@ARTICLE{Sharifi, author = {Karimizadeh, Rahmatollah and Hosseinpour, Tahmasb and Alt Jafarby, Jabar and Shahbazi Homonlo, Kamal and Armion, Mohammad and Sharifi, Peyman and }, title = {Stability Analysis of Durum Wheat Genotypes by GGE Biplot Method}, volume = {12}, number = {35}, abstract ={تعداد 19 لاین گندم دوروم برگزیده از آزمون مقدماتی عملکرد به‌همراه رقم شاهد دهدشت در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در پنج منطقه گچساران، گنبد، مغان، خرم‌آباد و ایلام طی سه سال زراعی 1394-1391 بررسی شدند. تجزیه واریانس مرکب نشان داد که اثر ژنوتیپ، سال و مکان و برهمکنش سال × مکان، سال × ژنوتیپ و ژنوتیپ × سال × مکان بر عملکرد دانه معنی‌دار بود. آزمون اسکریت نشان داد که چهار مؤلفه اصلی اول سهم قابل توجهی در توجیه برهمکنش ژنوتیپ در محیط (GEI) داشتند، به‌طوری‌که مؤلفه اصلی اول و دوم به‌ترتیب 70/22٪ و 71/18٪ از تغییرات را توجیه می‌کردند. نمودار موزائیکی نشان داد که 54/11٪ از تنوع کل ناشی از اثر ژنوتیپ و 46/88٪ ناشی از برهمکنش ژنوتیپ در محیط بود. نمودار گرمایی نیز نشان داد که ژنوتیپ‌های 16، 19 و 20 دارای عملکرد بالا در بسیاری از محیط‌ها بودند. نمای چندضلعی بای‌پلات نشان داد که ژنوتیپ‌های 8، 7، 20 و 13 با توجه به نزدیک بودن به مبدأ بای‌پلات، ژنوتیپ‌هایی با پایداری عمومی بالا به محیط‌های آزمایشی بودند و همچنین ژنوتیپ‌های 18، 15 و 11 سازگار به هیچ‌کدام از محیط‌ها نبودند. مطالعه همزمان اثر ژنوتیپ و برهمکنش ژنوتیپ در محیط با نمای محور تستر متوسط (ATC) از بای‌پلات نشان داد که ژنوتیپ‌های نزدیک به محور ATC، شامل ژنوتیپ‌های 2، 7، 1 و 20 علاوه بر پایدار بودن نسبت به بقیه ژنوتیپ‌ها، دارای عملکرد بالاتر از متوسط کل بودند و می‌توانند به‌عنوان ژنوتیپ‌های پایدار در نظر گرفته شوند. نمای بای‌پلات ژنوتیپ ایده‌آل نیز نشان داد که ژنوتیپ‌های 1 و 2 نزدیک‌ترین ژنوتیپ به ژنوتیپ ایده‌آل و در نتیجه مطلوب‌ترین آن‌ها بودند. نمای برداریGGE بای‌پلات نشان ‌داد که محیط‌های با توانایی تمایز و نمایندگی (1 و 3)، محیط‌های مناسبی برای انتخاب ژنوتیپ‌های سازگار بودند. در مجموع، ژنوتیپ‌های 8، 7، 20 و 13 با نماهای مختلف بای‌پلات، علاوه بر پایداری از عملکرد بالاتری نیز برخوردار بودند و می‌توانند برای گزینش یا توصیه رقم استفاده شوند. }, URL = {http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1137-fa.html}, eprint = {http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1137-fa.pdf}, journal = {Journal of Crop Breeding}, doi = {10.52547/jcb.12.35.1}, year = {2020} }