TY - JOUR T1 - Genetic Analysis of some Morphological Traits in Wheat using Generation Mean Analysis under Normal and Drought Stress Conditions TT - تجزیه ژنتیکی برخی صفات مورفولوژیک در گندم از طریق تجزیه میانگین نسل‌ها در شرایط تنش و عدم تنش رطوبتی JF - jcb JO - jcb VL - 8 IS - 20 UR - http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-390-fa.html Y1 - 2017 SP - 182 EP - 175 KW - Drought stress KW - Generation mean analysis KW - Genetic analysis KW - Heritability KW - Wheat N2 - ببررسی نحوه توارث، نوع عمل ژن‌ها و تعیین استراتژی مؤثر اصلاحی در جهت بهبود صفات فیزیولوژیک و مورفوفیزیولوژیک به‌‌خصوص در شرایط تنش خشکی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. به همین منظور آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار بر روی نسل‌های حاصل از تلاقی دو لاین خالص (کویر × روشن) در شرایط تنش خشکی و بدون تنش در دو سال زراعی 92-1390 در مزرعه تحقیقاتی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران صورت گرفت. تجزیه واریانس صفات مورد بررسی نشان‌دهنده وجود تفاوت معنی‌دار بین نسل‌ها ازنظر اکثر صفات در هر دو شرایط محیطی بود. در مطالعه حاضر، برآورد اثر ژن‌های کنترل‌کننده صفات مهم در نسل‌های P1، P2، F1، F2 و F3 گندم نشان داد که در محیط واجد تنش رطوبتی برای صفات طول سنبله اصلی، وزن سنبله اصلی، تعداد پنجه بارور و در محیط بدون تنش برای صفات طول سنبله اصلی، وزن هزار دانه، مدل سه پارامتری مشتمل بر [m]، [a] و [d] بهترین برازش را داشت. صفت ارتفاع بوته در شرایط بدون تنش و صفات طول سنبله اصلی و وزن هزار دانه در هر دو شرایط محیطی توسط اثرات فوق غلبه‌ی ژن‌ها کنترل می‌شدند. وراثت‌پذیری عمومی برای صفات تعداد دانه در بوته و طول برگ پرچم در شرایط تنش رطوبتی به ترتیب دامنه 19 تا 83 درصد و برای صفات تعداد پنجه بارور و طول سنبله اصلی در شرایط عدم تنش رطوبتی به ترتیب دامنه 53 تا 93 درصد داشتند. M3 ER -