RT - Journal Article T1 - Compatibility Assessment of the Sesame Promising Lines in the Sistan Region using Multivariate Analysis Methods JF - jcb YR - 2021 JO - jcb VO - 13 IS - 39 UR - http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1233-fa.html SP - 87 EP - 97 K1 - Promising lines K1 - Sesame K1 - Sistan region K1 - Yield AB - گیاه کنجد از گیاهان دانه روغنی با مقاومت بالا به کم ­آبی است. این گیاه با حداقل نیاز رطوبتی عملکرد مناسبی را نسبت به سایر محصولات زراعی در فصل تابستان دارد. شناخت ژنوتیپ­های پرمحصول در این شرایط از اولویت­های برنامه­های به­نژادی گیاه کنجد است. در این تحقیق تعداد 10 لاین امید­بخش کنجد به ­دست آمده از نسل­ های در حال تفکیک که در ارزیابی‌های مقدماتی به عنوان ژنوتیپ­های برتر شناخته شده بودند، به همراه شش ژنوتیپ محلی جهت بررسی و مقایسه عملکرد در در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در منطقه سیستان در طی دو سال زراعی مورد بررسی قرار گرفتند. در طی دوره رشد صفات کمی و فنولوژیکی مختلف ارزیابی شدند. بررسی تجزیه واریانس نشان داد که ژنوتیپ­های مورد بررسی تفاوت معنی­داری از نظر عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، ارتفاع بوته و وزن هزاردانه دارند. با استفاده از روش مقایسه میانگین دانکن، به ترتیب ژنوتیپ­های 3، 13، 5 و 7 به عنوان ژنوتیپ­های برتر از نظر عملکرد دانه شناخته شدند. بررسی همبستگی صفات، رابطه مثبت و معنی­دار عملکرد دانه با وزن هزار دانه را نشان داد. همچنین نمودار بای­پلات پراکنش ژنوتیپ­ها بر روی دو عامل اول نشان داد ژنوتیپ­های 3، 5 و 13 از سایر ژنوتیپ­ها متمایز و به عنوان ژنوتیپ­های برتر از نظر صفات کمی می­ باشند. تجزیه خوشه ­ای برای تمامی صفات با استفاده از روش Ward نیز ژنوتیپ­های 3 و 13را از سایر ژنوتیپ­ها تفکیک نمود. علاوه براین، رتبه ­بندی ژنوتیپ­ها بر اساس شاخص انتخاب ژنوتیپ ایده­آل (SSIG) نیز ژنوتیپ­های 3 و 13 را به عنوان ژنوتیپ­های با رتبه بالا نشان داد. بنابراین با استفاده از روش­های مختلف تجزیه چندمتغیره آماری، ژنوتیپ­های 3، 13 و 5 به عنوان ژنوتیپ­های با عملکرد مطلوب و با سازگاری بالا در منطقه سیستان معرفی می­ شوند. LA eng UL http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1233-fa.html M3 10.52547/jcb.13.39.87 ER -