بهار 1402
برگشت به فهرست مقالات |
برگشت به فهرست نسخه ها
تجزیه برهمکنش ژنوتیپ - محیط در ژنوتیپ های پیشرفته جو با استفاده از شاخص های مبتنی بر مدل AMMI و BLUP
موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
چکیده: (358 مشاهده)
چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: آزمایش های چند محیطی و بررسی برهمکنش ژنوتیپ و محیط نقش مهمی در انتخاب ژنوتیپ های پرعملکرد و پایدار در مناطق مختلف قبل از معرفی دارد. این مطالعه با هدف ارزیابی مجموع های از ژنوتیپ های پیشرفته جو از نظر عملکرد دانه و برخی از خصوصیات زراعی و همچنین تجزیه برهمکنش ژنوتیپ - محیط اجرا شد.
مواد و روش ها: در این مطالعه 19 ژنوتیپ جو در ایستگاه های تحقیقاتی مغان، زابل، گنبد و داراب در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار از نظر تعداد روز تا ظهور سنبله، تعداد روز تا رسیدگی فیزیولوژیکی، دوره پر شدن دانه، ارتفاع بوته، وزن هزار دانه و عملکرد دانه طی سال زراعی 1400-1399 مورد ارزیابی قرار گرفتند.
یافته ها: نتایج تجزیه های آماری نشان داد اثرات محیط، ژنوتیپ و برهمکنش ژنوتیپ - محیط برای عملکرد دانه و سایر صفات معنی دار بود. با توجه به معنی دار بودن برهمکنش ژنوتیپ در محیط، آزمون نسبت درست نمایی (LRT) برای برهمکنش ژنوتیپ در محیط بر عملکرد دانه و سایر صفات ارزیابی شده و تجزیه بهترین
مقدمه و هدف: آزمایش های چند محیطی و بررسی برهمکنش ژنوتیپ و محیط نقش مهمی در انتخاب ژنوتیپ های پرعملکرد و پایدار در مناطق مختلف قبل از معرفی دارد. این مطالعه با هدف ارزیابی مجموع های از ژنوتیپ های پیشرفته جو از نظر عملکرد دانه و برخی از خصوصیات زراعی و همچنین تجزیه برهمکنش ژنوتیپ - محیط اجرا شد.
مواد و روش ها: در این مطالعه 19 ژنوتیپ جو در ایستگاه های تحقیقاتی مغان، زابل، گنبد و داراب در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار از نظر تعداد روز تا ظهور سنبله، تعداد روز تا رسیدگی فیزیولوژیکی، دوره پر شدن دانه، ارتفاع بوته، وزن هزار دانه و عملکرد دانه طی سال زراعی 1400-1399 مورد ارزیابی قرار گرفتند.
یافته ها: نتایج تجزیه های آماری نشان داد اثرات محیط، ژنوتیپ و برهمکنش ژنوتیپ - محیط برای عملکرد دانه و سایر صفات معنی دار بود. با توجه به معنی دار بودن برهمکنش ژنوتیپ در محیط، آزمون نسبت درست نمایی (LRT) برای برهمکنش ژنوتیپ در محیط بر عملکرد دانه و سایر صفات ارزیابی شده و تجزیه بهترین
پیش بینی نااریب خطی (BLUP) صورت گرفت. مقادیر اجزای واریانس ژنتیکی برآورده شده بر اساس روش BLUP نشان داد سهم برهمکنش ژنوتیپ در محیط در توجیه واریانس فنوتپی برای کلیه صفات بالا بود. علاوه براین، در بین صفات ارزیابی شده ارتفاع بوته، وزن هزار دانه و عملکرد دانه دارای بیشترین میزان وراثت پذیری بودند. شاخص گزینش پایداری چندصفت (MTSI) ژنوتیپ های G5، G6، G8 و G17 را به عنوان برترین ژنوتیپ ها مشخص نمود. از طرفی با توجه به نتایج به دست آمده از بای پلات عمکلرد و میانگین وزنی نمرات مطلق (WAASB) ژنوتیپ های G5، G9، G10 و G17 با بیشترین عملکرد دانه و ضریب پایداری از دیگر ژنوتیپ ها متمایز شدند.
نتیجه گیری: به طور کلی نتایج این تحقیق نشان داد ژنوتیپ G5 دارای بیشترین سازگاری عمومی در بین سایر ژنوتیپ ها بود. سایر ژنوتیپ های انتخاب شده نیز دارای سازگاری خصوصی با برخی از مناطق گرم شمال و جنوب کشور بودند. از این رو با بررسی پایداری این ژنوتیپ در چند سال زراعی دیگر و مشاهده برتری نسبی آن در مقایسه با سایر ارقام تجاری، می توان آن را به عنوان یک رقم پایدار و پربازده معرفی نمود.
نتیجه گیری: به طور کلی نتایج این تحقیق نشان داد ژنوتیپ G5 دارای بیشترین سازگاری عمومی در بین سایر ژنوتیپ ها بود. سایر ژنوتیپ های انتخاب شده نیز دارای سازگاری خصوصی با برخی از مناطق گرم شمال و جنوب کشور بودند. از این رو با بررسی پایداری این ژنوتیپ در چند سال زراعی دیگر و مشاهده برتری نسبی آن در مقایسه با سایر ارقام تجاری، می توان آن را به عنوان یک رقم پایدار و پربازده معرفی نمود.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
اصلاح نباتات، بیومتری
دریافت: 1401/1/31 | ویرایش نهایی: 1402/3/10 | پذیرش: 1401/3/11
دریافت: 1401/1/31 | ویرایش نهایی: 1402/3/10 | پذیرش: 1401/3/11
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
