دوره 13، شماره 40 - ( زمستان 1400 1400 )
جلد 13 شماره 40 صفحات 132-122 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Babaei H R. Evaluation of Allelic Diversity in Soybean Breeding lines (Glycine max, L) using Microsatellite markers (SSR). jcb. 2021; 13 (40) :122-132
URL: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1216-fa.html
URL: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1216-fa.html
بابائی حمیدرضا. بررسی تنوع آللی در لاین‌های اصلاحی سویا(Glycin max, L) با استفاده از نشانگرهای ریزماهواره (SSR). پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی. 1400; 13 (40) :132-122
استادیار پژوهش بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران
چکیده: (155 مشاهده)
چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: به‌دلیل محدودیت صفات مورفولوژیکی متمایزکننده غیر وابسته به محیط و اشکال تظاهر آنها، تشخیص و گزینش در بین لاین‌های مشابه برای به‌نژادگران همراه با مشکلاتی خواهد بود. بدین سبب استفاده از نشانگرهای مولکولی به‌عنوان روش مکمل در کنار خصوصیات زراعی جهت تشخیص و گزینش لاین‌های برتر اصلاحی سودمند خواهد بود. این تحقیق با هدف بررسی تفاوت‌های ژنتیکی لاین‌های پیشرفته اصلاحی سویا جهت گزینش لاین‌های مطلوب و حذف لاین‌های تکراری انجام گردید.
مواد و روش‌ها: در سال 1392 در کرج 64 لاین نسل F7 سویا در گلخانه کشت و در زمان مناسب نمونه‌های برگی از گیاهچه لاین‌ها برداشت و DNA نمونه‌ها استخراج شد. محلول DNA حاصل پس از تعیین کمیت و کیفیت و تهیه غلظت مناسب برای واکنش زنجیره‌ای پلیمراز (PCR) توسط 20 نشانگر ریزماهواره مورد استفاده گرفت. پس از تعیین ژنوتیپ لاین‌ها بوسیله نشانگرهای چند شکل، امتیازدهی باندهای ژنتیکی، تجزیه آماری با استفاده از داده‌های ژنتیکی برای برآورد شاخص‌های تنوع ژنتیکی شامل تعداد آلل مشاهده شده و موثر، درصد هتروزیگوسیتی و هموزیگوسیتی، محتوی اطلاعات چندشکل و شاخص شانون انجام گرفت. همچنین برای گروه‌بندی لاین‌های مورد بررسی از تجزیه خوشه‌ای به روش اتصال همسایگی و ضریب تشابه تطابق ساده و از تجزیه به مختصات اصلی برای بررسی صحت نتایج تجزیه خوشه‌ای مورد استفاده قرار گرفت.
یافته‌ها: بر اساس نتایج حاصل از 20 نشانگر ریزماهواره مورد استفاده جهت تعیین تنوع ژنتیکی، 14 نشانگر چند شکلی نشان دادند. در مجموع 41 آلل برای مکان‌های ژنی شناسائی شد که میانگین تعداد آلل‌های مشاهده شده برای هر جایگاه ژنی 2/93 و میانگین تعداد الل‌های موثر 2/36 بود. دامنه شاخص شانون (I) از 0/29 تا 1/56 و دامنه محتوی اطلاعات چندشکلی (PIC) از 0/78 تا 0/16 متغیر بودند. بر اساس شاخص‌های تنوع ژنتیکی اندازه‌گیری شده، نشانگرهای Sat_218 و Sat_117 قدرت تمایز بالاتری داشتند. تجزیه خوشه‌ای لاین‌های اصلاحی را در چهار گروه و هشت زیر گروه قرار داد. سه مولفه نخستین تجزیه به مختصات اصلی در مجموع 6/36 درصد از واریانس کل تغییرات را توجیه نمودند. نمودار سه بعدی لاین‌های اصلاحی را در چهار گروه قرار داد که تطابق نسبتاً خوبی با گروه‌بندی حاصل از تجزیه خوشه‌ای داشت.
نتیجه‌گیری: به طور کلی نتایج تحقیق حاضر نشان داد که نشانگرهای مورد استفاده دارای چندشکلی قابل قبولی بودند و نشانگرهای Sat_218 و Sat_117 از قدرت تمایز بالاتری بین ژنوتیپ‌ها و تبیین تنوع آللی برخوردار بودند. بنابرین نشانگرهای مولکولی از کارائی لازم برای ارزیابی و گزینش لاین‌های اصلاحی برتر در نسل های پیشرفته برخوردار بودند.
