۶ نتیجه برای حسن زاده
محمد محسن زاده گلفزانی،
دوره ۴، شماره ۹ - ( پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی ۱۳۹۱ )
چکیده
به منظور بررسی تنوع ژنتیکی، ۴۹ ژنوتیپ توتون برگزیده مؤسسه تحقیقات توتون گیلان شامل توتون‌های غربی با مبدأ جغرافیایی متفاوت، در مزرعه مؤسسه تحقیقات توتون گیلان (رشت) کشت گردیدند. آزمایش در قالب طرح لاتیس ۷×۷ با دو تکرار انجام گردید و در مجمو ع ۱۲ صفت مورد ارزیابی قرار گرفت. تجزیه همبستگی صفات مورد بررسی نشان داد که عملکرد برگ سبز با تعداد برگ، طول برگ، عرض برگ، ضریب سطح برگ، ارتفاع بوته، دوره گل دهی و روز تا گل دهی همبستگی مثبت و بالایی دارند، عملکرد برگ خشک با اکثر صفات (به جز دوره گلدهی) همبستگی مثبت و معنیداری را نشان داد. بیشترین ضریب همبستگی بین عملکرد برگ سبز با عملکرد برگ خشک (۸۴۵/۰) بدست آمد. تجزیه رگرسیون گام به گام نشان داد که دو صفت عملکرد برگ سبز ( X۱ ) و تعداد برگ ( X۲ )، روی عملکرد برگ خشک اثر معنیداری دارند، تجزیه علیت نیز اثر مستقیم این دو صفت بر روی عملکرد برگ خشک را به ترتیب ۵/۰ و ۴۷/۰ برآورد نمود. در مرحله بعد با در نظر گرفتن عملکرد برگ سبز به عنوان متغیر وابسته و سایر متغیرها به جز عملکرد برگ خشک به عنوان متغیرهای مستقل و انجام تجزیه رگرسیون گام به گام، تنها دو صفت ارتفاع بوته ( X۱ ) و ضریب سطح برگ ( X۲ ) در مدل رگرسیونی باقی ماندند و به عنوان متغیرهای علت ردیف دوم عملکرد برگ خشک در نظر گرفته شدند .
اعظم شکیب آیلار، سلیم فرزانه، سجاد محرم نژاد، رئوف سیدشریفی، محمد حسن زاده،
دوره ۱۳، شماره ۳۸ - ( تابستان ۱۴۰۰ )
چکیده
به منظور ارزیابی پاسخ هیبریدهای ذرت به تنش شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل (مغان) در سال ۱۳۹۹ انجام گرفت. فاکتور اول سه سطح شوری صفر، ۱۰۰ و ۲۰۰ میلی مولار سدیم کلراید و فاکتور دوم شش هیبرید ذرت (SC۶۴۷، TWC۶۴۷، SC۷۰۴، SC۷۰۵، SC۷۰۶ و SC۷۱۵) بودند. نتایج حاصل از تجزیه الکتروفورزی روی ژل پلی آکریلامید هشت درصد نشان داد که بهترتیب سه، دو و یک ایزوفرم برای آنزیم سوپراکسید دیسموتاز (SOD)، پراکسیداز (POX) و کاتالاز (CAT) مشاهده شد و برای هر نوار روی ژل میزان "مساحت × شدت" به عنوان فعالیت ایزوفرم آنزیم های آنتیکسیدان توسط نرم افزار MCID مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد که وزن خشک گیاهچه های هیبرید ذرت تحت تنش شوری به طور معنی دار کاهش یافت. اما میزان مالون دی آلدئید (MDA)، پراکسید هیدروژن (H۲O۲) و فعالیت ایزوفرمهای SOD، POX و CAT افزایش معنی داری داشتند. همبستگی بین وزن خشک گیاهچه با فعالیت POX و CAT مثبت و معنی دار بود. تجزیه نشان داد که هیبریدهای ذرت در دو گروه مختلف قرار گرفتند. هیبرید TWC۶۴۷ با بیشترین وزن خشک گیاهچه، کمترین میزان MDA و بیشترین فعالیت آنزیم های آنتیکسیدان نسبت به سایر هیبریدهای ذرت مورد مطالعه از مقاومت به شوری نسبی بالایی برخوردار بود. نتایج حاصل نشان می دهد که هیبریدهای ذرت مقاوم به شوری از سیستم دفاع آنتیکسیدانی بالای برخوردار هستند.
اعظم شکیب آیلار، سلیم فرزانه، سجاد محرم نژاد، رئوف سیدشریفی، محمد حسن زاده،
دوره ۱۳، شماره ۴۰ - ( زمستان ۱۴۰۰ ۱۴۰۰ )
چکیده
چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: تنش شوری یکی از مهمترین تنش های محیطی است که بسیاری از فرآیندهای رشدی، تغذیهای، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاهان را تحت تأثیر قرار می دهد.
