دوره 14، شماره 43 - ( پاییز 1401 1401 )
جلد 14 شماره 43 صفحات 163-155 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Golestani M. (2022). Investigation of Some Physiological Traits in Dracocephalum Moldavica L. Ecotypes under Salt Stress Condition. jcb. 14(43), 155-163. doi:10.52547/jcb.14.43.155
URL: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1337-fa.html
URL: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1337-fa.html
گلستانی مسعود. بررسی برخی صفات فیزیولوژیکی در اکوتیپ‌های گیاه بادرشبو (Dracocephalum moldavica L.) تحت تنش شوری پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی 1401; 14 (43) :163-155 10.52547/jcb.14.43.155
گروه کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
چکیده: (1118 مشاهده)
چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: بادرشبو (Dracocephalum moldavica L.) گیاهی دارویی متعلق به خانواده نعناعیان است که به‌عنوان گیاهی اشتها آور، آرام بخش و بهبود دهنده زخم از آن استفاده می‌شود. استقرار ضعیف و غیریکنواخت گیاهان دارویی در خاک‌های مناطق خشک خصوصاً در شرایط تنش‌های محیطی غیرزنده از جمله تنش شوری، یکی از مهمترین موانع توسعه و کشت این گیاهان در کشور است.
مواد و روش‌ها: به‌منظور بررسی اثر تنش شوری بر برخی صفات فیزیولوژیکی مرتبط با تحمل به تنش شوری در 14 اکوتیپ بادرشبو، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در دو شرایط بدون تنش و تنش شوری انجام شد. دو شرایط آزمایش با استفاده از آب معمولی با هدایت الکتریکی 2/3 دسی‌زیمنس بر متر و آب شور با هدایت الکتریکی 14 دسی‌زیمنس بر متر انجام شد. در این پژوهش صفات غلظت پرولین، غلظت کلروفیل a و b، غلظت کاروتنوئید، میزان نسبی آب برگ، غلظت سدیم و پتاسیم و نسبت سدیم به پتاسیم اندازه‌گیری شدند.
یافته‌ها: نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد که اثر تنش شوری برای صفات غلظت کلروفیل a و b، میزان نسبی آب برگ، غلظت سدیم و پتاسیم و نسبت سدیم به پتاسیم در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار شد. برهمکنش تنش × اکوتیپ برای تمام صفات مورد بررسی بهجز غلظت پرولین در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار بود. بین اکوتیپ‌های مورد بررسی برای تمام صفات مورد مطالعه تفاوت معنی‌دار در سطح احتمال یک درصد وجود داشت. تنش شوری باعث کاهش معنی‌دار غلظت کلروفیل a و b، میزان نسبی آب برگ و غلظت پتاسیم و افزایش معنی‌دار غلظت سدیم و نسبت سدیم به پتاسیم گردید. نتایج این پژوهش نشان داد که اکوتیپ‌های فریدن، اصفهان و مراغه در هر دو شرایط بدون تنش و تنش شوری دارای مقادیر بیشتر غلظت پتاسیم بودند و بنابراین می‌توان این اکوتیپ‌ها را برای کشت در هر دو شرایط تنش و بدون تنش شوری پیشنهاد نمود.
نتیجه‌گیری: نتایج مقایسه میانگین داده‌ها برای اکوتیپ‌های مورد بررسی نشان داد که می‌توان اکوتیپ‌های فریدن، اصفهان و مراغه را جهت کشت در هر دو شرایط تنش و بدون تنش شوری پیشنهاد نمود.
مقدمه و هدف: بادرشبو (Dracocephalum moldavica L.) گیاهی دارویی متعلق به خانواده نعناعیان است که به‌عنوان گیاهی اشتها آور، آرام بخش و بهبود دهنده زخم از آن استفاده می‌شود. استقرار ضعیف و غیریکنواخت گیاهان دارویی در خاک‌های مناطق خشک خصوصاً در شرایط تنش‌های محیطی غیرزنده از جمله تنش شوری، یکی از مهمترین موانع توسعه و کشت این گیاهان در کشور است.
مواد و روش‌ها: به‌منظور بررسی اثر تنش شوری بر برخی صفات فیزیولوژیکی مرتبط با تحمل به تنش شوری در 14 اکوتیپ بادرشبو، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در دو شرایط بدون تنش و تنش شوری انجام شد. دو شرایط آزمایش با استفاده از آب معمولی با هدایت الکتریکی 2/3 دسی‌زیمنس بر متر و آب شور با هدایت الکتریکی 14 دسی‌زیمنس بر متر انجام شد. در این پژوهش صفات غلظت پرولین، غلظت کلروفیل a و b، غلظت کاروتنوئید، میزان نسبی آب برگ، غلظت سدیم و پتاسیم و نسبت سدیم به پتاسیم اندازه‌گیری شدند.
