دوره 14، شماره 44 - ( زمستان 1401 )
جلد 14 شماره 44 صفحات 198-190 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Gholizadeh A, Masoudi B, Hezarjaribi E, Payghamzadeh K. Simultaneous Selection for Seed Yield and Other Agronomic Traits in Promising Advanced Lines of Soybean. jcb 2022; 14 (44) :190-198
URL: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1392-fa.html
URL: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1392-fa.html
قلی‌زاده امیر، مسعودی بهرام، هزارجریبی ابراهیم، پیغام‌زاده کمال. گزینش همزمان برای عملکرد دانه و سایر صفات زراعی در لاین‌های پیشرفته امیدبخش سویا. پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی. 1401; 14 (44) :190-198
مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان
چکیده: (486 مشاهده)
چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: سویا یکی از مهم ترین گیاهان دانه روغنی جهان می‌باشد و انتخاب ژنوتیپ‌های پرمحصول در این گیاه از اهمیت بالایی برخوردار است. هچنین بررسی رابطه بین عملکرد و سایر صفات زراعی، راندمان برنامه‌های اصلاحی را با تعیین معیار انتخاب مناسب، بهبود می‌بخشد. بنابراین این مطالعه با هدف گزینش لاین‌های جدید سویا و مطالعه روابط میان صفات انجام شد.
مواد و روش‌ها: در این مطالعه تعداد 15 لاین پیشرفته امیدبخش به همراه دو رقم صبا و امیر در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار به مدت دو سال زراعی (1399 و 1400) مورد ارزیابی قرار گرفتند. صفات عملکرد و اجزای عملکردی شامل روز تا شروع گلدهی، روز تا شروع غلاف‌دهی، روز تا پایان گلدهی، روز تا رسیدگی فیزیولوژیک، ارتفاع بوته، ارتفاع شاخه‌بندی، تعداد گره، تعداد شاخه‌های فرعی، تعداد غلاف در شاخه اصلی، تعداد غلاف در شاخه‌های فرعی، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، تعداد دانه در بوته، وزن هزار دانه و عملکرد دانه مورد اندازه‌گیری قرار گرفتند. در این تحقیق به منظور گزینش ژنوتیپ‌های سویا و مطالعه روابط میان صفات از روش شاخص انتخاب ژنوتیپ ایده‌آل (SIIG) و تجزیه به عامل‌ها استفاده شد.
یافته‌ها: بر اساس شاخص SIIG، ژنوتیپ‌های G15، G5، G12، G1، G4، G13 و G11 با بیشترین مقدار SIIG (به ترتیب 0/645، 0/638، 0/615، 0/600، 0/600، 0/544 و 0/520) ژنوتیپ‌های مورد مطالعه بودند. از طرفی ژنوتیپ‌های G17، G16، G7، G10 و G9 با مقدار SIIG کمتر (به ترتیب 0/309، 0/319، 0/376، 0/384 و 0/386) جزء ژنوتیپ‌های ضعیف از نظر اکثریت صفات مورد بررسی بودند. لاین‌های G4، G5 و G13 با داشتن مقدار SIIG بالا و همچنین عملکرد دانه بالاتر از میانگین، به‌عنوان ژنوتیپ‌های برتر از نظر عملکرد دانه و سایر صفات زراعی شناخته شدند. همچنین نتایج تجزیه به عامل‌ها نشان‌دهنده ارتباط مثبت صفات تعداد دانه در غلاف و زودرسی با عملکرد دانه بود.
نتیجه‌گیری: به طور کلی نتایج نشان داد که لاین‌های G4، G5 و G13 به‌عنوان ژنوتیپ‌های برتر از نظر عملکرد دانه و سایر صفات زراعی بودند. همچنین صفات تعداد دانه در غلاف و زودرسی می‌توانند به عنوان شاخص‌های مناسب در برنامه‌های اصلاحی برای انتخاب ژنوتیپ‌های با عملکرد بالا سویا در استان گلستان مورد استفاده قرار گیرند.
مقدمه و هدف: سویا یکی از مهم ترین گیاهان دانه روغنی جهان می‌باشد و انتخاب ژنوتیپ‌های پرمحصول در این گیاه از اهمیت بالایی برخوردار است. هچنین بررسی رابطه بین عملکرد و سایر صفات زراعی، راندمان برنامه‌های اصلاحی را با تعیین معیار انتخاب مناسب، بهبود می‌بخشد. بنابراین این مطالعه با هدف گزینش لاین‌های جدید سویا و مطالعه روابط میان صفات انجام شد.
