دوره 15، شماره 48 - ( زمستان 1402 )
جلد 15 شماره 48 صفحات 39-31 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Golestani M. (2023). Selection Index of Ideal Genotype (SIIG) in Order to Evaluate Drought Stress Tolerance in Some Sunflower Cultivars. J Crop Breed. 15(48), 31-39. doi:10.61186/jcb.15.48.31
URL: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1491-fa.html
URL: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1491-fa.html
گلستانی مسعود. شاخص انتخاب ژنوتیپ ایده‌آل (SIIG) جهت ارزیابی تحمل به تنش خشکی برخی از ارقام آفتابگردان پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی 1402; 15 (48) :39-31 10.61186/jcb.15.48.31
گروه کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
چکیده: (1418 مشاهده)
مقدمه و هدف: آفتابگردان (Helianthus annuus L.) یکی از مهمترین گیاهان دانه روغنی است و روغن آن به‌‌دلیل داشتن اسیدهای چرب غیراشباع فراوان و فقدان کلسترول از کیفیت بالایی برخوردار است. خشکی یکی از فاکتورهای محدودکننده تولید محصولات زراعی در شرایط متغیر اقلیمی می‌باشد که شدت آن در آینده افزایش خواهد یافت. در این تحقیق، تحمل به خشکی تعدادی از ارقام آفتابگردان در شرایط بدون تنش و تنش خشکی مورد بررسی قرار گرفت و از روش SIIG برای ادغام صفات مورد مطالعه به‌‌منظور انتخاب بهترین ارقام متحمل به خشکی استفاده شد.
مواد و روش‌ها: به‌‌منظور ارزیابی ارقام متحمل و حساس به تنش خشکی با استفاده از شاخص تحمل (Ti) برای صفات مورد مطالعه و شاخص انتخاب ژنوتیپ ایده‌آل (SIIG)، آزمایشی در سال زراعی 1401 بهصورت جداگانه در دو شرایط بدون تنش و تنش خشکی بر روی ده رقم آفتابگردان شامل آذرگل، آل‌استار، مستر، هایسان33، گلسا، قاسم، فرخ، شمس، گلشید و برزگر در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار بهصورت مزرعه‌ای در شهر ابرکوه اجرا شد. صفات عملکرد دانه، ارتفاع بوته، تعداد روز تا رسیدگی، تعداد دانه در طبق و وزن هزار دانه در این پژوهش اندازه‌گیری شد.
یافته‌ها: نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد که اثر تنش خشکی و رقم برای تمام صفات مورد مطالعه معنی‌دار بود. برهمکنش تنش×رقم تنها در صفت عملکرد دانه معنی‌دار بود. تنش خشکی باعث کاهش معنی‌دار در تمام صفات گردید. براساس نتایج مقایسه میانگین مشخص شد که ارقام فرخ، برزگر و شمس در اغلب صفات مورد بررسی بیشترین مقدار را داشت و بنابراین می‌توان این ارقام را برای کشت در هر دو شرایط آزمایش پیشنهاد داد. ارقام قاسم، فرخ و شمس بیشترین مقدار Ti را برای صفات عملکرد دانه، وزن هزار دانه و تعداد دانه در طبق داشتند. ارقام قاسم، برزگر، فرخ، شمس و گلسا به‌‌ترتیب بیشترین و ارقام آل‌استار، گلشید و هایسان۳۳ به‌‌ترتیب کمترین مقدار SIIG را داشتند. براساس نتایج تجزیه خوشه‌ای، ارقام مورد مطالعه با استفاده از مقادیر Ti صفات در دو گروه مجزا قرار گرفتند. ارقام آذرگل، برزگر، گلسا، شمس، مستر، قاسم و فرخ در گروه اول و ارقام آل‌ستار، هایسان33 و گلشید در گروه دوم قرار گرفتند. ارقام گروه اول از نظر مقادیر شاخص Ti برای صفات عملکرد دانه، وزن هزاردانه و تعداد دانه در طبق از گروه دوم و میانگین کل برتر بودند.
نتیجه‌گیری: نتایج تجزیه خوشه‌ای ارقام با استفاده از مقادیر Ti صفات و رتبه‌بندی ارقام با استفاده از SIIG تطابق زیادی با یکدیگر داشتند و با توجه به نتایج تجزیه خوشه‌ای و مقادیر SIIG می‌توان گفت که ارقام فرخ، قاسم، شمس، برزگر، آذرگل، گلسا و مستر متحمل به خشکی و ارقام آل‌ستار، هایسان33 و گلشید حساس به خشکی می‌باشند.
مواد و روش‌ها: به‌‌منظور ارزیابی ارقام متحمل و حساس به تنش خشکی با استفاده از شاخص تحمل (Ti) برای صفات مورد مطالعه و شاخص انتخاب ژنوتیپ ایده‌آل (SIIG)، آزمایشی در سال زراعی 1401 بهصورت جداگانه در دو شرایط بدون تنش و تنش خشکی بر روی ده رقم آفتابگردان شامل آذرگل، آل‌استار، مستر، هایسان33، گلسا، قاسم، فرخ، شمس، گلشید و برزگر در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار بهصورت مزرعه‌ای در شهر ابرکوه اجرا شد. صفات عملکرد دانه، ارتفاع بوته، تعداد روز تا رسیدگی، تعداد دانه در طبق و وزن هزار دانه در این پژوهش اندازه‌گیری شد.
یافته‌ها: نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد که اثر تنش خشکی و رقم برای تمام صفات مورد مطالعه معنی‌دار بود. برهمکنش تنش×رقم تنها در صفت عملکرد دانه معنی‌دار بود. تنش خشکی باعث کاهش معنی‌دار در تمام صفات گردید. براساس نتایج مقایسه میانگین مشخص شد که ارقام فرخ، برزگر و شمس در اغلب صفات مورد بررسی بیشترین مقدار را داشت و بنابراین می‌توان این ارقام را برای کشت در هر دو شرایط آزمایش پیشنهاد داد. ارقام قاسم، فرخ و شمس بیشترین مقدار Ti را برای صفات عملکرد دانه، وزن هزار دانه و تعداد دانه در طبق داشتند. ارقام قاسم، برزگر، فرخ، شمس و گلسا به‌‌ترتیب بیشترین و ارقام آل‌استار، گلشید و هایسان۳۳ به‌‌ترتیب کمترین مقدار SIIG را داشتند. براساس نتایج تجزیه خوشه‌ای، ارقام مورد مطالعه با استفاده از مقادیر Ti صفات در دو گروه مجزا قرار گرفتند. ارقام آذرگل، برزگر، گلسا، شمس، مستر، قاسم و فرخ در گروه اول و ارقام آل‌ستار، هایسان33 و گلشید در گروه دوم قرار گرفتند. ارقام گروه اول از نظر مقادیر شاخص Ti برای صفات عملکرد دانه، وزن هزاردانه و تعداد دانه در طبق از گروه دوم و میانگین کل برتر بودند.
نتیجه‌گیری: نتایج تجزیه خوشه‌ای ارقام با استفاده از مقادیر Ti صفات و رتبه‌بندی ارقام با استفاده از SIIG تطابق زیادی با یکدیگر داشتند و با توجه به نتایج تجزیه خوشه‌ای و مقادیر SIIG می‌توان گفت که ارقام فرخ، قاسم، شمس، برزگر، آذرگل، گلسا و مستر متحمل به خشکی و ارقام آل‌ستار، هایسان33 و گلشید حساس به خشکی می‌باشند.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
اصلاح براي تنش هاي زنده و غيرزنده محيطي
دریافت: 1402/4/19 | پذیرش: 1402/7/23
دریافت: 1402/4/19 | پذیرش: 1402/7/23
فهرست منابع
1. Abdollahi Hesar, A., Sofalian, O., Alizadeh, B., Asghari, A., & Zali, H. (2020). Evaluation of some autumn canola genotypes based on agronomy traits and SIIG index. Jornal of Crop Breeding, 12(34), 151-159. (In Persian). [DOI:10.29252/jcb.12.34.151]
2. Aboutalebian, M. A., & Baba Raeisi, A. (2017). Effect of zinc sulfate application method on maximum leaf area index, yield and yield components of sunflower (Helianthus annuus L.) under water stress conditions. Iranian Journal of Field Crop Science, 48(2), 339-350. (In Persian).
