دوره 11، شماره 31 - ( پاییز 1398 )
جلد 11 شماره 31 صفحات 77-65 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Sadeghbakhtvari A, Ghahrmani-baktash B, Pasban-eslam B, Sarabi V, Hazrati S. (2019). Evaluation of Rapeseed’s Different Genotypes Tolerance to Water Deficit Stress in East Azarbaijan Province. jcb. 11(31), 65-77. doi:10.29252/jcb.11.31.65
URL: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-993-fa.html
URL: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-993-fa.html
صادقی بختوری امیر رضا، قهرمانی بکتاش بهمن، بهمن پاسبان اسلام بهمن، سرابی وحید، حضرتی سعید. ارزیابی تحمل به تنش کم آبیاری ژنوتیپ های مختلف کلزا در استان آذربایجان شرقی پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی 1398; 11 (31) :77-65 10.29252/jcb.11.31.65
گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز
چکیده: (2495 مشاهده)
خشکی یکی از مهمترین تنش های غیرزیستی در سراسر جهان است که رشد، نمو و عملکرد نهایی گیاهان زراعی را تحت تأثیر قرار میدهد. با توجه به اینکه گیاه کلزا نقش اصلی در تامین روغن دارد، از این رو شناخت ارقام متحمل به تنش یک ضرورت در آن است. به منظور ارزیابی تحمل ژنوتیپ های مختلف کلزا در شرایط تنش کم آبی، آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی و در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل تنش خشکی در سه سطح: بدون تنش، قطع آبیاری در مرحله گلدهی و قطع آبیاری در مرحله خورجیندهی بهعنوان عامل اصلی و 14 ژنوتیپ مختلف کلزای پاییزه بهعنوان عامل فرعی بودند. نتایج نشان داد که تنوع مطلوبی در بین ژنوتیپها براساس صفات مختلف مورد مطالعه در سطوح مختلف تنش کمبود آب وجود دارد. تنش کمبود آب موجب کاهش همه صفات مورد بررسی بهجز صفت شاخص برداشت شد. تجزیه خوشه ای ژنوتیپ های مختلف کلزا براساس روش UPGMA در سطوح مختلف بدون تنش، تنش از مرحله گلدهی و تنش از مرحله خورجین دهی، ژنوتیپ ها را بهترتیب در 3، 4 و 4 گروه مجزا تفکیک نمود. در تجزیه به مولفه های اصلی تعداد دو عامل در همه سطوح تنش مورد بررسی بدست آمد که دارای مقدار ویژه بالاتر از یک بودند. صفات طول خورجین، مساحت خورجین، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، میزان رشد مطلق بوته، عملکرد دانه و شاخص برداشت در همه سطوح تنش بالاترین میزان بار عامل در جهت مثبت را به خود اختصاص دادند. در شرایط تنش از مرحله گلدهی عملکرد دانه با همه صفات به جز صفات ارتفاع گیاه و تعداد خورجین واقعی به پتانسیل همبستگی مثبت و معنی دار در سطح 1 درصد داشت. نتایج آزمایشات حاکی از آن است که در شرایط بدون تنش، ژنوتیپ های L155 (3947 کیلوگرم در هکتار)، L14(3952 کیلوگرم در هکتار)، HL2012 (4159 کیلوگرم در هکتار) و WPN6 (3929 کیلوگرم در هکتار) عملکردهای قابلقبولی داشتند ولی در شرایط کمبود آب در مرحله گلدهی ژنوتیپ های WPN6 (2156 کیلوگرم در هکتار)، L155 (2158 کیلوگرم در هکتار)، SW102(1983 کیلوگرم در هکتار)، L14(2174 کیلوگرم در هکتار) و HL3721 (2136 کیلوگرم در هکتار) و در شرایط تنش از مرحله خورجین دهی ژنوتیپ HL2012 (3259 کیلوگرم در هکتار) در مقایسه با سایر ژنوتیپها با کسب عملکرد دانه بهمراتب بالاتر از پایداری عملکرد نسبتاَ بیشتری برخوردار بودند.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
اصلاح براي تنش هاي زنده و غيرزنده محيطي
دریافت: 1397/7/2 | ویرایش نهایی: 1398/10/9 | پذیرش: 1398/2/23 | انتشار: 1398/9/13
دریافت: 1397/7/2 | ویرایش نهایی: 1398/10/9 | پذیرش: 1398/2/23 | انتشار: 1398/9/13
فهرست منابع
1. Ahmadi, M. and F. Javidfar. 1998. Oil canola plant nutrition, oily seeds committee in Tehra, 194 pp (In Persian).
2. Ahmadi, M. and M.J. Bahrani. 2009. Yield and yield components of rapeseed as influenced by water stress at different growth stages and nitrogen levels. American-Eurasian Journal of Agricultural and Environmental Sciences, 5: 755-761.
