TY - JOUR T1 - Studying Effect of Phenological and Morphological Traits on Seed Yield of Bitter Vetch by Path and Biplot Analyses TT - بررسی تأثیر صفات فنولوژیکی و ریخت‌ شناسی بر عملکرد دانه اکوتیپ های گاودانه با استفاده از تجزیه مسیر و بای‌ پلات JF - jcb JO - jcb VL - 13 IS - 38 UR - http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1245-fa.html Y1 - 2021 SP - 210 EP - 221 KW - Bitter vetch KW - Correlation KW - Multivariate statistical methods KW - Stepwise regression analysis N2 - تجزیه مسیر و تجزیه بای ­پلات به ‏ترتیب مبتنی بر مدل­های جمع ­پذیر و ضرب­پذیر، از روش­های آماری مؤثر برای بیان روابط بین صفات در گیاهان هستند. برای مطالعه­ ی صفات مؤثر بر عملکرد دانه‌ی اکوتیپ­های گاودانه، 20 اکوتیپ در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه ولی‏عصر (عج) رفسنجان در سال زراعی 97-1396 مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس از تفاوت معنی­ دار بین کلیه اکوتیپ­ها از نظر 16 صفت مورد بررسی به جز صفات ارتفاع ساقه در پایان رسیدگی، طول ریشه در پایان رسیدگی و طول نیام تک بذری حکایت داشت که بیان‏گر تنوع بین اکوتیپ‏ها از لحاظ اکثر صفات مورد بررسی بود. بررسی ضرایب همبستگی نشان داد که بین عملکرد دانه و همه ­ی صفات مورد بررسی به جز صفات فنولوژیکی شامل تعداد روز تا 50 درصد گل­دهی، تعداد روز تا شروع رسیدگی و تعداد روز تا 50 درصد رسیدگی و هم­چنین دو صفت مورفولوژیکی طول ریشه در پایان رسیدگی و طول نیام دو بذری همبستگی معنی‌داری وجود دارد. نتایج رگرسیون چند متغیره به‏ روش گام به گام نشان داد که از بین صفات مورد مطالعه، به ترتیب سه صفت وزن هزار دانه، تعداد دانه در بوته و تعداد شاخه ­های جانبی به مدل وارد شدند، که در مجموع 7/65 درصد تغییرات عملکرد دانه‌ی اکوتیپ­های گاودانه را توجیه نمودند. نتایج تجزیه مسیر بر مبنای دو مدل جمع­ پذیر به ‏طور کامل مشخص و فرامشخص نشان داد که بیش­ترین تأثیر مستقیم روی عملکرد دانه مربوط به صفت وزن هزار دانه بود، به­ طوری­که یک واحد تغییر در این صفت موجب 568/0 واحد گرم افزایش در صفت عملکرد دانه شد. تجزیه بای­ پلات دو مؤلف ه­ی اول تغییرات عملکرد و سایر صفات مورد مطالعه مبتنی بر یک مدل ضرب­ پذیر، اکوتیپ‌های موفق از نظر عملکرد را به دو گروه تقسیم و برای هر گروه صفاتی که بیش­ترین تأثیر در این موفقیت را داشتند، شناسایی کرد. M3 10.52547/jcb.13.38.210 ER -