دوره 9، شماره 22 - ( تابستان 1396 )
جلد 9 شماره 22 صفحات 168-177 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Evaluation of Genetic Variability of Agronomic Traits in Iranian Wheat Landraces and Cultivars. jcb. 2017; 9 (22) :168-177
URL: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-850-fa.html
URL: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-850-fa.html
علیپور هادی، بی همتا محمدرضا، محمدی ولی اله، پیغمبری سید علی. ارزیابی تنوع ژنتیکی صفات زراعی در توده‌های بومی و ارقام زراعی گندم‌های ایرانی. پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی. 1396; 9 (22) :168-177
استادیار
چکیده: (858 مشاهده)
به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی موجود در کلکسیون گندم‌های بومی و ارقام زراعی ایران و تعیین ارتباط صفات مورد بررسی با عملکرد دانه، تعداد 313 ژنوتیپ شامل 203 شماره از توده‌های بومی ایرانی و 110 رقم زراعی اصلاح شده قدیمی و جدید در قالب طرح آگمنت با 3 رقم شاهد نوید، پیشتاز و آذر در 7 بلوک ناقص با سه بار تکرار آزمایش آگمنت به صورت مجزا بهطوریکه ژنوتیپ‌ها در آزمایش‌ها به صورت مجزا تصادفی شده بودند، در سال زراعی 94-93 در مزرعۀ تحقیقاتی گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه تهران- کرج کشت شدند. در این تحقیق هر بلوک تصادفی به صورت طرح آگمنت با 3 رقم شاهد نوید، پیشتاز و آذر در 7 بلوک ناقص اجرا شد. با توجه به عدم معنی‌داری بلوک‌های ناقص برای صفات مورد بررسی، تجریه واریانس به صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی انجام شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که از نظر تمامی صفات بین ژنوتیپ‌ها اختلاف بسیار معنی‌داری وجود دارد. با توجه به نتایج آمار توصیفی از نظر تمامی صفات، توده‌های بومی نسبت به ارقام زراعی ضریب تغییرات بالاتری را نشان دادند که بیانگر وجود تنوع فنوتیپی بالاتر در توده‌های بومی می‌باشد. بر اساس نتایج تجزیه همبستگی، رگرسیون گامبهگام و تجزیه علیت صفات تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه و وزن سنبله بهعنوان صفات مهم و تأثیرگذار بر عملکرد دانه شناخته شدند. براساس تجزیه کلاستر و تجزیه تابع تشخیص کانونیکی، ژنوتیپ‌های مورد بررسی در سه گروه متمایز طبقه‌بندی شدند. بهطوریکه در گروه اول و سوم اکثراً توده‌های بومی گروه‌بندی شدند و گروه دوم بیشتر شامل ارقام زراعی بودند که بیانگر انتخاب مناسب روی این صفات در طول روند به‌نژادی می‌باشد که خود نشاندهنده اهمیت صفات ارزیابی شده در برنامه‌های به‌نژادی می‌باشد. با توجه به تنوع بالایی که بین صفات و ژنوتیپ‌های ارزیابی شده، مشاهده شد، می‌توان با انتخاب و اصلاح برای این صفات و از طرف دیگر انتخاب ژنوتیپ‌های مناسب برای تلاقی در برنامه اصلاحی آتی، عملکرد دانه را به نحو مطلوبی افزایش داد.
واژه‌های کلیدی: تجزیه تابع تشخیص، تجزیه خوشه‌ای، تجزیه علیت، تجزیه همبستگی، تنوع ژنتیکی، رگرسیون گامبهگام
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
اصلاح نباتات، بیومتری
فهرست منابع
1. Abd El-Mohsen, A.A. and M.A. Abd El-shafi. 2014. Regression and path analysis in Egyptian bread wheat. Journal of Agri-Food and Applied Sciences, 2: 139-148.
2. Aghaee Sarbarzeh, M. and A. Amini. 2011. Genetic Variability for Agronomy Traits in Bread Wheat Genotype Collection of Iran. Seed and Plant Improvement Journal, 27: 581-599 (In Persian).
3. Ali, Y., B.M. Atta, J. Akhter, P. Monneveux and Z. Lateef. 2008. Genetic variability, association and diversity studies in wheat (Triticum aestivum L.) germplasm. Pakistan Journal of Botany, 40: 2087-2097.
4. Allard, R.W. 1996. Genetic basis of the evolution of adoptedness in plants. Euphytica, 92: 1-11. [DOI:10.1007/BF00022822]
5. Arminian, A., S. Hoshmand and B. Shiran. 2012. Investigating genetic diversity and classification of diverse wheat genotypes using multivariate analysis methods. Electronic Journal of Crop Production, 5: 105-120 (In Persian).
6. Arshad, Y. and M. Zahravi. 2011. Identification of drought tolerant genotypes in selected wheat genetic resources in the National Plant Gene-Bank of Iran. Iranian Journal of Crop Science, 13: 157-177 (In Persian).
7. Arshad, Y., M. Zahravi and A. Soltani. 2013. Identification of genetic resources tolerant to drought stress in bread wheat. Journal of Crop Production Research, 5: 228-235 (In Persian).
8. Aycecik, M. and T. Yildirim. 2006. Path coefficient analysis of yield and yield components in bread wheat (Triticum aestivum L.) genotypes. Pakistan Journal of Botany, 38: 417-424.
9. Babaie Zarch, M.J., M.H. Fotokian and S. Mahmoodi. 2013. Evaluation of Genetic Diversity of Wheat (Triticum aestivum L.) Genotypes for Morphological Traits using Multivarite Analysis Methods. Journal of Crop Breeding, 5: 85-98 (In Persian).