مواد و روش‌ها: در این مطالعه تعداد 15 لاین پیشرفته امیدبخش به همراه دو رقم صبا و امیر در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار به مدت دو سال زراعی (1399 و 1400) مورد ارزیابی قرار گرفتند. صفات عملکرد و اجزای عملکردی شامل روز تا شروع گلدهی، روز تا شروع غلاف‌دهی، روز تا پایان گلدهی، روز تا رسیدگی فیزیولوژیک، ارتفاع بوته، ارتفاع شاخه‌بندی، تعداد گره، تعداد شاخه‌های فرعی، تعداد غلاف در شاخه اصلی، تعداد غلاف در شاخه‌های فرعی، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، تعداد دانه در بوته، وزن هزار دانه و عملکرد دانه مورد اندازه‌گیری قرار گرفتند. در این تحقیق به منظور گزینش ژنوتیپ‌های سویا و مطالعه روابط میان صفات از روش شاخص انتخاب ژنوتیپ ایده‌آل (SIIG) و تجزیه به عامل‌ها استفاده شد.
یافته‌ها: بر اساس شاخص SIIG، ژنوتیپ‌های G15، G5، G12، G1، G4، G13 و G11 با بیشترین مقدار SIIG (به ترتیب 0/645، 0/638، 0/615، 0/600، 0/600، 0/544 و 0/520) ژنوتیپ‌های مورد مطالعه بودند. از طرفی ژنوتیپ‌های G17، G16، G7، G10 و G9 با مقدار SIIG کمتر (به ترتیب 0/309، 0/319، 0/376، 0/384 و 0/386) جزء ژنوتیپ‌های ضعیف از نظر اکثریت صفات مورد بررسی بودند. لاین‌های G4، G5 و G13 با داشتن مقدار SIIG بالا و همچنین عملکرد دانه بالاتر از میانگین، به‌عنوان ژنوتیپ‌های برتر از نظر عملکرد دانه و سایر صفات زراعی شناخته شدند. همچنین نتایج تجزیه به عامل‌ها نشان‌دهنده ارتباط مثبت صفات تعداد دانه در غلاف و زودرسی با عملکرد دانه بود.
نتیجه‌گیری: به طور کلی نتایج نشان داد که لاین‌های G4، G5 و G13 به‌عنوان ژنوتیپ‌های برتر از نظر عملکرد دانه و سایر صفات زراعی بودند. همچنین صفات تعداد دانه در غلاف و زودرسی می‌توانند به عنوان شاخص‌های مناسب در برنامه‌های اصلاحی برای انتخاب ژنوتیپ‌های با عملکرد بالا سویا در استان گلستان مورد استفاده قرار گیرند.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
اصلاح نباتات
دریافت: 1401/3/25 | ویرایش نهایی: 1401/10/10 | پذیرش: 1401/6/9 | انتشار: 1401/10/11
دریافت: 1401/3/25 | ویرایش نهایی: 1401/10/10 | پذیرش: 1401/6/9 | انتشار: 1401/10/11
فهرست منابع
1. Abdollahi Hesar, A., O. Sofalian, B. Alizadeh, A. Asgharii and M. Zali. 2020. Evaluation of some autumn rapeseed genotypes based on morphological traits and SIIG index. Journal of Crop Breeding, 12: 151-159 (In Persian). [DOI:10.29252/jcb.12.34.151]
2. Babaei, H.R. 2020. Evaluation of agronomy and botanical traits using multivariate statistical methods in soybean (Glycine max L.) genotypes. Applied Field Crops Research, 33: 1-22 (In Persian).
3. Fazeli, F., H. Najafi Zarini, M. Arefrad and Zaman A. Mirabadi. 2015. Assessment of relation of morphological traits with seed yield and their diversity in M4 generation of soybean mutant lines [Glycine max (L.) Merrill] through factor analysis. Journal of Crop Breeding, 7(15): 47-56 (In Persian).
4. Ghanbari, S., A. Nooshkam, B.A. Fakheri and N. Mahdinezhad. 2019. Relationship between yield and its component in soybean genotypes (Glycine Max L.) using multivariate statistical methods. Journal of Crop Breeding, 11: 85-92 (In Persian). [DOI:10.29252/jcb.11.29.85]
5. Gholizadeh, A. and H. Dehghani. 2016. Graphic analysis of trait relations of Iranian bread wheat germplasm under non-saline and saline conditions using the biplot method. Genetika, 48: 473-486. [DOI:10.2298/GENSR1602473G]
6. Gholizadeh, A., M. Ghaffari and F. Shariati. 2021. Use of selection index of ideal genotype (SIIG) in order to select new high yielding sunflower hybrids with desirable agronomic characteristics. Journal of Crop Breeding, 13(38): 116-123 (In Persian).
