دوره 13، شماره 39 - ( پاییز 1400 1400 )
جلد 13 شماره 39 صفحات 97-87 |
برگشت به فهرست نسخه ها
1- بخش تحقیقات علوم زراعی- باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی سیستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، زابل، ایران،
2- بخش تحقیقات زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی صفی آباد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، دزفول، ایران
3- بخش تحقیقات علوم زراعی- باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی سیستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، زابل، ایران
2- بخش تحقیقات زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی صفی آباد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، دزفول، ایران
3- بخش تحقیقات علوم زراعی- باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی سیستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، زابل، ایران
چکیده: (2744 مشاهده)
گیاه کنجد از گیاهان دانه روغنی با مقاومت بالا به کم آبی است. این گیاه با حداقل نیاز رطوبتی عملکرد مناسبی را نسبت به سایر محصولات زراعی در فصل تابستان دارد. شناخت ژنوتیپهای پرمحصول در این شرایط از اولویتهای برنامههای بهنژادی گیاه کنجد است. در این تحقیق تعداد 10 لاین امیدبخش کنجد به دست آمده از نسل های در حال تفکیک که در ارزیابی‌های مقدماتی به عنوان ژنوتیپهای برتر شناخته شده بودند، به همراه شش ژنوتیپ محلی جهت بررسی و مقایسه عملکرد در در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در منطقه سیستان در طی دو سال زراعی مورد بررسی قرار گرفتند. در طی دوره رشد صفات کمی و فنولوژیکی مختلف ارزیابی شدند. بررسی تجزیه واریانس نشان داد که ژنوتیپهای مورد بررسی تفاوت معنیداری از نظر عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، ارتفاع بوته و وزن هزاردانه دارند. با استفاده از روش مقایسه میانگین دانکن، به ترتیب ژنوتیپهای 3، 13، 5 و 7 به عنوان ژنوتیپهای برتر از نظر عملکرد دانه شناخته شدند. بررسی همبستگی صفات، رابطه مثبت و معنیدار عملکرد دانه با وزن هزار دانه را نشان داد. همچنین نمودار بایپلات پراکنش ژنوتیپها بر روی دو عامل اول نشان داد ژنوتیپهای 3، 5 و 13 از سایر ژنوتیپها متمایز و به عنوان ژنوتیپهای برتر از نظر صفات کمی می باشند. تجزیه خوشه ای برای تمامی صفات با استفاده از روش Ward نیز ژنوتیپهای 3 و 13را از سایر ژنوتیپها تفکیک نمود. علاوه براین، رتبه بندی ژنوتیپها بر اساس شاخص انتخاب ژنوتیپ ایدهآل (SSIG) نیز ژنوتیپهای 3 و 13 را به عنوان ژنوتیپهای با رتبه بالا نشان داد. بنابراین با استفاده از روشهای مختلف تجزیه چندمتغیره آماری، ژنوتیپهای 3، 13 و 5 به عنوان ژنوتیپهای با عملکرد مطلوب و با سازگاری بالا در منطقه سیستان معرفی می شوند.
فهرست منابع
1. Addinsoft, S. 2010. XLSTAT software, version 9.0. Addinsoft, Paris, France.
2. Ahmadi, K. 2021. Agricultural statistics of Iran, Ministry of Agriculture, Tehran, Iran, 89 pp (In Persian).
3. Ahmadi, M., E. Farrokhi, B. Agharokh, M. Khiavi, G. Arab and E. Mohammadi. 2000. Registration of Sesame (Sesamum indicum) cultivar, Yekta. Seed and Plant, 16(3): 390-341 (In Persian).
4. Askari, A., M. Zabet, M.G. Ghaderiand A. Shorvazdi. 2016. Choose the most important traits affecting on yield of some sesame genotypes (Sesamum indicum L.) in normal and stress conditions. Journal of Crop Breeding, 8: 78-87 (In Persian). [DOI:10.29252/jcb.8.18.78]
5. Avila, J. and D. Montilla. 1997. Yield, yield components and tolerance to whitefly (Bemisiatabaci) incidence as sesame (Sesamum indicum). Selection criteria Sesame and Sofflower Newsletter, 12: 14-21.
