دوره 13، شماره 37 - ( بهار 1400 )
جلد 13 شماره 37 صفحات 145-132 |
برگشت به فهرست نسخه ها
ارزیابی اثر متقابل ژنوتیپ × محیط و پایداری عملکرد دانه ژنوتیپ‌های پیشرفته عدس با استفاده از روش AMMI
بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان، سازمان تحقیقات،آموزش و ترویج کشاورزی،خرم‌آباد،ایران
چکیده: (2034 مشاهده)
به‌منظور بررسی اثر ژنوتیپ، محیط و اثر متقابل ژنوتیپ × محیط، برای عملکرد دانه، 18 ژنوتیپ عدس در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در چهار محیط (خرم‌آباد، گچساران، ایلام و گنبد) طی سه سال زراعی (96- 1393) مورد ارزیابی قرار گرفتند. بر اساس تجزیه واریانس مرکب، اثرات اصلی مکان، ژنوتیپ، اثرات متقابل ژنوتیپ × مکان و ژنوتیپ × مکان × سال معنی دار بودند. نتایج تجزیه واریانس مرکب برای محیط‌های مختلف نشان داد که اثر محیط، ژنوتیپ و اثر متقابل ژنوتیپ × محیط برای عملکرد دانه معنیدار گردید. بر اساس نتایج تجزیه واریانس AMMI، محیط منبع اصلی تغییرات بود که 83/6 درصد از مجموع مربعات کل را به خود اختصاص داد. بر این اساس چهار مؤلفه اثر متقابل بر عملکرد دانه معنیدار بودند. دو مؤلفه اصلی اول مدل AMMI، 52/56 درصد از کل واریانس عملکرد را توجیه کردند. نتایج مقادیر پایداری AMMI (ASV) نیز نشان داد که برای عملکرد دانه، ژنوتیپ‌های شماره G8، G7، G9، G18، G6، G16 وG17 کمترین مقدار و درنتیجه بالاترین پایداری عمومی به تمام محیط‌های آزمایش را داشتند. ژنوتیپ شماره G5 با مقدار ASV 33/7 بیشترین پایداری خصوصی را به محیط دوم (E2) داشت. در بین ژنوتیپ‌هایی که دارای کمترین ASV بودند، فقط ژنوتیپ‌های G6 و G16 دارای میانگین عملکرد دانه بالاتر از میانگین کل ژنوتیپ‌ها بودند. بر اساس مقادیر دو مؤلفه اصلی اول، ارزش پایداری AMMI (ASV) و شاخص پایداری ژنوتیپ (GSI)، ژنوتیپ‌های G6، G1 و G13 به‌عنوان پایدارترین ژنوتیپ‌ها شناخته شدند، و نزدیک‌ترین ژنوتیپ‌ها به ژنوتیپ ایده آل بودند.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
اصلاح نباتات
دریافت: 1399/8/20 | ویرایش نهایی: 1400/3/11 | پذیرش: 1399/11/4 | انتشار: 1400/3/11
دریافت: 1399/8/20 | ویرایش نهایی: 1400/3/11 | پذیرش: 1399/11/4 | انتشار: 1400/3/11
فهرست منابع
1. Ahmadi, K., H. Gholizadeh, H. Ebadzadeh, R. Hoseinpour, F. Hatami, B. Mohiti, B. Fazli and M. Rafiei. 2014. Agricultural year book (2012-2013). Ministry of Jihad-e-Agriculture, 1 http://www.maj.ir/portal ShowFile.aspx (In Persian).
2. Akcura, M., Y. Kaya and S. Taner. 2005. Genotype-environment interaction and phenotypic stability analysis for grain yield of durum wheat in the central Anatolian region. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 29(5): 369-37520.
3. Asfaw, A., T. Assefa, B. Amsalu, K. Negash, F. Alemayehu, F. Gurum, Y. Rezene, C. Finenissa, M. Alnafi and C. Daba. 2008. Adaption and yield stability of small red bean elite lines in Ethiopia. International Journal of Plant Breeding and Genetics, 2(2): 51-63. [DOI:10.3923/ijpbg.2008.51.63]
4. Babaei, H.R., H. Sabzei and N. Razmi. 2019. Application of AMMI approuch in "Genotype x Environment" interaction analysis and determining yeild stability of soybean purelines (Glycine max L.) Merril. Iranian Journal of Field Crop Science, 50(1): 129-137.