3. Algan, N. and H. Aygun. 2001. Correlations between yield and yield components in some winter rape genotypes. Ziraat Fakultesi Dergisi, 38(1): 9-16.
4. Ali, N., F. Javidfar. J.Y. Elmira and M.Y. Mirza. 2003. Relationship among yield components and selection criteria for yield improvement in winter rapeseed (Brassica napus L.). Pakistan Journal of Botany, 35(2): 167-174.
5. Anjum, S.A., X. Xie, Y. Wang, L.C. Saleem, M.F. Man and C.W. Lei. 2011. Morphological, physiological and biochemical responses of plants to drought stress. African Journal of Agricultural Research, 6(9): 2026-2032.
6. Arshadi Bidgoli, M., H. Amiri, Oghan, H.M. Fotokian and B. Alizadeh. 2018. Evaluation of diversity and relationship among yield and yield components of rapeseed genotypes (Brassica napus L.). Journal of Crop Breeding, 10(27): 115-124. [DOI:10.29252/jcb.10.27.115]
7. Blum, A. and W.R. Jordan. 1985. Breeding crop varieties for stress environments. Critical Reviews in Plant Sciences, 2(3): 199-238. [DOI:10.1080/07352688509382196]
8. Boyer, J.S. 1982. Plant productivity and environment. Science, 218(4571): 443-448. [DOI:10.1126/science.218.4571.443]
9. Brenner, D.M., D.D. Baltensperger, P.A. Kulakow, J.W. Lehmann, R.L. Myers, M.M. Slabbert and B.B Sleugh. 2010. Genetic resources and breeding of Amaranthus. Plant Breeding Reviews, 19: 227-285. [DOI:10.1002/9780470650172.ch7]
10. Chaghakabiidi, Z., A.L. Zebarjadi and D. Kahrizi. 2011. Evaluation of rapeseed genotypes response to drought stress via callus culture. Agricultural biotechnology, 2: 49-57.
11. Champolivier, L. and A. Merrien. 1996. Effects of water stress applied at different growth stages to Brassica napus L. var. oleifera on yield, yield components and seed quality. European Journal of Agronomy, 5(3-4): 153-160. [DOI:10.1016/S1161-0301(96)02004-7]
12. Diepenbrock, W. 2000. Yield analysis of winter oilseed rape (Brassica napus L.): a review. Field Crops Research, 67(1): 35-49. [DOI:10.1016/S0378-4290(00)00082-4]
13. FAO. 2016. Food outlook. Global Market Analysis. http://www.fao.Food outlook.com.
14. Faraji, A., N. Latifi, A. Soltani and A.H.S Rad. 2009. Seed yield and water use efficiency of canola (Brassica napus L.) as affected by high temperature stress and supplemental irrigation. Agricultural Water Management, 96(1): 132-140. [DOI:10.1016/j.agwat.2008.07.014]
15. Golipoor, A., N. Latifi, K. Ghasemi Golezani, H. Aliary and M. Moghaddam. 2004. Comparison of growth and grain yield of rapeseed cultivars under rainfed conditions. Agricultural Journal of Science, Nature Resource, 11(1): 5-13 (In Persian).
16. Golldack, D., C. Li, H. Mohan and N. Probst. 2014. Tolerance to drought and salt stress in plants: unraveling the signaling networks. Frontiers in Plant Science, 5: 151. [DOI:10.3389/fpls.2014.00151]
17. Hassan-Zade, M., M.R. Naderi Darbaghshahi and A.H. Shirani Rad. 2005. Evaluation of drought stress effects on yield and yield components of autumn rapeseed varieties in Isfahan region. Iranian Journal of Research in Agriculture, 2(2): 51-62 (In Persian).
18. Hosseini, S.Z. 2016. Evaluation of drought tolerancein canola (Brassica napus L.) genotypes, using Biplot analysis. Journal of Crop Breeding, 8(19): 192-199.
19. Jahani, M., G. Nematzadeh and G. Mohammadi-Nejad. 2016. Assessment of genetic diversity through morphologic characteristics in rice genotypes. Electoronic Journal of Crop Production, 9: 181-198.