6. Benesty, J., J. Chen, Y. Huang and I. Cohen. 2009. Pearson correlation coefficient. Noise reduction in speech processing. Springer, pp: 1-4. [DOI:10.1007/978-3-642-00296-0_5]
7. Blashfield, R.K. 1980. The growth of cluster analysis: Tryon, Ward, and Johnson. Multivariate Behavioral Research, 15(4): 439-458. [DOI:10.1207/s15327906mbr1504_4]
8. Clegg, M. 1997. Plant genetic diversity and the struggel to measure selection. Journal of Heredity, 88(1): 1-7. [DOI:10.1093/oxfordjournals.jhered.a023048]
9. Falconer, D.S. 1996. Introduction to quantitative genetics (Pearson Education India).
10. FAO. 2018. Food and Agriculture Organization of the United Nations, Food and Agricultural Commodities Production. Available ongenotype: http://www.fao.org/statistics/en.
11. Hwang, L.S. 2005. Sesame Oil. Bailey's Industrial Oil and Fat Products. Taipei: National Taiwan University. [DOI:10.1002/047167849X.bio031]
12. Kandasamy, G., V. Manchoram and S. Thangovelu. 1990. Variability of metric traits and character association in sesame. Sesame and Safflower Newsletter, 5: 10-15.
13. Karuppaiyan, R. and P. Ramasamy. 2000. Cause and effect relationship between seed yield and its components in sesame. Madras Agricultural Journal, 87(1/3): 74-76.
14. Kathiresan, G. 2000. Studies on seed yield-contributing characters in sesame. Sesame and Safflower Newsletter, 15: 29-32.
15. Mansouri, S. and M. Ahmadi. 1998. Study of combining ability and gene effect on sesame lines by diallel cross method. Indian Journal of Agricultural Sciences, 29(1): 47-55.
16. Myers, L. and M.J. Sirois. 2004. Spearman correlation coefficients, differences between. Encyclopedia of statistical sciences, 12. [DOI:10.1002/0471667196.ess5050]
17. Padmarathi, N. and S. Thangavelu. 1996. Association of various yield components in sesame. Sesame and Safflower Newsletter, 11: 40-45.
18. Pathak, N., A.K. Rai, R. Kumari, A. Thapa and K.V. Bhat. 2014. Sesame crop: an underexploited oilseed holds tremendous potential for enhanced food value. Agricultural Sciences, 5(6): 519-529 [DOI:10.4236/as.2014.56054]
19. Pathirana, R. 1995. Comparison of selection procedures in breeding for seed yield in segregating sesame populations. Euphytica, 82(1): 73-78. [DOI:10.1007/BF00028711]
20. Roebbelen, G., R. Downey and A. Ashri. 1989. Oil crops of the world. New York: 375 pp.
21. Salehi, M. and G. Saeidi. 2011. Genetic variation of some agronomic traits and yield component in breeding lines of sesame. Journal of Crop Breeding, 4(9): 77-92 (In Persian).
22. Singh, R. and P. Jauhar. 2005. Genetic resources, chromosome engineering, and crop improvement. Vol 1: grain legumes, CRC press, Boca Raton, 456 pp. [DOI:10.1201/9780203489284]
23. Thurstone, L.L. 1931. Multiple factor analysis. Psychological review, 38(5): 406. [DOI:10.1037/h0069792]
24. Verma, J. 2012. Data analysis in management with SPSS software, Springer Science & Business Media [DOI:10.1007/978-81-322-0786-3]
25. Zali, H. and A. Barati. 2020. Evaluation of selection index of ideal genotype (SIIG) in other to selction of barley promising lines with high yield and desirable agronomy traits. Journal of Crop Breeding, 12(34): 93-104 (In Persian). [DOI:10.29252/jcb.12.34.93]
26. Zali, H., O. Sofalian, T. Hasanloo, A. Asgharii and S.M. Hoseini. 2015. Appraising of drought tolerance relying on stability analysis indices in canola genotypes simultaneously, using selection index of ideal genotype (SIIG) technique: Introduction of new method. Biological Forum, Research Trend, 703 pp.
27. Zeinalzadeh-Tabrizi, H. and S. Mansouri. 2020. Preliminary Evaluation of Yield, Agronomic Characteristics and Response of Sesame Lines to Wilt Disease in Moghan Region. Journal of Crop Breeding, 12(36): 180-192 (In Persian).
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |