بهار 1402
برگشت به فهرست مقالات |
برگشت به فهرست نسخه ها
گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران
چکیده: (145 مشاهده)
چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: کلزا یکی از مهم ترین گیاهان دانه روغنی در جهان محسوب می‌شود. بنابراین انتخاب ژنوتیپ‌های پرمحصول در این گیاه از اهمیت بالایی برخوردار است. تولید ارقام هیبرید پرمحصول کلزا از اهداف اصلی برنامه‌های به‌نژادی این گیاه می‌باشد. هچنین بررسی رابطه بین عملکرد و سایر صفات زراعی، راندمان برنامه‌های اصلاحی را با تعیین معیار انتخاب مناسب، بهبود می‌بخشد. بنابراین این مطالعه با هدف گزینش هیبریدهای جدید کلزا و مطالعه روابط میان صفات انجام شد.
مواد و روش‌ها: در این تحقیق 21 دورگ زمستانه کلزا (تلاقی 3 رستورر با 7 لاین نرعقیم) به همراه چهار رقم اکاپی، احمدی، نیما و نفیس در مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار بهمدت دو سال زراعی (99-1397) مورد ارزیابی قرار گرفتند. صفات فنولوژیکی، مورفولوژیکی، عملکرد و اجزای عملکرد شامل روز تا شروع گلدهی، روز تا پایان گلدهی، طول دوره گلدهی، روز تا رسیدن فیزیولوژیک، ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه، میزان روغن، عملکرد دانه و عملکرد روغن مورد اندازه‌گیری قرار گرفتند. در این تحقیق به منظور گزینش ژنوتیپ‌های کلزا و مطالعه روابط میان صفات از روش شاخص انتخاب ژنوتیپ ایده‌آل (SIIG) و تجزیه به عامل‌ها استفاده شد.
یافته‌ها: بر اساس شاخص SIIG، ژنوتیپ‌های G15، G3، G10، G5، G22، G8، G4 و G25 با مقدار SIIG بیشتر (به ترتیب 0/706، 0/680، 0/667، 0/665، 0/647، 0/641، 0/610 و 0/607) جزء ژنوتیپ‌های برتر بودند. از طرفی ژنوتیپ‌های G23، G18، G1، G24، G21، G7 و G13 با مقدار SIIG کمتر (به ترتیب 0/315،0/219،
0/334، 0/383، 0/397، 0/398 و 0/402) جزء ژنوتیپ‌های ضعیف از نظر اکثریت صفات مورد بررسی بودند. ژنوتیپ‌های G15، G5، G22، G3 و G10 با داشتن مقدار SIIG بالا و همچنین عملکرد روغن بالاتر از میانگین به‌عنوان ژنوتیپ‌های برتر از نظر عملکرد روغن و سایر صفات زراعی شناخته شدند. همچنین نتایج تجزیه به عامل‌ها نشان‌دهنده ارتباط مثبت صفت وزن هزار دانه با عملکرد دانه و عملکرد روغن بود.
نتیجه‌گیری: به طور کلی نتایج نشان داد که ژنوتیپ‌های G15، G5، G22، G3 و G10 به‌عنوان ژنوتیپ‌های برتر از نظر عملکرد روغن و سایر صفات زراعی شناخته شدند. همچنین صفت وزن هزار دانه می‌تواند به عنوان شاخص مناسب در برنامه‌های به‌نژادی برای انتخاب ژنوتیپ‌های با عملکرد بالا در کلزا مورد استفاده قرار گیرد.
مقدمه و هدف: کلزا یکی از مهم ترین گیاهان دانه روغنی در جهان محسوب می‌شود. بنابراین انتخاب ژنوتیپ‌های پرمحصول در این گیاه از اهمیت بالایی برخوردار است. تولید ارقام هیبرید پرمحصول کلزا از اهداف اصلی برنامه‌های به‌نژادی این گیاه می‌باشد. هچنین بررسی رابطه بین عملکرد و سایر صفات زراعی، راندمان برنامه‌های اصلاحی را با تعیین معیار انتخاب مناسب، بهبود می‌بخشد. بنابراین این مطالعه با هدف گزینش هیبریدهای جدید کلزا و مطالعه روابط میان صفات انجام شد.
مواد و روش‌ها: در این تحقیق 21 دورگ زمستانه کلزا (تلاقی 3 رستورر با 7 لاین نرعقیم) به همراه چهار رقم اکاپی، احمدی، نیما و نفیس در مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار بهمدت دو سال زراعی (99-1397) مورد ارزیابی قرار گرفتند. صفات فنولوژیکی، مورفولوژیکی، عملکرد و اجزای عملکرد شامل روز تا شروع گلدهی، روز تا پایان گلدهی، طول دوره گلدهی، روز تا رسیدن فیزیولوژیک، ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه، میزان روغن، عملکرد دانه و عملکرد روغن مورد اندازه‌گیری قرار گرفتند. در این تحقیق به منظور گزینش ژنوتیپ‌های کلزا و مطالعه روابط میان صفات از روش شاخص انتخاب ژنوتیپ ایده‌آل (SIIG) و تجزیه به عامل‌ها استفاده شد.
یافته‌ها: بر اساس شاخص SIIG، ژنوتیپ‌های G15، G3، G10، G5، G22، G8، G4 و G25 با مقدار SIIG بیشتر (به ترتیب 0/706، 0/680، 0/667، 0/665، 0/647، 0/641، 0/610 و 0/607) جزء ژنوتیپ‌های برتر بودند. از طرفی ژنوتیپ‌های G23، G18، G1، G24، G21، G7 و G13 با مقدار SIIG کمتر (به ترتیب 0/315،0/219،
0/334، 0/383، 0/397، 0/398 و 0/402) جزء ژنوتیپ‌های ضعیف از نظر اکثریت صفات مورد بررسی بودند. ژنوتیپ‌های G15، G5، G22، G3 و G10 با داشتن مقدار SIIG بالا و همچنین عملکرد روغن بالاتر از میانگین به‌عنوان ژنوتیپ‌های برتر از نظر عملکرد روغن و سایر صفات زراعی شناخته شدند. همچنین نتایج تجزیه به عامل‌ها نشان‌دهنده ارتباط مثبت صفت وزن هزار دانه با عملکرد دانه و عملکرد روغن بود.
نتیجه‌گیری: به طور کلی نتایج نشان داد که ژنوتیپ‌های G15، G5، G22، G3 و G10 به‌عنوان ژنوتیپ‌های برتر از نظر عملکرد روغن و سایر صفات زراعی شناخته شدند. همچنین صفت وزن هزار دانه می‌تواند به عنوان شاخص مناسب در برنامه‌های به‌نژادی برای انتخاب ژنوتیپ‌های با عملکرد بالا در کلزا مورد استفاده قرار گیرد.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
اصلاح نباتات
دریافت: 1401/2/7 | ویرایش نهایی: 1402/3/10 | پذیرش: 1401/8/21
دریافت: 1401/2/7 | ویرایش نهایی: 1402/3/10 | پذیرش: 1401/8/21
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
