دوره 13، شماره 39 - ( پاییز 1400 1400 )                   جلد 13 شماره 39 صفحات 97-87 | برگشت به فهرست نسخه ها

‎ 20.1001.1.22286128.1400.13.39.9.9

XML English Abstract Print

ارزیابی سازگاری لاین های امیدبخش کنجد در منطقه سیستان با استفاده از روش های تجزیه چندمتغیره
بهنام بخشی*، غلامرضا قدرتی، محمد کشت گر خواجه داد
بخش تحقیقات علوم زراعی- باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی سیستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، زابل، ایران،
چکیده:   (499 مشاهده)
گیاه کنجد از گیاهان دانه روغنی با مقاومت بالا به کم ­آبی است. این گیاه با حداقل نیاز رطوبتی عملکرد مناسبی را نسبت به سایر محصولات زراعی در فصل تابستان دارد. شناخت ژنوتیپ­های پرمحصول در این شرایط از اولویت­های برنامه­های به­نژادی گیاه کنجد است. در این تحقیق تعداد 10 لاین امید­بخش کنجد به ­دست آمده از نسل­ های در حال تفکیک که در ارزیابی‌های مقدماتی به عنوان ژنوتیپ­های برتر شناخته شده بودند، به همراه شش ژنوتیپ محلی جهت بررسی و مقایسه عملکرد در در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در منطقه سیستان در طی دو سال زراعی مورد بررسی قرار گرفتند. در طی دوره رشد صفات کمی و فنولوژیکی مختلف ارزیابی شدند. بررسی تجزیه واریانس نشان داد که ژنوتیپ­های مورد بررسی تفاوت معنی­داری از نظر عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، ارتفاع بوته و وزن هزاردانه دارند. با استفاده از روش مقایسه میانگین دانکن، به ترتیب ژنوتیپ­های 3، 13، 5 و 7 به عنوان ژنوتیپ­های برتر از نظر عملکرد دانه شناخته شدند. بررسی همبستگی صفات، رابطه مثبت و معنی­دار عملکرد دانه با وزن هزار دانه را نشان داد. همچنین نمودار بای­پلات پراکنش ژنوتیپ­ها بر روی دو عامل اول نشان داد ژنوتیپ­های 3، 5 و 13 از سایر ژنوتیپ­ها متمایز و به عنوان ژنوتیپ­های برتر از نظر صفات کمی می­ باشند. تجزیه خوشه ­ای برای تمامی صفات با استفاده از روش Ward نیز ژنوتیپ­های 3 و 13را از سایر ژنوتیپ­ها تفکیک نمود. علاوه براین، رتبه ­بندی ژنوتیپ­ها بر اساس شاخص انتخاب ژنوتیپ ایده­آل (SSIG) نیز ژنوتیپ­های 3 و 13 را به عنوان ژنوتیپ­های با رتبه بالا نشان داد.  بنابراین با استفاده از روش­های مختلف تجزیه چندمتغیره آماری، ژنوتیپ­های 3، 13 و 5 به عنوان ژنوتیپ­های با عملکرد مطلوب و با سازگاری بالا در منطقه سیستان معرفی می­ شوند.
واژه‌های کلیدی: عملکرد، کنجد، لاین های امید بخش، منطقه سیستان
متن کامل [PDF 2109 kb]   (128 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: اصلاح نباتات
دریافت: 1399/12/26 | ویرایش نهایی: 1400/7/11 | پذیرش: 1400/6/11 | انتشار: 1400/7/10
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.