7. Gholizadeh, A., M. Khodadadi and A. Sharifi-Zagheh. 2021. Modeling the final fruit yield of coriander (Coriandrum sativum L.) using multiple linear regression and artificial neural network models. Archives of Agronomy and Soil Science, 67: 1-15. [DOI:10.1080/03650340.2021.1894637]
8. Kanwal, N., F. Ali, Q. Ali and H.A. Sadaqat. 2019. Phenotypic tendency of achene yield and oil contents in sunflower hybrids. Acta Agriculturae Scandinavica, Section B-Soil & Plant Science, 69: 690-705. [DOI:10.1080/09064710.2019.1641546]
9. Leilah, A. and S. Al-Khateeb. 2005. Statistical analysis of wheat yield under drought conditions. Journal of Arid environments, 61: 483-496. [DOI:10.1016/j.jaridenv.2004.10.011]
10. Masoudi, B., M.R. Bihamta, H.R. Babai and S.A. Peighambari. 2009. Evaluation of genetic variation for agronomic, morphological and phonological traits in soybean. Seed and Plant, 24(3): 413-427 (In Persian).
11. Najafi Mirak, T., M. Dastfal, B. Andarzian, H. Farzadi, M. Bahari and H. Zali. 2018a. Assessment of non-parametric methods in selection of stable genotypes of durum wheat (Triticum turgidum L. var. durum). Iranian Journal of Crop Sciences, 20: 126-138 (In Persian).
12. Najafi Mirak, T., M. Dastfal, B. Andarzian, H. Farzadi, M. Bahari and H. Zali. 2018b. Stability analysis of grain yield of durum wheat promising lines in warm and dry areas using parametric and non-parametric methods. Isfahan University of Technology-Journal of Crop Production and Processing, 8: 79-96 (In Persian). [DOI:10.29252/jcpp.8.2.79]
13. Ramazani, S.H.R. 2016. Surveying the relations among traits affecting seed yield in sesame (Sesamum indicum L.). Journal of Crop Science and Biotechnology, 19: 303-309. [DOI:10.1007/s12892-016-0053-0]
14. SAS, Inc. 2011. Base SAS 9.1 procedures guide. SAS Institute Inc, Cary
15. Smith, K.J. and W. Huyser. 1987. World distribution and significance of soybean. In: J.R. Wilcox (Ed). Soybeans: Improvement, Production, and Uses. Second Edition. American Society of Agronomy, Madison, WI. 1-22 pp.
16. Smith, J.R. and R.L. Nelson. 1987. Predicting yield from early generation estimates of reproductive growth periods in soybean. Crop Science, 27: 471-474. [DOI:10.2135/cropsci1987.0011183X002700030009x]
17. SPSS, Inc. 2010. SPSS 20. Users Guied. Chicago, USA.
18. Tahmasebi, S., M. Dastfal, H. Zali and M. Rajaie. 2018. Drought tolerance evaluation of bread wheat cultivars and promising lines in warm and dry climate of the south. Cereal Research, 8: 209-225 (In Persian).
19. Yunesi hamze khanlu, A., A. Izadi, D.N. Piruli, B.M.T. Halajian and A. Majdabadi. 2010. Study of relationship between some agro morphological traits with yield in M7 generation of soybean mutant lines irradiated by gamma ray. Journal of Crop Breeding, 2(5): 30-46 (In Persian).
20. Zali, H. and A. Barati. 2020. Evaluation of selection index of ideal genotype (SIIG) in other to selection of barley promising lines with high yield and desirable agronomy traits. Journal of Crop Breeding, 12: 93-104 (In Persian). [DOI:10.29252/jcb.12.34.93]
21. Zali, H., O. Sofalian, T. Hasanloo, A. Asgharii and S.M. Hoseini. 2015. Appraising of drought tolerance relying on stability analysis indices in canola genotypes simultaneously, using selection index of ideal genotype (SIIG) technique: Introduction of new method. Biological Forum-An International Journal, 7(2): 703-711.
22. Zali, H., T. Hasanloo, O. Sofalian, A. Asghari and M. Zeinalabedini. 2016. Appropriate strategies for selection of drought tolerant genotypes in canola. Journal of Crop Breeding, 8(20): 77-90 (In Persian). [DOI:10.29252/jcb.8.18.191]
23. Zali, H., T. Hasanloo, O. Sofalian, A. Asgharii and M. Enayati Shariatpanahi. 2019. Identifying drought tolerant canola genotypes using selection index of ideal genotype. Journal of Crop Breeding, 11: 117-126 (In Persian). [DOI:10.29252/jcb.11.29.117]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
