به منظور ارزیابی خصوصیات کیفی 30 ژنوتیپ مختلف برنج (شامل ارقام بومی، اصلاح شده و لاینهای امیدبخش) آزمایش مزرعهای انجام گردید. این آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام و در طی آن سیزده صفت کیفی از جمله میزان آمیلوز، قوام و غلظت ژل و درجه حرارت ژلاتینه شدن مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس بیانگر تفاوت معنیدار میان ژنوتیپهای مختلف از نظر صفات مورد مطالعه بود. با توجه به تعداد زیاد ژنوتیپها تجزیه خوشهای انجام شد که نتایج نشان داد ژنوتیپهای مورد آزمایش درپنچ خوشه اصلی قرار گرفتند. از مهمترین ژنوتیپهای موجود در خوشه یک میتوان به طارم محلی، لاین های امیدبخش 8805 و 8802، خوشه دوم لاین Pi-1 و 8202 در خوشه سوم، رقم قائم و لاینهای امید بخش 8204 و 8225 و در خوشه چهارم میتوان به لاین امیدبخش 8811، 67410 و طارم دیلمانی و خوشه پنجم هیبرید بهار و لاینهای امیدبخش 8403، 8209 و 8228 اشاره نمود. مقایسه میانگینهای خوشههای نشان داد که بالاترین عملکرد برنج سفید (9/4 تن در هکتار) مربوط به خوشه پنجم بوده و به دنبال آن خوشه یک و خوشه سوم قرار گرفتند که با هم اختلاف معنیداری نداشتند. کمترین عملکرد شلتوک نیز مربوط به خوشه سوم بود. از لحاظ آمیلوز بالاترین مقدار (20/26) مربوط به خوشه پنجم بود. با توجه به ذائقه ایرانی مقدار آمیلوز زیر 22 مناسب می باشد که در این تحقیق لاینهای موجود در خوشه های یک و دوم دارای چنین خصوصیتی بودند. بیشترین میزان از نظر قوام و غلظت ژل (90/66) به خوشه سوم و کمترین آن به خوشه پنجم تعلق داشت و مناسبترین مقدار آن زیر 60 میباشد که ژنوتیپهای موجود در خوشههای دوم و سوم دارای چنین خصوصیت هستند.
بازنشر اطلاعات | |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |