دوره 14، شماره 43 - ( پاییز 1401 1401 )
جلد 14 شماره 43 صفحات 20-11 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Mohammadnia S, Asghari A, Hassanpanah D, Karimizadeh R, shokouhian A A. (2022). Application of Principal Coordinates Analysis to Evaluate Yield Stability of Potato Hybrids (Solanum tubersum L.). jcb. 14(43), 11-20. doi:10.52547/jcb.14.43.11
URL: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1307-fa.html
URL: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1307-fa.html
محمدنیا شیوا، اصغری علی، حسن‌پناه داود، کریمی‌زاده رحمت‌الله، شکوهیان علی اکبر. به‌کارگیری تجزیه به مختصات اصلی در ارزیابی پایداری عملکرد هیبریدهای سیب زمینی (Solanum tubersum L.) پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی 1401; 14 (43) :20-11 10.52547/jcb.14.43.11
دانشگاه محقق اردبیلی
چکیده: (1055 مشاهده)
چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: با توجه به روند رو به رشد جمعیت و تبعات ناشی از آن نظیر افزایش تعداد گرسنگان و نیاز به غذا، سازمان خوار و بار جهانی سیبزمینی (Solanum tubersum L.) را به عنوان یک گیاه امنیت غذایی معرفی کرده است. لذا، افزایش میزان تولید سیب زمینی جهت رویارویی با افزایش تقاضای غذایی و امنیت غذایی در سطح جهانی احساس می شود. اثر متقابل ژنوتیپ - محیط باعث ایجاد پیچیدگی در پیشبینی عملکرد می شود و چالشی برای برنامه های به زراعی و به نژادی به شمار می‌رود. این پژوهش به‌منظور دستیابی به هیبریدهای پایدار با عملکرد بالا و مناسب با شرایط اقلیمی مناطق تولید سیب زمینی اجرا شد.
مواد و روش ها: تعداد 20 هیبرید سیب زمینی همراه با پنج رقم تجاری (ساوالان، آگریا، کایزر، لوتا و ساتینا)، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه های تحقیقات کشاورزی اردبیل، اصفهان، خراسان رضوی، کرج و همدان به مدت دو سال (1395 و 1396) ارزیابی شدند. هر یک از هیبریدها و ارقام شاهد در دو خط به طول شش متر و با فاصله ردیف 75 سانتی متر و 25 سانتی متر فاصله بوته کشت شد. پس از برداشت، عملکرد اندازه گیری گردید. تجزیه واریانس مرکب و مقایسه میانگین ها با آزمون حداقل اختلاف معنی دار در سطح احتمال یک درصد انجام شد. از تجزیه به مختصات اصلی برای تجزیه پایداری عملکرد استفاده گردید.
یافته ها: نتایج تجزیه مرکب نشان داد که اثر ژنوتیپ، سال، مکان و اثر متقابل سال-مکان، سال- ژنوتیپ، مکان-ژنوتیپ و سال-مکان-ژنوتیپ در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. لذا، تجزیه و تحلیل اثر متقابل ژنوتیپ - محیط با استفاده از روش چندمتغیره تجزیه به مختصات اصلی انجام شد. در مقایسه با میانگین کل ژنوتیپ ها، 10 محیط تحت مطالعه به دو گروه شامل سه محیط با عملکرد بالاتر از میانگین کل و هفت محیط با عملکرد پایین تر از میانگین کل تقسیم شد. با استفاده از نمودارهای MST)Minimum spanning tree ( و فاصله از مرکز نمودار، هیبریدهای 1، 8 و رقم ساوالان در سیکل های حداقل و هیبرید 5 در سیکل های حداکثر به عنوان هیبریدهای مطلوب در این محیط ها شناسایی شدند.
نتیجه گیری: هیبریدهای 1 با عملکرد 35/57 تن در هکتار، 8 با عملکرد 35/05 تن در هکتار و رقم ساوالان با عملکرد 33/52 تن در هکتار برای محیط های کمتر از میانگین کل آزمایش، مناسب و قابل توصیه بودند. همچنین، هیبرید شماره 5 با عملکرد 41/21 تن در هکتار به عنوان مناسب‌ترین هیبرید برای محیط های با عملکرد بالاتر از میانگین کل شناسایی شد.
مقدمه و هدف: با توجه به روند رو به رشد جمعیت و تبعات ناشی از آن نظیر افزایش تعداد گرسنگان و نیاز به غذا، سازمان خوار و بار جهانی سیبزمینی (Solanum tubersum L.) را به عنوان یک گیاه امنیت غذایی معرفی کرده است. لذا، افزایش میزان تولید سیب زمینی جهت رویارویی با افزایش تقاضای غذایی و امنیت غذایی در سطح جهانی احساس می شود. اثر متقابل ژنوتیپ - محیط باعث ایجاد پیچیدگی در پیشبینی عملکرد می شود و چالشی برای برنامه های به زراعی و به نژادی به شمار می‌رود. این پژوهش به‌منظور دستیابی به هیبریدهای پایدار با عملکرد بالا و مناسب با شرایط اقلیمی مناطق تولید سیب زمینی اجرا شد.
مواد و روش ها: تعداد 20 هیبرید سیب زمینی همراه با پنج رقم تجاری (ساوالان، آگریا، کایزر، لوتا و ساتینا)، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه های تحقیقات کشاورزی اردبیل، اصفهان، خراسان رضوی، کرج و همدان به مدت دو سال (1395 و 1396) ارزیابی شدند. هر یک از هیبریدها و ارقام شاهد در دو خط به طول شش متر و با فاصله ردیف 75 سانتی متر و 25 سانتی متر فاصله بوته کشت شد. پس از برداشت، عملکرد اندازه گیری گردید. تجزیه واریانس مرکب و مقایسه میانگین ها با آزمون حداقل اختلاف معنی دار در سطح احتمال یک درصد انجام شد. از تجزیه به مختصات اصلی برای تجزیه پایداری عملکرد استفاده گردید.
یافته ها: نتایج تجزیه مرکب نشان داد که اثر ژنوتیپ، سال، مکان و اثر متقابل سال-مکان، سال- ژنوتیپ، مکان-ژنوتیپ و سال-مکان-ژنوتیپ در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. لذا، تجزیه و تحلیل اثر متقابل ژنوتیپ - محیط با استفاده از روش چندمتغیره تجزیه به مختصات اصلی انجام شد. در مقایسه با میانگین کل ژنوتیپ ها، 10 محیط تحت مطالعه به دو گروه شامل سه محیط با عملکرد بالاتر از میانگین کل و هفت محیط با عملکرد پایین تر از میانگین کل تقسیم شد. با استفاده از نمودارهای MST)Minimum spanning tree ( و فاصله از مرکز نمودار، هیبریدهای 1، 8 و رقم ساوالان در سیکل های حداقل و هیبرید 5 در سیکل های حداکثر به عنوان هیبریدهای مطلوب در این محیط ها شناسایی شدند.
نتیجه گیری: هیبریدهای 1 با عملکرد 35/57 تن در هکتار، 8 با عملکرد 35/05 تن در هکتار و رقم ساوالان با عملکرد 33/52 تن در هکتار برای محیط های کمتر از میانگین کل آزمایش، مناسب و قابل توصیه بودند. همچنین، هیبرید شماره 5 با عملکرد 41/21 تن در هکتار به عنوان مناسب‌ترین هیبرید برای محیط های با عملکرد بالاتر از میانگین کل شناسایی شد.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
اصلاح نباتات، بیومتری
دریافت: 1400/7/8 | ویرایش نهایی: 1401/7/20 | پذیرش: 1400/8/11 | انتشار: 1401/7/20
دریافت: 1400/7/8 | ویرایش نهایی: 1401/7/20 | پذیرش: 1400/8/11 | انتشار: 1401/7/20
فهرست منابع
1. Akbari, S., O.A. Akbarpour and P. Pezeshkpour. 2021. Evaluation of genetic varietion and grain yield stability of lentil genotypes using non-parametric methods. Plant Genetic Researches, 8(1): 95-114 (In Persian). [DOI:10.52547/pgr.8.1.7]
2. Biswas, T., P. Dinesh Kumar, A.B. Mandal, G.S. Mandal and S. Dewanjee. 2018. A non-parametric method of assessing the yield stability using principal coordinate analysis. IOSR Journal of Agriculture and Veterinary Science, 11: 1-6.
3. Ebadi Segherlu, A. 2006. Genotype by Environment Interaction in Chickpea (Cicer arietinum L.) Cultivars. MSc Thesis, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran, 150 pp (In Persian).
4. FAO. 2008. International year of the potato 2008. Available at www.potato2008.org (accessed 19
5. August, 2014). Food and Agriculture Organization, Rome.
6. Farshadfar E. 2011. Advanced Multivariate Statistical Methods. 3th edn. Razi University, Kermanshah, Iran, 754 pp. (In Persian)
7. Flores, F., M.T. Moreno, A. Martinez and J.I. Cubero. 1996. Genotype × environment interaction in faba bean: Comparison of AMMI and principal coordinate models. Field Crops Research, 47: 117-127. [DOI:10.1016/0378-4290(96)00032-9]
8. Hassanabadi, H., A. Mosapor-Gorgi, D. Hasanpanah, R. Ahmadvand, KH. Parvizi, M. Kazemi, R. Hajianfar and H.R. Abdi. 2013. Khavaran, a new potato cultivar with high yielding and quality. Research Achievements for Field and Horticulture Crops, 2(1): 67-79. (In Persian)
9. Karimizadeh R. 2017. Evaluation of grain yield stability and adaptability of durum wheat genotypes by parametric, nonparametric and multi-variate methods. PHD Thesis, Mohaghegh Ardabili University, Ardebil, Iran, 259 pp (In Persian).
