Journal of Crop Breeding
پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی
jcb
Agriculture
http://jcb.sanru.ac.ir
1
admin
2228-6128
2676-4628
10.61186/jcb
fa
jalali
1389
1
1
gregorian
2010
4
1
2
5
online
1
fulltext
fa
تعیین عمل ژنها و برآورد پارامترهای ژنتیکی صفات کیفیت تغذیهای برنج
Estimation of Genetic Parameters for a Number of Nutrient Quality Traits in Rice
اصلاح نباتات
General
پژوهشي
Research
اجزاء ژنتیکی کنترلکننده برخی از عناصر معدنی مرتبط با کیفیت تغذیهای برنج با استفاده از یک تلاقی نیمه دیآلل 7 × 7 مطالعه گردید. این آزمایش به منظور تعیین نوع عمل ژنهای کنترلکننده، برآورد وراثتپذیری آنها و همچنین تعیین بهترین والدین اجرا گردید. محتوی عناصر آهن، پتاسیم، منگنز، روی و فسفر در آرد برنج سفید نمونههای بذور حاصل از ژنوتیپهای مورد مطالعه اندازهگیری شد. تجزیه واریانس نشاندهنده وجود تفاوت معنیدار بین ژنوتیپها برای محتوی تمام عناصر مورد مطالعه شامل فسفر، پتاسیم، آهن، روی و منگنز بود. با توجه به عدم کفایت مدل افزایشی- غالبیت برای میزان محتوی فسفر، تجزیه دایآلل به روش هیمن برای این صفت انجام نپذیرفت. تجزیه دیآلل به روش هیمن نشان داد برای محتوی عناصر پتاسیم، آهن، روی و منگنز هر دو جزء واریانس افزایشی و غالبیت معنیدار بود. میانگین درجه غالبیت نشاندهنده عمل فوق غالبیت ژنها در کنترل محتوی چهار عنصر فوق بود. نسبت ژنهای دارای اثرات مثبت و منفی بیانگر توزیع تقریباً متقارن ژنها در والدین مورد مطالعه برای محتوی پتاسیم و روی بود. نتایج همچنین حاکی از کنترل افزایش میزان محتوی عناصر روی و منگنز با افزایش تعداد ژنهای مغلوب بود. وراثتپذیری عمومی برای میزان محتوی عناصر پتاسیم، آهن، روی و منگنز بالا برآورد گردید. ارقام بومی حسنی، دیلمانی و شاهپسند دارای مقادیر بالایی از عناصر پتاسیم، فسفر، آهن و روی بودند و با توجه نقش عمل افزایشی ژنهای کنترلکننده این عناصر، امکان استفاده از آنها به عنوان مواد اصلاحی مناسب برای دستیابی به ارقامی با میزان بالای این عناصر وجود دارد.
Genetic components controlling a number of nutrient quality traits in rice (Oryza sativa L.) were studied using 7×7 half a diallel cross. This experiment were carried out for determination of gene action, estimation of heritability and determination the best parents. The contents of P, K, Fe, Zn and Mn were measured from white rice grain flour obtained from studied genotypes. Analysis of variance showed significant differences among genotypes for all traits including Potassium (K), Phosphorus (P), Ferrum (Fe), Zinc (Zn) and Manganese (Mn) contents. Hayman’s diallel analysis doesn’t carry out for P content due to Inadequacy of additive-dominance model. Diallel analysis revealed that both additive (D) and dominance components (H1 and H2) were significant for K, Fe, Zn and Mn contents. The average degree of dominance showed the over dominance effects for controlling of K, Fe, Zn and Mn contents. The ratio of H2/4H1 indicated approximately symmetrical distribution of the genes in K and Zn contents. Also results indicated that an increase of Zn and Mn contents were controlled by recessive alleles. Broad sense heritability estimates were high for all traits. Value of four mineral elements K, P, Fe and Zn contents were high in landraces including Deilmani, Hassani and Shahpasand cultivars and heritability of these traits were high, therefore, these genotypes can be used as parents in breeding programs for improving nutrient quality in rice.
برنج، تجزیه دیآلل، عمل ژن، کیفیت تغذیهای، محتوی عناصر معدنی، وراثتپذیری
1
16
http://jcb.sanru.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1-33&slc_lang=fa&sid=1
پیمان
شریفی
1003194753284600429
1003194753284600429
Yes
هاشم
امین پناه
1003194753284600430
1003194753284600430
No