3. Ahmadpour, S., Darvishzadeh, R., Sofalian, O., & Hatamzadeh, H. (2019). Evaluation of yield stability of sunflower inbred lines under salt stress conditions. Journal of Crop Breeding, 11, 1-10. (In Persian). [DOI:10.29252/jcb.11.30.1]
4. Amiri, R., Pezeshkpour, P., & Karami, I. (2021). Identification of lentil desirable genotypes using multivariate statistical methods and selection index of ideal genotype under rainfed conditions. Journal of Crop Breeding, 13(39), 140-151. (In Persian). [DOI:10.52547/jcb.13.39.140]
5. Ansarifard, I., Mostafavi, K., Khosroshahli, M. R., Bihamta, M., & Ramshini, H. (2020). A study on genotype-environment interaction based on GGE biplot graphical method in sunflower genotypes (Helianthus annuus L.). Food Science and Nutrition, 20, 1-8. [DOI:10.1002/fsn3.1610]
6. Biglouie, M. H., Assimi, M. H., & Akbarzadeh, A. (2010). Effect of water stress at different stages on quantity and quality traits of Virginia (flue cured) tobacco type. Plant Soil Environment, 2, 67-75. [DOI:10.17221/163/2009-PSE]
7. Dadashi Jamiran, Gh., Asghari, A., Ebadi, A., & Yousefi Azarkhanian, M. (2020). Evaluation of biochemical and antioxidant characters in fennel (Foeniculum vulgare) ecotypes under drought stress. Journal of Crop Breeding, 12(33), 140-149. (In Persian). [DOI:10.29252/jcb.12.33.140]
8. Darbani, S.P., Mehrabi, A. A., Pordad, S. S., Maleki, A., & Farshadfar, M. (2021). Evaluation of reaction of sunflower (Helianthus annuus L.) genotypes in terms of yield and yield components under water stress conditions. Environmental Stresses in Crop Sciences, 13(4), 1063-1076. http://dx.doi.org/10.22077/escs.2020.2275.1583. (In Persian).
9. Gholizadeh, A., Ghaffari, M., & Shariati, F. (2021). Use of selection index of ideal genotype (SIIG) in order to select new high yielding sunflower hybrids with desirable agronomic characteristics. Journal of Crop Breeding, 13(38), 116-123. (In Persian). [DOI:10.52547/jcb.13.38.116]
10. Hwang, C. L., & Yoon, K. P. (1981). Multiple attribute decision making methods and applications. Springer. New York. [DOI:10.1007/978-3-642-48318-9]
11. Khomari, A., Mostafavi, Kh., & Mohammadi, A. (2017). Stability study of yield in sunflower (Helianthus annuus L.) cultivars using AMMI method. Journal of Crop Breeding, 9 (23), 117-124. (In Persian). [DOI:10.29252/jcb.9.23.117]
12. Mohammadi, A, Majidi, E., Bihamta, M. R., & Heidari Sharilabad, H. (2006). Evaluation of drought stress on agro-morphological characteristics in some wheat cultivars. Pajouhesh and Sazandegi, 73, 184-192. (In Persian).
13. Munns, R., & James, R. A. (2003). Screening methods for salinity tolerance: A case study with tetraploid wheat. Plant and Soil, 253, 201-218. [DOI:10.1023/A:1024553303144]
14. Najafi Mirak, T., Dastfal, M., Andarzian, B., Farzadi, H., Bahari, M., & Zali, H. (2018). Assessment of nonparametric methods in selection of stable genotypes of durum wheat (Triticum turgidum L. var. durum). Iranian Journal of Crop Sciences, 20, 126-138. (In Persian).