10. Karimizadeh, R., A. Asghari, R. Chinipardaz, O. Sofalian and A. Ghaffari. 2019. Use of principal coordinate analysis for measuring GE interactions in rain-fed durum wheat genotypes. Journal of Agricultural Sciences, 25: 38-46. [DOI:10.15832/ankutbd.538993]
11. Kazemi, M., M. Banayan and R. Ghorbani. 2016. Quantitative analysis of food security in Khorasan razavi province based on potato production. Agronomy Journal (Pajouhesh & Sazandegi), 112: 63-75 (In Persian).
12. Ltifi, P., A. Najaphy and L. Zarei. 2020. Study of grain yield stability of barley genotypes by AMMI model. Environmental Stresses in Crop Sciences, 13(2): 319-329 (In Persian).
13. Mirzashahi, M. and S. Ghaffarinejad. 2021. Sustainable Land Management to Ensure Food Security. Journal of land Management, 8(2): 141-155.
14. Moghaddam, M., P. Safari and S.F. Danyali. 2012. GGE biplot analysis analysis agraphical tool for breeders geneticists and agronomists. 1th edn. Parivar publication, 375 pp.
15. Moghaddaszadeh, M., R. Asghari Zakaria, D. Hassanpanah and N. Zare. 2019. Non-parametric stability analysis of tuber yield in potato (Solanum tuberosum L.) genotypes. Journal of Crop Breeding, 10(28): 50-63 (In Persian). [DOI:10.29252/jcb.10.28.50]
16. Mohammadi, M., P. Sharifi and R. Karimizadeh. 2015. Stability Analysis of Seed Yield of Safflower Genotypes (Carthamus tinctorius L.). Journal of Crop Breeding, 7(16): 104-114 (In Persian).
17. Mohammadnia, SH., A. Asghari, D. Hassanpanah, R. Karimizadeh and A.A. Shokouhian. 2019. Evaluation of genetic stability of some agronomic traits in potato hybrids and cultivars under different climate conditions. Iranian Journal of Field Crops Research, 17(2): 241-253 (In Persian).
18. Mohebodini, M., R. Karimizadeh, M. Mohammadi and N. Sabaghnia. 2012. Principal coordinates analysis of genotype × environment interaction in grain yield of lentil genotypes. Agriculture and Forestry, 57: 93-107.
19. Najafi Mirak, T., M. Agaee Sarbarzeh, A.A. Moayedi, A.K. Kaffashi and M. Sayahfar. 2021. Yield stability analysis of durum wheat genotypes using AMMI method. Journal of Sustainable Agriculture and Production Science, 31(2): 17-28 (In Persian).
20. Ramzi, E., A. Asghari, O. Sofalian, A. Mehraban and A. Ebadi. 2020. Evaluation of seed yield stability of barley promising genotypes using principal coordinates analysis. Journal of Plant Physiology and Breeding, 10(2): 59-68.
21. Sabaghnia N., M. Mohammadi, and R. Karimizade. 2013. Principal coordinate analysis of genotype × environment interaction for grain yield of bread wheat in the semi-arid regions. Genetika, 45(3): 691-701. [DOI:10.2298/GENSR1303691S]
22. Slafer, G., J. Araus, C. Royo and L.G. Morol. 2005. Promising ecophysiological traits for genetic improvement of cereal yields in Mediterranean environments. Annals of Biology, 146: 61-70. [DOI:10.1111/j.1744-7348.2005.04048.x]
23. Sohrabi, S.S., H. Dehghani and B. Alizadeh. 2016. Evaluation of seed yield Stability of promising winter rapeseed (Brassica napus L.) lines using principal coordinates analysis. Journal of Crop Breeding, 8(20): 152-158 (In Persian).
24. Taghizadeh, A.A., R. Aminian dehkordi and A.A. Zeinanloo. 2020. Estimation of compatibility of some olive cultivars and genotypes in tarom climate conditions using non-parametric methods. Iranian Journal of Horticultural Science, 51(3): 657-668 (In Persian).
25. Westcott, B. 1986. Some methods of analyzing genotype-environment interaction. Heredity 56: 243-253. [DOI:10.1038/hdy.1986.37]
26. Westcott, B. 1987. A method of assessing the yield stability of crop genotypes. Journal of Agricultural Science, 108: 267-274. [DOI:10.1017/S0021859600079259]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