20. Johnson, D.E. 1998. Applied multivariate methods for data analysts. Duxbury Resource Center.
21. Khalili, M., M.R. Naghavi, A.P. Aboughadareh and S.J. Talebzadeh. 2012. Evaluating of drought stress tolerance based on selection indices in spring canola cultivars (Brassica napus L.). Journal of Agricultural Science, 4(11): 78. [DOI:10.5539/jas.v4n11p78]
22. Manly, F. 1986. Multivariate Statistical Methods. Chapman and Hall. 224p. Press. New York. USA, 455p.
23. Majidi, M.M., M. JafarzadehGhahdarijani, F. Rashidi and A. Mirlohi. 2016. Relationship of different traits in rapeseed (Brassica napus L.) cultivars under normal and drought conditions. Journal of Crop Breeding, 8(17): 55-65. [DOI:10.18869/acadpub.jcb.8.17.65]
24. Mehrnia, S., B. Pasban Eslam and R. Mohsen. 2008. Effect of water deficit stress on pod characteristics in spring rapeseed. Journal of Research in Crop Sciences, 1(2): 25-34.
25. Mendham, N.J. and P.A. Salisbury. 1995. Physiology: Crop Development, Growth and Yield, Oilseeds, CAB International, Kimber, DS & McGregor, DI (ed), Wallingford Oxon OX10 8DE UK, pp. 11-64.
26. Mendham, N.J., J. Russell and G.C. Buzza. 1984. The contribution of seed survival to yield in new Australian cultivars of oil-seed rape (Brassica napus). The Journal of Agricultural Science, 103(2): 303-316. [DOI:10.1017/S0021859600047250]
27. Moradshahi, A., B. Salehi and B. Kholdebarin. 2004. Some physiological responses of canola (Brassica napus L.) to water deficit stress under laboratory conditions. Iranian Journal of Science and Technology (Sciences), 28(1): 43-50.
28. Moradi, M., M. Soltani Hoveize and E. Shahbazi. 2017. Study the relations between grain yield and related traits in canola by multivariate analysis. Journal of Crop Breeding, 9(23): 187-194. [DOI:10.29252/jcb.9.23.187]
29. Norton, G., P.E. Bilsborrow and P.A. Shipway. 1991. Comparative physiology of divergent types of winter rapeseed. Organizing Committee, Saskatoon, 578-582.
30. Pasban Eslam, B., M. Shakiba, M. Nyshaburi, M. Moghadam and M. Ahmadi. 2000. Effect of water stress on quality and quantity traits of canola. Journal of Agricultural Science, 4: 75-85.
31. Pasban Eslam, B. 2009. Evaluation of physiological indices, yield and its components as screening techniques for water deficit tolerance in oilseed rape cultivars. Journal of Agricultural Science and Technology, 11: 413-422.
32. Poma, I., G. Venezia and L. Gristina. 1999. Rapeseed (Brassica napus L. var. Oleifera DC) ecophysiological and agronomical aspects as affected by soil water availability. In Proc 10th International Rapeseed Congress, pp: 27-29.
33. Rastegar, M.A. 2005. Industrial plants cultivation, 469.
34. Reynolds, M.P., A.J. Pask, W.J. Hoppitt, K. Sonder, S. Sukumaran, G. Molero and F.G. Gonzalez. 2018. Correction to: Strategic crossing of biomass and harvest index-source and sink-achieves genetic gains in wheat. Euphytica, 214(1): 9. [DOI:10.1007/s10681-017-2086-y]
35. Richards, R.A. 1996. Defining selection criteria to improve yield under drought. Plant Growth Regulation, 20(2): 157-166. [DOI:10.1007/BF00024012]
36. Ruttanaprasert, R., S. Jogloy, N. Vorasoot, T. Kesmala, R.S. Kanwar, C.C. Holbrook and A. Patanothai. 2016. Effects of water stress on total biomass, tuber yield, harvest index and water use efficiency in Jerusalem artichoke. Agricultural Water Management, 166: 130-138. [DOI:10.1016/j.agwat.2015.12.022]
37. Sinaki, J.M., E. Majidi Heravan, A.H. Shirani Rad, G. Noormohamadi and G. Zarei. 2007. The effects of water deficit during growth stages of canola (B. napus L.). American- Eurasian Journal of Agricultural, Environment Science, 2(4): 417-422.
38. Srinivasan, A. and D.G. Morgan. 1996. Growth and development of the pod wall in spring rape (Brassica napus) as related to the presence of seeds and exogenous phytohormones. The Journal of Agricultural Science. 127(4): 487-500. [DOI:10.1017/S0021859600078710]
39. Tardieu, F., T. Simonneau and B. Muller. 2018. The physiological basis of drought tolerance in crop plants: a scenario-dependent probabilistic approach. Annual review of Plant Biology, 69: 733-759. [DOI:10.1146/annurev-arplant-042817-040218]
40. Ullah, F., A. Bano and A. Nosheen. 2012. Effects of plant growth regulators on growth and oil quality of canola (Brassica napus L.) under drought stress. Pakistan Journal of Botany, 44(6): 1873-1880.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