15. Raman, A., Verulkar, S., Mandal, N., Variar, M., Shukla, V., Dwivedi, J., Singh, B., Singh, O., Swain, P., Mall, A., Robin, S., Chandrababu, R., Jain, A., Ram, T., Hittalmani, S., Haefele, S., Piepho, H., & x Kumar, H. (2012). Drought yield index to select high yielding rice lines under different drought stress severities. Rice, 5, 1-12. [DOI:10.1186/1939-8433-5-31]
16. Rauf, S., & Sadaqat, H. A. (2007). Effects of varied water regimes on root length, dry matter partitioning and endogenous plant growth regulators in sunflower (Helianthus annuus L.). Journal of Plant Interactions, 2(1), 41-51. [DOI:10.1080/17429140701422512]
17. Rezaizad, A., Arman, Sh., Sadat Asilan, K., & Mansourifar, S. (2023). Effect of plant density and drought stress on important agronomic characteristics of confectionery sunflower. Environmental Stresses in Crop Sciences, 15(4), 991-1003. (In Persian).
18. Saremirad, A., & Mostafavi, Kh. (2020). Study of genetic and phenotypic diversity of sunflower (Helianthus annus L.) genotypes for agro-morphological traits under normal and drought stress conditions. Plant Productions, 43(2), 227-240. doi: 10.22055/ppd.2020.27588.1671. (In Persian).
19. Soleymani Ghezeljeh, A., Darvishzadeh, R., Ebrahimi, A., & Bihamta, M. R. (2016). Assessment of the reaction of oily sunflower inbred lines to drought stress. Modares Journal of Biotechnology, 7(1), 55-70. (In Persian).
20. Tadili, S., Asghari, A., Karimizadeh, R., Sofalian, O., & Mohammaddoust Chamanabad, H. (2020). Evaluation of drought stress tolerance in advanced lines durum wheat using the selection index of ideal genotype (SIIG). Journal of Crop Ecophysiology, 14(1), 45-62. (In Persian).
21. Yaghooti Poor, A., Farshadfar, E., & Saeedi, M. (2017). Evaluation of bread wheat papilloma virus genotypes for drought tolerance using suitable combination method. Environmental Stresses in Crop Sciences, 10, 247-256. (In Persian).
22. Zali, H., & Barati, A. (2020). Evaluation of selection index of ideal genotype (SIIG) in other to selection of barley promising lines with high yield and desirable agronomy traits. Jornal of Crop Breeding, 12(34), 93-104. (In Persian) [DOI:10.29252/jcb.12.34.93]
23. Zali, H., Hasanloo, T., Sofalian, O., Asghari, A., & Enayati Shariatpanahi, M. (2019). Identifying drought tolerant canola genotypes using selection index of ideal genotype. Journal of Crop Breeding, 11(29), 117-126. (In Persian). [DOI:10.29252/jcb.11.29.117]
24. Zali, H., Hasanloo, T., Sofalian, O., Asghari, A., & Zeinalabedini, M. (2016). Appropriate strategies for selection of drought tolerant genotypes in canola. Journal of Crop Breeding, 8(20), 77-90. (In Persian). [DOI:10.29252/jcb.8.18.191]
25. Zali, H., Sofalian, O., Hasanloo, T., Asghari, A., & Hoseini, S. M. (2015). Appraising of drought tolerance relying on stability analysis indices in canola genotypes simultaneously, using selection index of ideal genotype (SIIG) technique: Introduction of new method. Biological Forum-An International Journal, 7(2), 703-711.
26. Zali, H., Sofalian, O., Hasanloo, T., Asghari, A., & Zeinalabedini, M. (2017). Appropriate strategies for selection of drought tolerant genotypes in canola. Journal of Crop Breeding, 78, 20. 77-90. (In Persian).
27. Zareei Siahbidi, A., Rezaizad, A., & Daneshian, J. (2020). Effect of deficit irrigation on seed yield and yield components of sunflower (Helianthus annuus L.) hybrids. Iranian Journal of Crop Sciences, 22(1), 1-14. (In Persian). [DOI:10.29252/abj.22.1.1]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
