Karimizadeh R, Hosseinpour T, Alt Jafarby J, Shahbazi Homonlo K, Armion M, Sharifi P. Stability Analysis of Durum Wheat Genotypes by GGE Biplot Method. jcb. 2020; 12 (35) :1-17
URL:
http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1137-fa.html
کریمیزاده رحمتالله، حسینپور طهماسب، آلتجعفربای جبار، شهبازی هومونلو کمال، آرمیون محمد، شریفی پیمان. ارزیابی پایداری ژنوتیپهای گندم دوروم به روش GGE بایپلات. پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی. 1399; 12 (35) :1-17
URL: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1137-fa.html
گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران
چکیده: (317 مشاهده)
تعداد 19 لاین گندم دوروم برگزیده از آزمون مقدماتی عملکرد بههمراه رقم شاهد دهدشت در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در پنج منطقه گچساران، گنبد، مغان، خرمآباد و ایلام طی سه سال زراعی 1394-1391 بررسی شدند. تجزیه واریانس مرکب نشان داد که اثر ژنوتیپ، سال و مکان و برهمکنش سال × مکان، سال × ژنوتیپ و ژنوتیپ × سال × مکان بر عملکرد دانه معنیدار بود. آزمون اسکریت نشان داد که چهار مؤلفه اصلی اول سهم قابل توجهی در توجیه برهمکنش ژنوتیپ در محیط (GEI) داشتند، بهطوریکه مؤلفه اصلی اول و دوم بهترتیب 70/22٪ و 71/18٪ از تغییرات را توجیه میکردند. نمودار موزائیکی نشان داد که 54/11٪ از تنوع کل ناشی از اثر ژنوتیپ و 46/88٪ ناشی از برهمکنش ژنوتیپ در محیط بود. نمودار گرمایی نیز نشان داد که ژنوتیپهای 16، 19 و 20 دارای عملکرد بالا در بسیاری از محیطها بودند. نمای چندضلعی بایپلات نشان داد که ژنوتیپهای 8، 7، 20 و 13 با توجه به نزدیک بودن به مبدأ بایپلات، ژنوتیپهایی با پایداری عمومی بالا به محیطهای آزمایشی بودند و همچنین ژنوتیپهای 18، 15 و 11 سازگار به هیچکدام از محیطها نبودند. مطالعه همزمان اثر ژنوتیپ و برهمکنش ژنوتیپ در محیط با نمای محور تستر متوسط (ATC) از بایپلات نشان داد که ژنوتیپهای نزدیک به محور ATC، شامل ژنوتیپهای 2، 7، 1 و 20 علاوه بر پایدار بودن نسبت به بقیه ژنوتیپها، دارای عملکرد بالاتر از متوسط کل بودند و میتوانند بهعنوان ژنوتیپهای پایدار در نظر گرفته شوند. نمای بایپلات ژنوتیپ ایدهآل نیز نشان داد که ژنوتیپهای 1 و 2 نزدیکترین ژنوتیپ به ژنوتیپ ایدهآل و در نتیجه مطلوبترین آنها بودند. نمای برداریGGE بایپلات نشان داد که محیطهای با توانایی تمایز و نمایندگی (1 و 3)، محیطهای مناسبی برای انتخاب ژنوتیپهای سازگار بودند. در مجموع، ژنوتیپهای 8، 7، 20 و 13 با نماهای مختلف بایپلات، علاوه بر پایداری از عملکرد بالاتری نیز برخوردار بودند و میتوانند برای گزینش یا توصیه رقم استفاده شوند.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
اصلاح نباتات، بیومتری دریافت: 1399/3/13 | ویرایش نهایی: 1399/9/4 | پذیرش: 1399/5/27 | انتشار: 1399/7/10