاظ وزن دانه پنج سنبله، تعداد گلچه در سنبلچه، تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبلچه در سنبله، طول سنبله و ارتفاع بوته واقع شدند. همچنین نمونه‌های ژنتیکی با استفاده از تجزیه خوشه‌ای در پنج گروه از یکدیگر تفکیک شدند. مجموع نتایج، حاکی از تنوع بالایی در مواد ژنتیکی مورد تحقیق بود و نمونه‌های ژنتیکی برتر ازشاهدها در شرایط گرما جهت استفاده در برنامه‌های اصلاحی آینده، شناسایی گردید .
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
اصلاح براي تنش هاي زنده و غيرزنده محيطي
دریافت: 1400/4/12 | ویرایش نهایی: 1400/7/12 | پذیرش: 1400/5/30 | انتشار: 1400/7/10
دریافت: 1400/4/12 | ویرایش نهایی: 1400/7/12 | پذیرش: 1400/5/30 | انتشار: 1400/7/10
فهرست منابع
1. Ahamed, K.U., K. Nahar, M. Fujita and M. Hasanuzzaman. 2010. Variation in plant growth, tiller dynamics and yield components of wheat (Triticum aestivum L.) due to high temperature stress. Advances in Agriculture & Botanics, 2(3): 213-224.
2. Al-Otayk, S.M. 2010. Performance of yield and stability of wheat genotypes under high stress environments of the central region of Saudi Arabia. Metrology, Environment and Arid Land Agricultural Sciences, 21: 81-92. [DOI:10.4197/met.21-1.6]
3. Alikhani, M., J. Mozaffari, F. Darvish and Y. Arshad. 2007. Responses of bread wheat genotypes to heat stress at different developmental stages. Iranian Journal of Field Crop Science, 9(1): 45-59 (In Persian).
4. Aminizadeh Bezenjani, S., G. Mohamadinejad and R. Abdolshahi. 2018. Application of Selection Indices for Grain Yield Improvement in Bread wheat (Triticum aestivum L.) under Drought Stress Condition. Journal of Crop Breeding, 10(27): 152-159 (In Persian). [DOI:10.29252/jcb.10.27.152]
5. Arshad, Y. and G.R. Abadouz. 2007. An investigation on effects of heat stress in wheat (final report: 86.236). Agricultural Research,Education and Extension Organization, 114 (In Persian).
6. Arshad, Y., M. Zahravi and G.R. Abadouz. 2012. Identification of heat tolerant sources in wheat relatives. Journal of Crop Production Research, 4(2): 97-108 (In Persian).
7. Ayeneh, A., M. Van Ginkel, M.P. Reynolds and K. Ammar. 2002. Comparison of leaf, spike, peduncle and canopy temperature depression in wheat under heat stress. Field Crops Research, 79(2-3): 173-184. [DOI:10.1016/S0378-4290(02)00138-7]
8. Aziz, A., T. Mahmood, Z. Mahmood., K. Shazadi, A. Mujeeb‐Kazi. and A. Rasheed. 2018. Genotypic Variation and Genotype× Environment Interaction for Yield‐Related Traits in Synthetic Hexaploid Wheats under a Range of Optimal and Heat‐Stressed Environments. Crop Science, 58(1): 295-303. [DOI:10.2135/cropsci2017.01.0035]
9. Barnabás, B., K. Jäger and A. Fehér. 2008. The effect of drought and heat stress on reproductive processes in cereals. Plant, Cell & Environment, 31(1): 11-38.
10. Elbasyoni, I.S. 2018. Performance and stability of commercial wheat cultivars under terminal heat stress. Agronomy, 8(4): 37. [DOI:10.3390/agronomy8040037]
11. Inamullah, N.H., Z.H. Shah and F.U. Khan. 2007. An analysis of the planting dates effect on yield and yield attributes of spring wheat. Sarhad Journal of Agriculture, 23(2): 269-275.
