غزل دوگمچی کریمی1 
، ایرج برنوسی*1 ، اشکبوس امینی2 ، هادی علیپور1
، ایرج برنوسی*1 ، اشکبوس امینی2 ، هادی علیپور1
1- دانشگاه ارومیه
2- سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
2- سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
چکیده: (53 مشاهده)
چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: تنش شوری یکی از تنش های مهم غیرزیستی است که خصوصیات جوانه زنی، رشد گیاهچه، تولید و حتی ویژگیهای کیفی گندم را تحت تأثیر قرار میدهد. تحمل به تنش شوری توسط چندین مکانهای ژنی کنترل میشود که تعیین تنوع ژنتیکی و شناسایی مکانهای ژنی مرتبط و کاربرد آنها در گزینش به کمک نشانگرها میتواند نقش مهمی در بهبود ژنتیکی گیاهان داشته باشد. بنابراین تحقیق حاضر برای شناسایی تنوع ژنتیکی و نشانگرهای مهم مرتبط با صفات مهم گیاهچهای تحت شرایط نرمال و تنش شوری در ژنوتیپهای گندم اجرا شد.
مواد و روش ها: در بخش ارزیابی فنوتیپی، تعداد ۳۷ ژنوتیپ گندم در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با ۳ تکرار در دو شرایط نرمال و تحت تنش شوری در سال ۱۳۹۹ در گلخانه تحقیقات شوری بخش تحقیقات غلات موسسه اصلاح و تهیه بذر کرج در محیط کشت هوگلند مطالعه شدند. در بخش مولکولی، تمامی ژنوتیپهای مورد بررسی با استفاده از 27 نشانگر SSR که با نواحی گزارش شده QTLهای تحمل به شوری در گندم مرتبط بودند، ارزیابی شدند.
یافته ها: نتایج تجزیه واریانس در دو شرایط نشان داد بین ژنوتیپهای مورد مطالعه از نظر صفت سطح کلروفیل، طول برگ، عرض برگ، سطح برگ، وزن خشک کل بیوماس، میزان سدیم، میزان پتاسیم و نسبت میزان پتاسیم تفاوت آماری معنیداری وجود دارد که بیانگر تنوع ژنتیکی بالا بین ژنوتیپهای مورد بررسی است. در تجزیه ساختار جمعیت به روش بیزین، ژنوتیپهای مورد بررسی براساس حداکثر مقدار ∆K در دو زیر گروه احتمالی (۲=K) طبقهبندی شدند. به طوری که در زیر گروه اول ۱۸ ژنوتیپ و در زیر گروه دوم ۱۹ ژنوتیپ قرار گرفتند. با توجه به نتایج تجزیه ارتباطی با روش مدل خطی مخلوط (MLM)، در شرایط نرمال تعداد ۲۹ و در شرایط تنش شوری تعداد ۳۰ ارتباط معنیدار (P<0.01) نشانگر-صفت مشاهده شد. در شرایط تنش شوری نشانگرهای gwm108 و gwm47 با صفات میزان سدیم و نسبت میزان پتاسیم به سدیم ارتباط بالایی نشان دادند که میتوانند در شناسایی نمونه های متحمل به تنش شوری مورد استفاده قرار گیرند.
نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر اطلاعات ارزشمندی در ارتباط با تنوع ژنتیکی ژنوتیپهای مورد بررسی و مبنای ژنتیکی صفات مورد مطالعه را فراهم نموده است که میتواند در پیشبرد برنامه های به نژادی و گزینش و تولید ژنوتیپ های مطلوب مورد استفاده قرار گیرد.
مقدمه و هدف: تنش شوری یکی از تنش های مهم غیرزیستی است که خصوصیات جوانه زنی، رشد گیاهچه، تولید و حتی ویژگیهای کیفی گندم را تحت تأثیر قرار میدهد. تحمل به تنش شوری توسط چندین مکانهای ژنی کنترل میشود که تعیین تنوع ژنتیکی و شناسایی مکانهای ژنی مرتبط و کاربرد آنها در گزینش به کمک نشانگرها میتواند نقش مهمی در بهبود ژنتیکی گیاهان داشته باشد. بنابراین تحقیق حاضر برای شناسایی تنوع ژنتیکی و نشانگرهای مهم مرتبط با صفات مهم گیاهچهای تحت شرایط نرمال و تنش شوری در ژنوتیپهای گندم اجرا شد.
مواد و روش ها: در بخش ارزیابی فنوتیپی، تعداد ۳۷ ژنوتیپ گندم در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با ۳ تکرار در دو شرایط نرمال و تحت تنش شوری در سال ۱۳۹۹ در گلخانه تحقیقات شوری بخش تحقیقات غلات موسسه اصلاح و تهیه بذر کرج در محیط کشت هوگلند مطالعه شدند. در بخش مولکولی، تمامی ژنوتیپهای مورد بررسی با استفاده از 27 نشانگر SSR که با نواحی گزارش شده QTLهای تحمل به شوری در گندم مرتبط بودند، ارزیابی شدند.
یافته ها: نتایج تجزیه واریانس در دو شرایط نشان داد بین ژنوتیپهای مورد مطالعه از نظر صفت سطح کلروفیل، طول برگ، عرض برگ، سطح برگ، وزن خشک کل بیوماس، میزان سدیم، میزان پتاسیم و نسبت میزان پتاسیم تفاوت آماری معنیداری وجود دارد که بیانگر تنوع ژنتیکی بالا بین ژنوتیپهای مورد بررسی است. در تجزیه ساختار جمعیت به روش بیزین، ژنوتیپهای مورد بررسی براساس حداکثر مقدار ∆K در دو زیر گروه احتمالی (۲=K) طبقهبندی شدند. به طوری که در زیر گروه اول ۱۸ ژنوتیپ و در زیر گروه دوم ۱۹ ژنوتیپ قرار گرفتند. با توجه به نتایج تجزیه ارتباطی با روش مدل خطی مخلوط (MLM)، در شرایط نرمال تعداد ۲۹ و در شرایط تنش شوری تعداد ۳۰ ارتباط معنیدار (P<0.01) نشانگر-صفت مشاهده شد. در شرایط تنش شوری نشانگرهای gwm108 و gwm47 با صفات میزان سدیم و نسبت میزان پتاسیم به سدیم ارتباط بالایی نشان دادند که میتوانند در شناسایی نمونه های متحمل به تنش شوری مورد استفاده قرار گیرند.
نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر اطلاعات ارزشمندی در ارتباط با تنوع ژنتیکی ژنوتیپهای مورد بررسی و مبنای ژنتیکی صفات مورد مطالعه را فراهم نموده است که میتواند در پیشبرد برنامه های به نژادی و گزینش و تولید ژنوتیپ های مطلوب مورد استفاده قرار گیرد.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