یافته‌ها: نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد که اثر تنش شوری برای صفات غلظت کلروفیل a و b، میزان نسبی آب برگ، غلظت سدیم و پتاسیم و نسبت سدیم به پتاسیم در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار شد. برهمکنش تنش × اکوتیپ برای تمام صفات مورد بررسی بهجز غلظت پرولین در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار بود. بین اکوتیپ‌های مورد بررسی برای تمام صفات مورد مطالعه تفاوت معنی‌دار در سطح احتمال یک درصد وجود داشت. تنش شوری باعث کاهش معنی‌دار غلظت کلروفیل a و b، میزان نسبی آب برگ و غلظت پتاسیم و افزایش معنی‌دار غلظت سدیم و نسبت سدیم به پتاسیم گردید. نتایج این پژوهش نشان داد که اکوتیپ‌های فریدن، اصفهان و مراغه در هر دو شرایط بدون تنش و تنش شوری دارای مقادیر بیشتر غلظت پتاسیم بودند و بنابراین می‌توان این اکوتیپ‌ها را برای کشت در هر دو شرایط تنش و بدون تنش شوری پیشنهاد نمود.
نتیجه‌گیری: نتایج مقایسه میانگین داده‌ها برای اکوتیپ‌های مورد بررسی نشان داد که می‌توان اکوتیپ‌های فریدن، اصفهان و مراغه را جهت کشت در هر دو شرایط تنش و بدون تنش شوری پیشنهاد نمود.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
اصلاح براي تنش هاي زنده و غيرزنده محيطي
دریافت: 1400/10/14 | ویرایش نهایی: 1401/7/20 | پذیرش: 1401/1/14 | انتشار: 1401/7/20
دریافت: 1400/10/14 | ویرایش نهایی: 1401/7/20 | پذیرش: 1401/1/14 | انتشار: 1401/7/20
فهرست منابع
1. Apse, M.P. and E. Blumwald. 2002. Engineering salt tolerance in plant. Journal of Biotechnology, 13: 146-150. [DOI:10.1016/S0958-1669(02)00298-7]
2. Arnon, A. 1967. Method of extraction of chlorophyll in the plants. Agronomy Journal, 23: 112-121.
3. Arzani, A. and M. Ashraf. 2016. Smart engineering of genetic resources for enhanced salinity tolerance in crop plants. Critical Review Plant Science, 35: 146-189. [DOI:10.1080/07352689.2016.1245056]
4. Bates, L.S., R.D. Walderen and I.D. Taere. 1973. Rapid determination of free proline for water stress studies. Plant and Soil, 39: 205-207. [DOI:10.1007/BF00018060]
5. Beyzavi, F., A. Baghzadeh, S. Mirzaei, M. Maleki and H. Mozafari. 2021. Investigation of some biochemical traits of tolerant and sensitive wheat cultivars (Triticum Bioticum) under salinity stress. Journal of Crop Breeding, 12(36): 216-234 (In Persian).
6. Black, C.A., C. Fanning and C. Fanning. 1992. Soil-plant relationship, Krier pub.co. USA.
7. Cicek, N. and H. Cakirlar. 2002. The effect of salinity on some physiological parameters in two maize cultivars. Bulgarian Journal Plant Physiology, 28(1-2): 66-74.
8. Delgado, I.C. and A.J. Sanchez-Raya. 1999. Physiological response of seedling sunflower to salinity and K sources, Communications in Soil Science and Plant Analysis, 30: 5-6. [DOI:10.1080/00103629909370245]
9. Epstein, E. 1998. How calcium enhances plant salt tolerance. Science, 280(5371): 1906-1907. [DOI:10.1126/science.280.5371.1906]
10. Esmaielpour, B., M. Shiekhalipour and M. Torabi-Giglo. 2020. Effects of zinc nanoparticles on growth, some physiological characteristics, and essential oil yield of Dracocephalum moldavica L. under salinity stress conditions. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants Research, 36(5): 867-884 (In Persian).
11. Farhadi, H., M. Azizi and S.H. Nemati. 2016. Investigation of the effects of salt stress on some physiological and biochemical characteristics of different landraces of fenugreek (Trigonella foenum - graecum L.). Iranian Journal of Horticulture Science, 47(3): 531-541 (In Persian).
12. Fazeli, A., B. Zarei and Z. Tahmasebi. 2018. The effect of salinity stress and salicylic acid on some physiological and biochemical traits of Black cumin (Nigella sativa L.). Iranian Journal of Plant Biology, 9(4): 69-83 (In Persian).
13. Gerami, M., V. Akbarpour and A. Mohammadian. 2019. The Effect of putrescine and salicylic acid on physiological characteristics and antioxidant in Stevia Rebaudiana B. under salinity stress. Journal of Crop Breeding, 11(29): 40-54 (In Persian). [DOI:10.29252/jcb.11.29.40]
14. Golestani, M. 2020. Salt stress effect on some agronomical and physiological traits in Thymus daenensis subsp. daenensis ecotypes. Journal of Plant Process and Function, 9(38): 459-477 (In Persian).
15. Greenway, H. and R. Munns. 1980. Mechanisms of salt tolerance in nonhalophytes. Annual Review of Plant Biology, 31: 149-190. [DOI:10.1146/annurev.pp.31.060180.001053]
16. Hosseini, H., S. Mousavi-Fard, F. Fatehi and A. Qaderi. 2017. Changes in phytochemical and morpho-physilogical traits of thyme (Thymus vulgaris CV Varico 3) under different salinity levels. Journal of Medicinal Plants, 16(61): 22-33 (In Persian).
17. Hosseini, M.S., D. Samsampour, M. Ebrahimi and M. Khanahmadi. 2019. Study of physiological and biochemical changes of iraninan licorice (Glycyrrhiza Glabra) under salinity stress in filed condition. Journal of Crop Breeding. 11(29): 193-201 (In Persian). [DOI:10.29252/jcb.11.29.193]
18. Hussein, M.S., S.E. El-Sherbeny, M.Y. Khalil, N.Y. Naguib and S.M. Aly. 2006. Growth characters and chemical constituents of Dracocephalum moldavica L. plants in relation to compost fertilizer and planting distance. Scientia Horticulturae, 108: 322-331. [DOI:10.1016/j.scienta.2006.01.035]
19. Jia, J., Ch. Huang, J. Bai, G. Zhang and Q. Zhao. 2018. Effects of drought and salt stresses on growth characteristics of euhalophyte Suaeda salsa in coastal wetlands. Physics and Chemistry of the Earth, 103: 68-74. [DOI:10.1016/j.pce.2017.01.002]
20. Kamrava, S., N. Babaeian Jelodar and N. Bagheri. 2016. Evaluation of some soybean genotypes (Glycine max) under salt stress. Journal of Crop Breeding, 8(18): 57-63 (In Persian). [DOI:10.29252/jcb.8.18.57]
21. Keshavarzian, M., M. Toorchi and M.R. Shakiba. 2020. Sodium chloride salt tolerance evaluation and classification of spring rapeseed (Brassica napus L.). Journal of Crop Breeding, 11(32): 154-162 (In Persian). [DOI:10.29252/jcb.11.32.154]
22. Khademalhosseini, Z., Z. Jafarian, V. Roshan and Gh. Ranjbar. 2018. Effect of water salinity on quantity and quality of biochemical characteristics of Mellissa officinallis L. Journal of Rangeland, 12(3): 370-379 (In Persian).
23. Lacerda, C.F., J. Cambraia, M.A. Oliva and H.A. Ruiz. 2005. Changes in growth and in solute concentrations in sorghum leaves and roots during salt stress recovery. Environmental and Experimental Botany, 54: 69-76. [DOI:10.1016/j.envexpbot.2004.06.004]
24. Levent Tuna, A., C. Kaya, M. Dikilitas, I.B. Yokas, B. Burun and H. Altunlu. 2007. Comparative effects of various salicylic acid derivatives on key growth parameters and some enzyme activities in salinity stressed maize (Zea mays L.) plants. Pakistan Journal of Botany, 39: 787-798.
25. Masood, S.A., M. Hasanuzzaman, M.I.R. Khan and N.A. Anjum. 2017. Approaches in modulating proline metabolism in plants for salt and drought stress tolerance: Phytohormones, mineral nutrients and transgenic. Plant Physiology and Biochemistry, 115: 126-140. [DOI:10.1016/j.plaphy.2017.03.018]
26. Morsali Aghajari, F., R. Darvishzadeh, H. Hatami Maleki, E. Gholinezhad and A. Kalantar. 2019. Selection of salinity tolerant lines of sunflower using some physiological characteristics. Journal of Crop Breeding, 11(31): 185-195 (In Persian). [DOI:10.29252/jcb.11.31.185]
27. Munns, R. and J.B. Passioura. 1984. Effect of Prolonged exposure to NaCl on the osmotic pressure of leaf xylem sap from intact, transpiring barley Nalcolm and A. Aamdy. Marcel Dekker. Inc., 30-53. [DOI:10.1071/PP9840497]
28. Munns, R. and M. Tester. 2008. Mechanisms of salinity tolerance. Annual Review Plant Biology, 59: 651-681. [DOI:10.1146/annurev.arplant.59.032607.092911]
29. Netondo, G.W., J.C. Onyango and E. Beck. 2004. Sorghum and salinity. I: Response of growth, water relations, and ion accumulation to NaCl salinity. Crop Science, 44: 797-805. [DOI:10.2135/cropsci2004.7970]
30. Niazian, M., M. No'mani and S.A. Sadat Noori. 2016. A Review on biometrical methods used for salt tolerance breeding in crops. Journal of Crop Breeding, 8(17): 24-41 (In Persian). [DOI:10.18869/acadpub.jcb.8.17.41]
31. Omidbeigi, R. 2011. Production and Processing of Medicinal Plants. Astan Quds Razavi Publication, 438 pp (In Persian).
32. Parida, A.K. and A.B. Das. 2005. Salt tolerance and salinity effects on plants: a review. Ecotoxicology and Environmental Safety, 60: 324-349. [DOI:10.1016/j.ecoenv.2004.06.010]
33. Parida, A.K., A.B. Das, Y. Sanada and P. Mohanty. 2004. Effects of salinity on biochemical components of the mangrove, (Aegiceras corniculatum). Aquatic Botany, 80: 77-87. [DOI:10.1016/j.aquabot.2004.07.005]
34. Parvaiz, A. and M. Satyawati. 2008. Salt stress and phyto-biochemical responses of plants- a review. Plant Soil and Environment, 54: 89-99. [DOI:10.17221/2774-PSE]
35. Pouraboughadareh, A., M.R. Naghavi and M. Khalili. 2013. Water deficit stress tolerance in some of barley genotypes and landraces under field conditions. Notulae Scientia Biologicae, 5: 249-255. [DOI:10.15835/nsb529066]
36. Qasim, M., M. Ashraf, M.A. Jamil, M. Ashraf, Sh. Rehman and E. Shikrha. 2003. Water relations and leaf gas exchange properties in some elite canola (Brassica napus) lines under salt stress. Annals of Applied Biology, 142: 307-316. [DOI:10.1111/j.1744-7348.2003.tb00255.x]
37. Setayesh Mehr, Z. and S. Esmaeilzadeh Bahabadi. 2013. Effect of salt stress on some physiological and biochemical characteristics in Coriandrum sativum L. Journal of Plant Production, 20(3): 111-128 (In Persian).
38. Sevengor, S., S. Kusvuran and S. Elliaitioglu. 2011. The effect of salt stress on growth, chlorophyll content, lipid peroxidation and antioxidative enzymes of pumpkin seedling. African Journal of Agricultural Research, 6: 4920-4924.
39. Sharbatkhari, M., S. Galeshi, Z.S. Shobbar, B. Nakhoda and M. Shahbazi. 2013. Assessment of agro- physiological traits for salt tolerance in drought-tolerant wheat genotypes. International Journal of Plant Production, 7(3): 437-453.
40. Siddique, M.R.B., A. Hamid and M.S. Islam. 2000. Drought stress effects on water relations of wheat. Botanical Bulletin of Academia Sinica, 41: 35-39.
41. Tandon, H.L.S. 1995. Methods of analysis of soils, plants, water and fertilizers. FDCO, New Delhi.
42. Vafadar, M., Z. Ghaderi Habib and E. Vatankhah. 2018. Effect of salt stress on some physiological and biochemical aspects of Henbane (Hyoscyamus reticulatus L.). Journal of Plant Process and Function, 7(26): 85-100 (In Persian).
43. Zamani, A., M. Shokrpour and V. Nazeri . 2018. Salt stress effect on some ecotypes of motherwort (Leonurus cardiaca L.). Iranian Journal of Horticultural Science, 49(1): 47-56 (In Persian).
44. Zlatev, Z. and F.C. Lidon. 2012. An overview on drought induced changes in plant growth, water relations and photosynthesis. Emirates Journal of Food and Agriculture, 24: 57-72. [DOI:10.9755/ejfa.v24i1.10599]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