مقدمه و هدف: به‌دلیل محدودیت صفات مورفولوژیکی متمایزکننده غیر وابسته به محیط و اشکال تظاهر آنها، تشخیص و گزینش در بین لاین‌های مشابه برای به‌نژادگران همراه با مشکلاتی خواهد بود. بدین سبب استفاده از نشانگرهای مولکولی به‌عنوان روش مکمل در کنار خصوصیات زراعی جهت تشخیص و گزینش لاین‌های برتر اصلاحی سودمند خواهد بود. این تحقیق با هدف بررسی تفاوت‌های ژنتیکی لاین‌های پیشرفته اصلاحی سویا جهت گزینش لاین‌های مطلوب و حذف لاین‌های تکراری انجام گردید.
مواد و روش‌ها: در سال 1392 در کرج 64 لاین نسل F7 سویا در گلخانه کشت و در زمان مناسب نمونه‌های برگی از گیاهچه لاین‌ها برداشت و DNA نمونه‌ها استخراج شد. محلول DNA حاصل پس از تعیین کمیت و کیفیت و تهیه غلظت مناسب برای واکنش زنجیره‌ای پلیمراز (PCR) توسط 20 نشانگر ریزماهواره مورد استفاده گرفت. پس از تعیین ژنوتیپ لاین‌ها بوسیله نشانگرهای چند شکل، امتیازدهی باندهای ژنتیکی، تجزیه آماری با استفاده از داده‌های ژنتیکی برای برآورد شاخص‌های تنوع ژنتیکی شامل تعداد آلل مشاهده شده و موثر، درصد هتروزیگوسیتی و هموزیگوسیتی، محتوی اطلاعات چندشکل و شاخص شانون انجام گرفت. همچنین برای گروه‌بندی لاین‌های مورد بررسی از تجزیه خوشه‌ای به روش اتصال همسایگی و ضریب تشابه تطابق ساده و از تجزیه به مختصات اصلی برای بررسی صحت نتایج تجزیه خوشه‌ای مورد استفاده قرار گرفت.
یافته‌ها: بر اساس نتایج حاصل از 20 نشانگر ریزماهواره مورد استفاده جهت تعیین تنوع ژنتیکی، 14 نشانگر چند شکلی نشان دادند. در مجموع 41 آلل برای مکان‌های ژنی شناسائی شد که میانگین تعداد آلل‌های مشاهده شده برای هر جایگاه ژنی 2/93 و میانگین تعداد الل‌های موثر 2/36 بود. دامنه شاخص شانون (I) از 0/29 تا 1/56 و دامنه محتوی اطلاعات چندشکلی (PIC) از 0/78 تا 0/16 متغیر بودند. بر اساس شاخص‌های تنوع ژنتیکی اندازه‌گیری شده، نشانگرهای Sat_218 و Sat_117 قدرت تمایز بالاتری داشتند. تجزیه خوشه‌ای لاین‌های اصلاحی را در چهار گروه و هشت زیر گروه قرار داد. سه مولفه نخستین تجزیه به مختصات اصلی در مجموع 6/36 درصد از واریانس کل تغییرات را توجیه نمودند. نمودار سه بعدی لاین‌های اصلاحی را در چهار گروه قرار داد که تطابق نسبتاً خوبی با گروه‌بندی حاصل از تجزیه خوشه‌ای داشت.
نتیجه‌گیری: به طور کلی نتایج تحقیق حاضر نشان داد که نشانگرهای مورد استفاده دارای چندشکلی قابل قبولی بودند و نشانگرهای Sat_218 و Sat_117 از قدرت تمایز بالاتری بین ژنوتیپ‌ها و تبیین تنوع آللی برخوردار بودند. بنابرین نشانگرهای مولکولی از کارائی لازم برای ارزیابی و گزینش لاین‌های اصلاحی برتر در نسل های پیشرفته برخوردار بودند.
واژه‌های کلیدی: تجزیه خوشه‌ای و تجزیه به مختصات اصلی، تعداد آلل موثر، شاخص شانون (I)، شاخص محتوی اطلاعات چندشکلی (PIC)
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
اصلاح نباتات مولكولي
دریافت: 1399/11/25 | ویرایش نهایی: 1400/10/28 | پذیرش: 1400/9/1 | انتشار: 1400/10/26
دریافت: 1399/11/25 | ویرایش نهایی: 1400/10/28 | پذیرش: 1400/9/1 | انتشار: 1400/10/26
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