5. Becker, H. and J. Leon. 1988. Stability analysis in plant breeding. Plant Breeding, 101: 1-23. [DOI:10.1111/j.1439-0523.1988.tb00261.x]
6. Baquedano, F.J., F. Valladares and F.J. Castillo. 2008. Phenotypic plasticity blurs ecotypic divergence in the response of Quercus coccifera and Pinus halepensis to water stress. European Journal Forest Res, 6: 495-506. [DOI:10.1007/s10342-008-0232-8]
7. Baxevanos, D., C. Goulas, J. Rossi and E. Braojos. 2008. Separation of cotton cultivar testing sites based on representativeness and discriminating ability using GGE biplots. Agronomy Journal, 100: 1230-1236. [DOI:10.2134/agronj2007.0363]
8. Caliskan, M.E., E. Erturk, T. Sogut, E. Boydak and H. Arioglu. 2007. Genotype × environment interaction and stability analysis of sweet potato (Ipomoea balatas) genotypes. New Zealand Journal Crop Horticulture Science, 35: 87-99. [DOI:10.1080/01140670709510172]
9. Cattivelli, L., F.W. Rizza, E. Badeck, A.M. Mazzucotelli, E. Mastrangelo, C. Francia Mare, A. Cooper and I.H. Delacy. 1994. Relationships among analytic methods used to study genotypic variation and genotype- by- environment interaction in plant breeding multi-environment trials. Theoretical and Applied Genetics, 88(5): 561-572. [DOI:10.1007/BF01240919]
10. Costa, J.G.C., C.A. Rava, F.J.P. Zimmermann and L.C. Melo. 2008. Yield stability and adaptability of common bean line developed by Embrapa. Pesquisa Agropecuária Tropical, 2(38): 141-145.
11. Darai, R., A. Sarker, R.P. Sah, K. Pokhrel and R. Chaudhary. 2017. AMMI Biplot Analysis for Genotype X Environment Interaction on Yield Trait of High Fe content Lentil Genotypes in Terai and Mid-Hill Environment of Nepal. Annals of Agricultural & Crop Sciences, 2(1): 1026. [DOI:10.26420/annagriccropsci.2017.1026]
12. Eberhart, S.T. and W. Russell. 1966. Stability parameters for comparing varieties. Crop Science, 6: 36-40. [DOI:10.2135/cropsci1966.0011183X000600010011x]
13. Falconer, D.S. and T.F.C. Mackey. 1996. Introduction to Quantitative Genetics. (4th Ed.). Addison-Wesley Longman, Harlow, UK.
14. Farshadfar, E. 2008. Incorporation of AMMI stability value and grain yield in a single non-parametric index (GSI) in bread wheat. Pakistan Journal of Biological Sciences, 11(14): 1791-1796. [DOI:10.3923/pjbs.2008.1791.1796]
15. Farshadfar, E. 2015. The interaction effect of genotype and environment in plant breeding. Islamic Azad University Press, Kermanshah, Iran, 1 (In Persian).
16. Ferreira, D.F., C.G.B. Demetrio, B.F.J. Manly, A.D.A. Machado and R. Vencovsky. 2006. Statistical model in agriculture: Biometrical methods for evaluating phenotypic stability in plant breeding. Cerne Lavras, 12: 373-388.
17. Gauch, H.G. 2007. MATAMODEL Version 3.0: Open Source Software for AMMI and Related Analyses. Crop and Soil Science. Cornell University, Ithaca, NY 14853.
18. Gauch, H.G. and R.W. Zobel. 1996. AMMI analyses of yield trials. In Kang, M.S. and H.G. Gauch (Eds.), Genotype by Environment Interaction. CRC. Boca Raton, Florida, pp: 85-122. [DOI:10.1201/9781420049374.ch4]
19. Ghodarti-Niari, F. and R. Abdolshahi. 2014. Evaluation of yield stability of 40 bread wheat (Triticum aestivum L.) genotypes using additive main effects and multiplicative interaction (AMMI). Iran Journal Crop Science, 16(4): 322-333 (In Persian).
