دوره 13، شماره 40 - ( زمستان 1400 1400 )
جلد 13 شماره 40 صفحات 49-40 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Alizadeh Aliabadi A, ghasemi A, razavi M. Screening of Wheat Cultivars and Promising Lines for Response to Bacterial Leaf Streak of Cereal Agent, Xanthomonas translucens pv. undulosa. jcb. 2021; 13 (40) :40-49
URL: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1230-fa.html
URL: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1230-fa.html
علیزاده علی آبادی علی، قاسمی ابوالقاسم، رضوی محمد. غربال ارقام و لاین های امیدبخش گندم از لحاظ واکنش به عامل بیماری باکتریایی نواری غلات Xanthomonas translucens pv. Undulosa. پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی. 1400; 13 (40) :49-40
بخش تحقیقات بیماری های گیاهان، موسسه تحقیقات گیاه پزشکی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران،
چکیده: (156 مشاهده)
چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: بیماری باکتریایی نواری غلات، که از مهمترین بیماریهای گندم است، در سال 1366 از استان کرمان و سپس از سایر نقاط کشور گزارش شد. برای جلوگیری از بروز خسارتهای چشمگیر به این محصول مهم و استراتژیک، انتخاب یا تولید رقم مقاوم یا متحمل به این بیماری، از میان ارقام و لاین های موجود، ضروری است. به همین منظور تعدادی از ارقام و لاین های امیدبخش گندم انتخاب و واکنش آنها در برابر این بیماری، در شرایط گلخانه، مورد ارزیابی قرار گرفت.
مواد و روش‌ها: به‌منظور غربال 37 رقم و هفت لاین امیدبخش گندم بهاره و پائیزه، به عامل بیماری باکتریایی نواری غلات، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در گلخانه اجرا شد. در ابتدا، گیاهچه‌های دو برگی گندم، در شرایط دمایی و رطوبتی کنترل‌شده، با سوسپانسیون مخلوطی از نه جدایۀ عامل این بیماری، تهیهشده از مزارع سه استان زنجان، همدان و لرستان و با غلظت 108 باکتری در هر میلی‌لیتر، مایهکوبی شدند. سپس میزان تحمل آنها، براساس میانگین درصد سطح آلودگی برگ‌ها، ارزیابی شد. مقایسۀ میانگین، گروه‌بندی و رتبه‌بندی ارقام، از حساس‌ترین تا متحمل‌ترین ارقام، به روش استیودنت‌نیومنکیلز انجام شد.
یافته‌ها: براساس نتایج به‌دست آمده، واکنش ارقام و لاینهای امیدبخش به این باکتری متفاوت بود. ارقام میهن، پیشگام و لاین S-92-19 در گروه پنج (آلودگی 50/1 تا 75 درصد سطح برگ)، به عنوان حساس، ارقام چمران، سایسون، نارین، بم، خلیل، پارسی، وی‌وک، شبرنگ، چمران2، زارع، مروارید، افلاک، بک‌کراس‌های روشن زمستانه و بهاره، اراک، کاسکوژن، اروم، بهرنگ، پیشتاز، کرخه، و و لاینهای امیدبخش N-91-17، S-91-13 و S-92-2 در گروه چهار (آلودگی 25/1 تا50 درصد سطح برگ)، به‌عنوان نیمه‌حساس، ارقام نیشابور، افق، مهرگان، گاسپارد، بهار، رخشان، سیروان، سیوند، شوش، سیستان، برات، گنبد و لاینهای امیدبخش S-91-15،N-91-8 و S-92-17 در گروه سه ( آلودگی 10/1 تا 25 درصد سطح برگ)، به‌عنوان نیمه‌متحمل و ارقام بهاران، حیدری، و دنا در گروه دو (آلودگی 5/1 تا 10 درصد سطح برگ)، به‌عنوان متحمل، قرار گرفتند.