12. Jain, SK, CO Qualset, GM Bhatt and KK.Wu. 1975. Geographical patterns of phenotypic diversity in a world collection of durum wheats. Crop Science, 15(5): 700-704. [DOI:10.2135/cropsci1975.0011183X001500050026x]
13. Jalal Kamali, M.R. and E. Duveiller. 2008. Wheat production and research in Iran: A success story. International Symposium on Wheat Yield Potential, Challenges to International Wheat Breeding, 54-58 pp., Mexico, CIMMYT.
14. Jombart, T., S. Devillard and F. Balloux. 2010. Discriminant analysis of principal components: a new method for the analysis of genetically structured populations. BMC genetics, 11(1): 94. [DOI:10.1186/1471-2156-11-94]
15. Khan, M.I., M. Amin and S.T. Shah. 2007. Agronomic evaluation of different bread wheat (Triticum aestivum L.) genotypes for terminal heat stress. Pakistan Journal of Botany, 39(7): 2415-2425.
16. Modarresi, M., V. Mohammadi, A. Zali and M. Mardi. 2010. Response of wheat yield and yield related traits to high temperature. Cereal Research Communications, 38(1): 23-31. [DOI:10.1556/CRC.38.2010.1.3]
17. Modhej, A., A. Naderi, Y. Emam, A. Aynehband and Gh. Normohamadi. 2012. Effects of post-anthesis heat stress and nitrogen levels on grain yield in wheat (T.durum and T. aestivum) cultivars. International Journal of Plant Production, 2(3): 254-267.
18. Mojtabaee Zamani, M., M. Mabipour and M. Mesgarbashi. 2015. Evaluating reaction of bread wheat genotypes to heat stress during grain filling stage in Ahwaz. Journal of Plant Productions, 37: 119-130.
19. Moshatati, A, S.A. Siadat, Kh. Alami-Saied, A.M. Bakhshandeh and M.R. Jalal Kamali. 2012. Effect of terminal heat stress on yield and yield components of spring bread wheat in Ahwaz. Journal of Crop Production, 3(4): 195-203 (In Persian).
20. Mousavi, F., M. Siahpoosh and K. Sorkheh. 2019. Influence of sowing date and terminal heat stress on phonological features and yield components of bread wheat genotypes. Journal of Plant Production, 10.22055/PPD.2019.28957.1744 (In Persian).
21. Paliwal, R., M.S. Röder, U. Kumar, J.P. Srivastava and A.K. Joshi. 2012. QTL mapping of terminal heat tolerance in hexaploid wheat (T. aestivum L.). Theoretical and Applied Genetics, 125(3): 561-575. [DOI:10.1007/s00122-012-1853-3]
22. Radmehr, M., Gh.A. Ayeneh and A.R. Kajbaf. 1997. Study of on the effect of heat stress on agronomic traits, grain yield and yield components in twenty five cultivars of bread wheat. Seed and Plant Production, 12: 13-23 (In Persian).
23. Rahman, M.S., J.H. Wilson and Y. Aitken. 1977. Determination of spikelet number in wheat. II.* Effect of varying light level on ear development. Australian Journal of Agricultural Research, 28(4): 575-581. [DOI:10.1071/AR9770575]
24. Rezaeizadeh, A., V. Mohamadi, M. R.Siahpoush and A. Ahmadi. 2020. The Response of Iranian Spring Wheat Cultivars to Heat Stress at Anthesis and Grain Filling Stages. Journal of Crop Breeding, 12(33): 107-109 (In Persian). [DOI:10.29252/jcb.12.33.102]
25. Singh, K., S.N. Sharma and Y. Sharma. 2011. Effect of high temperature on yield attributing traits in bread wheat. Bangladesh Journal of Agricultural Research, 36(3): 415-426. [DOI:10.3329/bjar.v36i3.9270]
26. Tahmasebi, S, B. Heidari, H. Pakniyat and M.R. Jalal Kamali.2014. Independent and combined effects of heat and drought stress in the Seri M82× Babax bread wheat population. Plant Breeding, 133(6): 702-711. [DOI:10.1111/pbr.12214]
27. Wahid, A., S. Gelani, M. Ashraf and M.R. Foolad. 2007. Heat tolerance in plants: an overview. Environmental and Experimental Botany, 61(3): 199-223. [DOI:10.1016/j.envexpbot.2007.05.011]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
