چکیده: (7453 مشاهده)
اجزاء ژنتیکی کنترلکننده برخی از عناصر معدنی مرتبط با کیفیت تغذیهای برنج با استفاده از یک تلاقی نیمه دیآلل 7 × 7 مطالعه گردید. این آزمایش به منظور تعیین نوع عمل ژنهای کنترلکننده، برآورد وراثتپذیری آنها و همچنین تعیین بهترین والدین اجرا گردید. محتوی عناصر آهن، پتاسیم، منگنز، روی و فسفر در آرد برنج سفید نمونههای بذور حاصل از ژنوتیپهای مورد مطالعه اندازهگیری شد. تجزیه واریانس نشاندهنده وجود تفاوت معنیدار بین ژنوتیپها برای محتوی تمام عناصر مورد مطالعه شامل فسفر، پتاسیم، آهن، روی و منگنز بود. با توجه به عدم کفایت مدل افزایشی- غالبیت برای میزان محتوی فسفر، تجزیه دایآلل به روش هیمن برای این صفت انجام نپذیرفت. تجزیه دیآلل به روش هیمن نشان داد برای محتوی عناصر پتاسیم، آهن، روی و منگنز هر دو جزء واریانس افزایشی و غالبیت معنیدار بود. میانگین درجه غالبیت نشاندهنده عمل فوق غالبیت ژنها در کنترل محتوی چهار عنصر فوق بود. نسبت ژنهای دارای اثرات مثبت و منفی بیانگر توزیع تقریباً متقارن ژنها در والدین مورد مطالعه برای محتوی پتاسیم و روی بود. نتایج همچنین حاکی از کنترل افزایش میزان محتوی عناصر روی و منگنز با افزایش تعداد ژنهای مغلوب بود. وراثتپذیری عمومی برای میزان محتوی عناصر پتاسیم، آهن، روی و منگنز بالا برآورد گردید. ارقام بومی حسنی، دیلمانی و شاهپسند دارای مقادیر بالایی از عناصر پتاسیم، فسفر، آهن و روی بودند و با توجه نقش عمل افزایشی ژنهای کنترلکننده این عناصر، امکان استفاده از آنها به عنوان مواد اصلاحی مناسب برای دستیابی به ارقامی با میزان بالای این عناصر وجود دارد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
اصلاح نباتات دریافت: 1392/2/18