@ARTICLE{Pouresmael, author = {Pouresmael, Masoumeh and Saneinejad, Ali Akbar and Ghanbari, Ali Akbar and Sekhavat, Reza and }, title = {Assessment of Agro-Morphological Traits Diversity in Local Cowpea Accessions}, volume = {13}, number = {38}, abstract ={تنوع ژنتیکی، پایه و اساس برنامه‌های اصلاحی و توسعه ارقام برتر در سراسر جهان است. مطالعه حاضر با هدف آگاهی از تنوع فنوتیپی و رابطه صفات مورفولوژیکی و زراعی 56 نمونه ژنتیکی لوبیا چشم‌بلبلی در سال زراعی 98-1397، در مزرعه تحقیقاتی بانک ژن در کرج به اجرا در آمد. در طول دوره رشد صفات فنولوژیکی، مرفولوژیکی و زراعی مختلف یادداشت‌برداری شد. تجزیه واریانس وجود تنوع ژنتیکی بین نمونه‌ها ازنظر کلیه صفات کمی مورد بررسی به استثنای تعداد غلاف در پدانکل را نشان داد که تاکیدی بر امکان دستیابی به ژنوتیپ‌هایی با صفات مورد دلخواه از میان این نمونه‌ها است. صفات زیست­توده، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، طول غلاف و وزن صددانه دارای بیش‌ترین ضریب تغییرات فنوتیپی بودند. بررسی دامنه صفات فنولوژیکی روز تا 50 درصد گلدهی (43-103) و روز تا رسیدگی (77-169) نشان داد که نمونه‌های ژنتیکی مورد مطالعه در سه دسته بیوتیپ­های زودرس، متوسط رس و دیررس قرار دارند. صفات عملکرد دانه و شاخص برداشت با صفات فنولوژیکی تعداد روز تا گلدهی و تعداد روز تا رسیدن، همبستگی منفی معنی‌دار (p<0.01) داشتند. وزن صد دانه و طول غلاف نیز صفاتی تاثیرگذار بر عملکرد دانه (0/01p<) شناخته شدند. نتایج حاصل از تجزیه به مؤلفه‌های اصلی نشان داد که سه مولفه، 72 درصد تنوع موجود بین نمونه‌ها را توجیه می­نمایند. صفات ارتفاع بوته، تعداد و وزن غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف و وزن دانه در بوته بالاترین ضرایب را در مولفه اول و صفات فنولوژیکی روز تا گلدهی و روز تا رسیدن و عملکرد دانه بزرگترین ضرایب را در مولفه دوم داشتند. ترسیم بای­پلات مولفه‌ها و گروه‌بندی ژنوتیپ‌ها بر اساس صفات نشان داد 17 نمونه ژنتیکی از نظر صفات اجزا عملکرد قابل توجه هستند. به‌علاوه 17 نمونه ژنتیکی با عملکرد بالا و زودرس در میان نمونه‌های مورد بررسی شناسایی شد. این نتایج از یک طرف اطلاعات مفیدی در مورد تنوع صفات مهم زراعی در میان نمونه‌های ژنتیکی بومی ارائه و از طرف دیگر امکان انتخاب منابع ژنتیکی امیدبخش برای استفاده در برنامه‌های به‌نژادی آینده را فراهم ساخت. }, URL = {http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1193-fa.html}, eprint = {http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1193-fa.pdf}, journal = {Journal of Crop Breeding}, doi = {10.52547/jcb.13.38.95}, year = {2021} }