20. Grausgruber, H., M. Oberforster, M. Werteker, P. Ruckenbauer and J. Vollmann. 2000. Stability of quality traits in Austrian-grown winter wheats. Field Crops Research, 66: 257-267. http://www.css.cornell.edu/staff/gauch/matmodel.html. [DOI:10.1016/S0378-4290(00)00079-4]
21. Hu, X.Y., S.W. Yan and K.L. Shen. 2013. Heterogeneity of error variance and its influence on genotype comparison in multi-location trials. Field Crops Research, 149: 322-328. [DOI:10.1016/j.fcr.2013.05.011]
22. Hussein, M.A., A. Bjornstad and A.H. Aastveit. 2000. SASG x ESTAB: A SAS program for computing genotype x environment stability statistics. Agronomy Journal, 92: 454-459. [DOI:10.2134/agronj2000.923454x]
23. Jeberson, M.S., K.S. Shashidhar, S.H. Wani, A.K. Singh and S.A. Dar. 2019. Identification of stable lentil (Lens culinaris Medik) genotypes through GGE biplotand AMMI analysis for North Hill Zone of India. Legume Research: An International Journal, 42(4): 467-472. [DOI:10.18805/LR-3901]
24. Katsura, K., Y. Tsujimoto, M. Oda, K.I. Matsushima, B. Inusah, W. Dogbe and J.I. Sakagami. 2016. Genotype-by-environments interaction analysis of rice (oryza spp) yield in a flood plain ecosystem in West Africa. European Journal of Agronomy, 73: 152-159. [DOI:10.1016/j.eja.2015.11.014]
25. Liang, S., G. Ren, J. Liu, X. Zhao, M. Zhou, D. McNeil and G. Ye. 2015. Genotype- by- environment interaction is important for grain yield in irrigated Lowland rice. Field Crops Research, 180: 90-99. [DOI:10.1016/j.fcr.2015.05.014]
26. Majnoun Hosseini, N. 2006. Production of Pulse Crops. Jihad-e Daneshghahi Press, University of Tehran Branch, 284 pp (In Persian).
27. Messina, C.D., D. Podlich, Z. Dong, M. Samples and M. Cooper. 2011. Yield trait performance landscapes: from theory to application in breeding maize for drought tolerance. Journal of Experimental Botany, 62: 855-868. [DOI:10.1093/jxb/erq329]
28. Mofidian, S.M.A. and A. Mogadam. 2013. Analysis of ecotype × location interaction in cold-region alfalfa ecotypes. Iranian Journal of Crop Sciences, 15(2): 181-195.
29. Navabi, A., R.C. Yang, J. Helm and D.M. Spaner. 2006. Can spring wheat growing mega-environments in the northern great-plains be dissected for representative locations or niche-adapted genotypes Crop Science, 46: 1107-1116. [DOI:10.2135/cropsci2005.06-0159]
30. Pereira, H.S., L.G. Bueno, M.J.D. Peloso, A. de Abreu, F.B. Moreiva, J.A.A. Martins, A.L.C. de Wendland, T. Faria, L.P.O. Souza and L.C. Melo. 2014. Agronomic performance and stability of Andean common bean lines with white grains in Brazil. Crop Breeding, 73: 130-137. [DOI:10.1590/brag.2014.020]
31. Samonte, S.O.P.B., L.T. Wilson, A. McClung and J.C. Mand Medley. 2005. Targeting cultivars onto rice growing environments using AMMI and SREG GGE biplot analysis. Crop Science, 45: 2414-2424. [DOI:10.2135/cropsci2004.0627]
32. Singh, R.P. and R.M. Trethowan. 2007. Breeding spring bread wheat for irrigated and rain-fed production systems of the developing world. In: Kang, M.S., P. M. Priyadarshan (eds.), Breeding Major Food Staples. Blackwell Publishing, Oxford, 109-139.
33. Sadiyah, H. and A.F. Hadi. 2016. AMMI model for yield estimation in multi-environment trials: A comparison to BLUP. Agriculture and Agricultural Science Procedia, 9: 163-169. [DOI:10.1016/j.aaspro.2016.02.113]
34. Thennarasu, K. 1995. On Certain Nonparametric Procedures for Studying Genotype Environment Interactions and Yield Stability. PhD. PJ School IARI, New Delhi, India.
35. Tumuhimbise, R., R. Melis, P. Shanahan and R. Kawuki. 2014. Genotype × environment interaction effects on early fresh storage root yield and related traits in cassava. The crop Journal, 2: 329-337. [DOI:10.1016/j.cj.2014.04.008]
36. Yan, C.W. and M.S. Kang. 2003. GGE Biplot Analysis: A Graphical Tool for Breeders, Geneticists, and Agronomists. CRC Press, Boca Raton, FL, USA.assava. The Crop Journal, 2: 329-337. [DOI:10.1201/9781420040371-1]
37. Yaghotipoor, A., E. Farshadfar and M. Gheytoli. 2009. Study of yield stability in pea using AMMI model in Kermanshah. Plant Production, 32(1): 25-37 (In Persian).
38. Yan, W. and I. Rajcan. 2002. Biplot analysis of test sites and trait relations of soybean in Ontario. Crop Science 42: 11-20. [DOI:10.2135/cropsci2002.1100]
39. Yan, W. and M.S. Kang. 2003. GGE biplot analysis: A graphical tool for breeders, geneticists and Agronomists. CRC Press, Boca Raton, USA. [DOI:10.1201/9781420040371]
40. Zali, H., S.H. Sabbaghpour, A.A. Farshadfar and P. Pezeshkpour. 2009. Stability analysis of chickpea genotypes using ASV parameter compare to other stability methods. Iran Journal Field Crop Science, 2: 21-29 (In Persian).
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |