@ARTICLE{Karimi afshar, author = {karimi afshar, azadeh and Kiani, Ghafar and Najafi, Hamid and Baghi Zadeh, Amin and }, title = {Evaluation of Changes in Essential oil of Ajowan (Trachyspermum copticum L.) Ecotypes under Drought Condition}, volume = {13}, number = {37}, abstract ={زنیان (Trachyspermum copticum L.) یکی از گیاهان با ارزش دارویی خانواده چتریان در مناطق نیمه­خشک ایران است و از نظر تولید اسانس حاوی متابولیت­های ثانویه به ­ویژه تیمول دارای اهمیت است. به‎منظور تعیین نمایه متابولیتی زنیان تحت تنش خشکی، آزمایشی به‌صورت کرت­های خردشده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار طی دو سال زراعی (1396-1395) در ایستگاه مرکز تحقیقات جهاد کشاورزی کرمان انجام شد. عامل اصلی در دو سطح شامل آبیاری معمولی و تنش خشکی و عامل فرعی شامل 36 اکوتیپ زنیان متعلق به 9 استان مختلف کشور بود. بر اساس نتایج حاصل از تجزیه واریانس مرکب، تنش خشکی بر اجزاء اسانس تاثیر معنی­ دار داشت. نتایج به­ دست آمده از گاز کروماتوگرافی متصل به طیف سنج جرمی نشان داد که تیمول، پاراسیمن و گاما ترپینن از بین 13 ترکیب شناسایی شده، اصلی­ترین ترکیبات اکوتیپ­های مختلف در دو تیمار آبیاری بودند. بر اساس نمودار فاصله بای­پلات، دو گروه اصلی شامل: اکوتیپ­ها با تیمول بالا و اکوتیپ­ها با پاراسیمن بالا شناسایی شد. در این مطالعه افزایش فاصله زمان آبیاری طی مرحله گل‌دهی به ­عنوان یک استراتژی برای بهبود ترکیبات دارویی برخی اکوتیپ­های زنیان موثر بود. به ­طور کلی، اکوتیپ با منشأ زابل با توجه به داشتن محتوای بالای تیمول به‌ویژه در شرایط تنش خشکی به ­عنوان اکوتیپ مناسب برای کشت دیم و کشت در مناطقی که خشکی در پایان فصل رشد اتفاق می­ افتد پیشنهاد می­ شود. به ­علاوه اکوتیپ­های زابل و محمدیه به­ عنوان اکوتیپ­های کرانه ­ای پاسخ به تنش خشکی در مرحله زایشی شناسایی شدند و توصیه می ­شود در برنامه ­های به‎نژادی مرتبط با سطح تیمول در گیاه دارویی زنیان در نظر گرفته شوند. }, URL = {http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1040-fa.html}, eprint = {http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1040-fa.pdf}, journal = {Journal of Crop Breeding}, doi = {10.52547/jcb.13.37.41}, year = {2021} }