Barati A, Zali H, Pour-Aboughadareh A, Gholipour A, Koohkan S, Shahbazi Homounlo K, et al . Identification of Irrigated Barley Genotypes with High and Stable Grain Yield in Warm Regions of Iran. jcb. 2021; 13 (40) :162-172
URL:
http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1262-fa.html
براتی علی، زالی حسن، پورابوقداره علیرضا، قلی پور احمد، کوهکن شیرعلی، شهبازی هومونلو کمال، و همکاران. و همکاران.. شناسایی ژنوتیپ های جو آبی با عملکرد دانه بالا و پایدار در مناطق گرم ایران. پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی. 1400; 13 (40) :172-162
URL: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1262-fa.html
موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
چکیده: (617 مشاهده)
چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: با توجه به فراوانی تنشهای غیرزنده و زنده در اقلیم گرم، دستیابی به ژنوتیپهایی از جو که تحت این شرایط عملکرد قابل قبول و پایداری داشته باشند از اصلیترین اهداف به نژادی جو در این مناطق میباشد.
مواد و روشها: تعداد هفده ژنوتیپ امیدبخش جو آبی به همراه دو ژنوتیپ شاهد در پنج ایستگاه تحقیقات کشاورزی واقع در اهواز، داراب، زابل، گنبد و مغان به مدت دو سال زراعی (99-1397) مورد مقایسه قرار گرفتند. بهمنظور بررسی پایداری عملکرد دانه ژنوتیپهای دارای عملکرد بالا، از تجزیه گرافیکی GGE بایپلات استفاده شد.
یافتهها: تجزیه واریانس مرکب داده های عملکرد دانه نشان داد که اثرهای ساده مکان، ژنوتیپ و اثرهای متقابل سال × مکان، ژنوتیپ × مکان و سال × مکان × ژنوتیپ معنیدار میباشند. مقایسه میانگین نشان داد که ژنوتیپهای G1، G2، G4، G5، G10، G12، G16 و G19 نسبت به بقیه ژنوتیپها عملکرد بالایی داشته و می توانند مورد توجه قرار گیرند. پایداری عملکرد دانه این ژنوتیپها نیز مورد بررسی قرار گرفت تا ژنوتیپهای دارای عملکرد مطلوب و پایدار شناسایی شوند. نتایج حاصل از روش GGE بایپلات نشان داد که دو مولفه اصلی نخست به ترتیب 36/76 و 16/68 درصد از تغییرات کل عملکرد دانه را توجیه کردند و در نتیجه این دو مولفه میتوانند به منظور توجیه عملکرد دانه ژنوتیپها مورد استفاده قرار گیرند. در این آزمایش دو ابر محیط مجزا مشخص گردید. محیط کلان اول شامل سال اول و دوم اهواز و زابل و ژنوتیپ G19 با میانگین عملکرد کل 5114 کیلوگرم در هکتار به عنوان ژنوتیپ برتر در این محیط شناسایی شد. محیط کلان دوم شامل سال اول و دوم گنبد و داراب ژنوتیپ G5 با میانگین عملکرد 5155 کیلوگرم در هکتار ژنوتیپ برتر این محیط بود. سالهای اول و دوم مغان در مرز بین دو محیط کلان قرار داشتند. ژنوتیپهای G3، G6، G8، G9، G14، G17 و G18 در هیچ یک از محیطهای کلان قرار نگرفتند و در نتیجه مناسب کشت در محیطهای مورد آزمایش نبودند. نمای بایپلات ژنوتیپ ایدهآل نشان داد که ژنوتیپهای G4 و G5 کمترین فاصله را از ژنوتیپ ایده آل دارا بوده و در نتییجه مطلوبترین آنها می باشند. نمای برداریGGE بایپلات نشان داد که سال های اول و دوم مغان، نزدیکترین محیطها به محیط ایده آل بوده و قابلیت تمایز بالایی دارند.
نتیجهگیری: ژنوتیپهای G5 و G6 به ترتیب در مناطق گرم شمال و گرم جنوب کشور دارای عملکرد بالا و پایدار بوده و برای این مناطق مناسب تشخیص داده شدند.
نوع مطالعه:
كاربردي |
موضوع مقاله:
اصلاح براي تنش هاي زنده و غيرزنده محيطي دریافت: 1400/2/27 | ویرایش نهایی: 1400/10/26 | پذیرش: 1400/6/27 | انتشار: 1400/10/26