10. Belay, G., T. Tesemma, E. Bechere and D. Mitiku. 1995. Natural and human selection for purple-grain tetraploid wheats in the Ethiopian highlands. Genetic Resources and Crop Evolution, 42: 387-391. [DOI:10.1007/BF02432143]
11. Belsley, D.A., E. Kuh and R.E. Welsch. 1980. Regression Diagnostics: Identifying Influential Data and Sources of Collinearity. New York, Wiley, 292 pp. [DOI:10.1002/0471725153]
12. Cruz-Castillo, J.G., S. Ganeshanandam, B.R. MacKay, G.S. Lawes, C.R.O. Lawoko and D.J. Woolley. 1994. Applications of canonical discriminant analysis in horticultural research. Horticultural Science, 29: 1115-1119.
13. Eticha, F., G. Belay and E. Bekele. 2006. Species diversity in wheat landrace populations from two regions of Ethiopia. Genetic Resources and Crop Evolution, 53: 387-393. [DOI:10.1007/s10722-004-6095-z]
14. Evenson, R.E. and D. Gollin. 2003. Assessing the impact of the green revolution, 1960 to 2000. Science, 300: 758-762. [DOI:10.1126/science.1078710]
15. Gharayazi, B. 1996. DNA marker application in plant breeding. 4th Iranian Crop Science Conference. Isfahan University, 328-340 (In Persian).
16. Hassan, S.E. and I. Khaliq. 2008. Quantitative inheritance of some physiological traits for spring wheat under two different population densities. Pakistan Journal of Botany, 40: 581-587.
17. Keller, L., J.E. Schmid and E.R. Keller. 1991. Are cereal landraces a source for breeding? Landwirtschaft Schweiz, 4: 197-202.
18. Mohammad, S., M. Fida and T. Mohammad. 2002. Path coefficient analysis in wheat. Sarhad Journal of Agriculture, 18: 383-388.
19. Mohammadi, S.A. and B.M. Prasanna. 2003. Analysis of genetic diversity in crop plants-salient statistical tools and considerations. Crop Science, 43: 1235-1248. [DOI:10.2135/cropsci2003.1235]
20. Mohseni, M., S.M.M. Mortazavian, H.A. Ramshini and B. Foghi. 2016. Evaluation of Bread Wheat Genotypes under Normal and Post-anthesis Drought Stress Conditions for Agronomic Traits. Journal of Crop Breeding, 8: 16-29 (In Persian). [DOI:10.29252/jcb.8.18.16]
21. Mollasadeghi, V. and R. Shahryari. 2011. Important morphological markers for improvement of yield in bread wheat. Advances in Environmental Biology, 5: 538-542.
22. Navabpour, S. and G. Kazemi. 2013. Study the relations between grain yield and related traits in wheat by path analysis. Electronic Journal of Crop Production, 6: 191-203 (In Persian).
23. Sadegh gol Moghadam, R., M. Khodarahmi and Gh.H. Ahmadi. 2011. Study of genetic diversity and factor analysis for grain yield and other morphological traits under drought stress condition. Journal of Agronomy and Plan Breeding, 7: 133-147 (In Persian).
24. Salamini, F., H. Ozkan, A. Brandolini, R. Schafer-Pregal and W. Martin. 2002. Genetics and geography of wild cereal domestication in the near East. Nature Reviews Genetics, 3: 429-441. [DOI:10.1038/nrg817]
25. Sami, U.A., A.S. Khan, A. Raza and S. Sadique. 2010. Gene action analysis of yield and yield related traits in spring wheat (Triticum aestivum L.). International Journal of Agriculture and Biology, 12: 125-128.
26. Sarabi, M., A.R. Tari Nezhad, V. Rashidi and R. Ali Madadi. 2011. Genetic variation and inter-relationship between morphological characteristics and grain yield in advanced bread wheat (Triticum aestivum L.) cultivars using multivariate analysis. Modern Science of Sustainable Agriculture Journal, 7: 35-43.
27. Singh, S.K. 2003. Cluster analysis for heterosis in wheat (Triticum aestivum L.). Indian Journal of Genetics, 63: 249-250.
28. Tesemma, T., S. Tsegaye, G. Belay, E. Bechere and D. Mitiku. 1998. Stability of performance of tetraploid wheat landraces in the Ethiopian highlands. Euphytica, 102: 301-308. [DOI:10.1023/A:1018361309207]
29. VandeWouw, M., T. Van Hintum, C. Kik, R. Van Treuren and B. Visser. 2010. Genetic diversity trends in twentieth century crop cultivars: a meta-analysis. Theoretical and Applied Genetics, 120: 1241-1252. [DOI:10.1007/s00122-009-1252-6]
30. Vojdani, P. and M. Meybodi. 1993. Distribution and genetic diversity of primitive bread wheats in Iran. In: Damania, A.B. (ed.): Biodiversity and Wheat Improvement. Journal Wiley and Sons Inc, Chichester, pp: 409-415.
31. Warburton, M. and D. Hoisington. 2001. Applications of molecular marker techniques to the use of international germplasm collections. CAB International Publishing: New York, pp: 83-93. [DOI:10.1079/9780851995151.0083]
32. Zhang, P., S. Dreisigacker, A. Buerkert, S. Alkhanjari, A.E. Melchinger and M.L. Warburton. 2006. Genetic diversity and relationships of wheat landraces from Oman investigated with SSR markers. Genetic Resources and Crop Evolution, 53: 1351-1360. [DOI:10.1007/s10722-005-4675-1]