نتیجه‌گیری: هرچند بیشتر ارقام گندم مورد بررسی، نسبت به این بیماری حساس هستند، ولی ارقام و لاینهای دارای مقاومت نسبی خوب نیز در بین آنها یافت می شود و میتوان از آنها برای کاشت و یا در برنامه های بهنژادی گندم استفاده کرد.
مقدمه و هدف: بیماری باکتریایی نواری غلات، که از مهمترین بیماریهای گندم است، در سال 1366 از استان کرمان و سپس از سایر نقاط کشور گزارش شد. برای جلوگیری از بروز خسارتهای چشمگیر به این محصول مهم و استراتژیک، انتخاب یا تولید رقم مقاوم یا متحمل به این بیماری، از میان ارقام و لاین های موجود، ضروری است. به همین منظور تعدادی از ارقام و لاین های امیدبخش گندم انتخاب و واکنش آنها در برابر این بیماری، در شرایط گلخانه، مورد ارزیابی قرار گرفت.
مواد و روش‌ها: به‌منظور غربال 37 رقم و هفت لاین امیدبخش گندم بهاره و پائیزه، به عامل بیماری باکتریایی نواری غلات، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در گلخانه اجرا شد. در ابتدا، گیاهچه‌های دو برگی گندم، در شرایط دمایی و رطوبتی کنترل‌شده، با سوسپانسیون مخلوطی از نه جدایۀ عامل این بیماری، تهیهشده از مزارع سه استان زنجان، همدان و لرستان و با غلظت 108 باکتری در هر میلی‌لیتر، مایهکوبی شدند. سپس میزان تحمل آنها، براساس میانگین درصد سطح آلودگی برگ‌ها، ارزیابی شد. مقایسۀ میانگین، گروه‌بندی و رتبه‌بندی ارقام، از حساس‌ترین تا متحمل‌ترین ارقام، به روش استیودنت‌نیومنکیلز انجام شد.
یافته‌ها: براساس نتایج به‌دست آمده، واکنش ارقام و لاینهای امیدبخش به این باکتری متفاوت بود. ارقام میهن، پیشگام و لاین S-92-19 در گروه پنج (آلودگی 50/1 تا 75 درصد سطح برگ)، به عنوان حساس، ارقام چمران، سایسون، نارین، بم، خلیل، پارسی، وی‌وک، شبرنگ، چمران2، زارع، مروارید، افلاک، بک‌کراس‌های روشن زمستانه و بهاره، اراک، کاسکوژن، اروم، بهرنگ، پیشتاز، کرخه، و و لاینهای امیدبخش N-91-17، S-91-13 و S-92-2 در گروه چهار (آلودگی 25/1 تا50 درصد سطح برگ)، به‌عنوان نیمه‌حساس، ارقام نیشابور، افق، مهرگان، گاسپارد، بهار، رخشان، سیروان، سیوند، شوش، سیستان، برات، گنبد و لاینهای امیدبخش S-91-15،N-91-8 و S-92-17 در گروه سه ( آلودگی 10/1 تا 25 درصد سطح برگ)، به‌عنوان نیمه‌متحمل و ارقام بهاران، حیدری، و دنا در گروه دو (آلودگی 5/1 تا 10 درصد سطح برگ)، به‌عنوان متحمل، قرار گرفتند.
نتیجه‌گیری: هرچند بیشتر ارقام گندم مورد بررسی، نسبت به این بیماری حساس هستند، ولی ارقام و لاینهای دارای مقاومت نسبی خوب نیز در بین آنها یافت می شود و میتوان از آنها برای کاشت و یا در برنامه های بهنژادی گندم استفاده کرد.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
اصلاح نباتات
دریافت: 1399/12/25 | ویرایش نهایی: 1400/10/26 | پذیرش: 1400/7/14 | انتشار: 1400/10/26
دریافت: 1399/12/25 | ویرایش نهایی: 1400/10/26 | پذیرش: 1400/7/14 | انتشار: 1400/10/26
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