مواد و روش ها: به منظور بررسی پاسخ وزنتر گیاهچه، مواد اسمولیتی، غلظت رنگدانه های کلروفیل، میزان رطوبت نسبی برگ (RWC) و مقدار سدیم و پتاسیم در ارقام ذرت، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی مغان در سال ۱۳۹۹ اجرا شد. فاکتور اول سه سطح شوری شامل صفر، ۱۰۰ و ۲۰۰ میلی مولار سدیم کلرید و فاکتور دوم شش رقم ذرت شامل SC۶۴۷، TWC۶۴۷، SC۷۰۴، SC۷۰۵، SC۷۰۶ و SC۷۱۵ بودند.
یافته ها: نتایج حاصل نشان داد که با افزایش سطوح مختلف شوری وزن تر گیاهچه ها، RWC و غلظت رنگدانه های کلروفیل به طور معنی دار کاهش یافت و با افزایش سطوح مختلف شوری غلظت پرولین، گلایسین بتائین و مقدار سدیم و پتاسیم افزایش معنی داری نشان داد. بین ارقام مختلف ذرت از نظر صفات وزن تر گیاهچه ها، مواد اسمولیتی، غلظت رنگدانه های کلروفیل، RWC و مقدار سدیم و پتاسیم اختلاف معنی دار مشاهده شد. تنش شوری ۱۰۰ و ۲۰۰ میلی مولار سدیم کلرید نسبت به شرایط عادی به ترتیب حدود ۱۰ و ۱۸ درصد سبب کاهش وزن تر گیاهچه های ذرت شد. نسبت به شرایط عادی همبستگی بین صفات نشان داد که بین وزن تر گیاهچه و نسبت سدیم به پتاسیم (Na+/K+) ارتباط مثبت و معنی دار وجود داشت همچین بین مواد اسمولیتی، مقدار رنگدانه های کلروفیل و غلظت سدیم و پتاسیم ارتباط مثبت و معنی دار مشاهده شد. رقم تری وی کراس TWC۶۴۷ با بیشترین وزن تر، غلظت پتاسیم و مواد اسمولیتی متحمل به تنش شوری شناسایی شد.
نتیجه گیری: براساس نتایج حاصل، ارقام متحمل به تنش شوری از طریق افزایش میزان مواد اسمولیتی و تنظیم تعادل بین یون های سدیم و پتاسیم می توانند تنش شوری القاء شده در گیاه ذرت را تحمل کنند.
فاطمه حسن زاده، رسول اصغری زکریا، رضا درویش زاده، نورالدین حسین پور آزاد،
دوره ۱۴، شماره ۴۱ - ( بهار ۱۴۰۱ )
چکیده
چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: پلیپلوئیدی یکی از عوامل اصلی سازگاری در گیاهان است که میتواند تولید متابولیتهای ثانویه را در گیاهان افزایش دهد. مریمگلی (Salvia officinalis L.) گیاهی چند ساله از خانواده Lamiaceae با سابقه طولانی استفاده در صنایع دارویی است و تانشینونها از ترکیبات فعال حیاتی هستند که در این گیاه تولید می شوند. این مطالعه با هدف تجزیه و تحلیل بیان ژنهای درگیر در مسیر بیوسنتز تانشینونها در گیاهان دیپلوئید و تتراپلوئید مریمگلی و مقایسه بین آنها انجام شد.
مواد و روش ها: پلیپلوئیدی در مریمگلی از طریق تیمار بذور آن با کلشیسین ۰/۵ درصد به مدت ۲۴ ساعت القاء شد و گیاهان تتراپلوئید با استفاده از فلوسیتومتری، مشاهدات کروموزومی، خصوصیات مورفولوژیکی و تعداد روزنه انتخاب و تأیید شدند. استخراج RNA از برگ نمونههای گیاهی دیپلوئید و تتراپلوئید مریمگلی، سنتز cDNA و سپس بررسی بیان ژنهای درگیر در مسیر بیوسنتز تانشینونها شاملKSL ،IPPI ، CMK و DXR با استفاده از روش واکنش زنجیرهای پلیمراز در زمان واقعی (Real time PCR) انجام شد. به منظور بررسی بیان ژنهای مورد نظر با روش RT-PCR در نمونههای برگی مریمگلی، از ژن ۱۸srRNA به عنوان ژن مرجع برای نرمالسازی داده‌‌ها استفاده شد. برنامه حرارتی برای تکثیر ژنهای مورد نظر توسط روش Real time PCR، شامل فعال‌‌سازی اولیه آنزیم، مرحله واسرشت‌‌سازی و اتصال آغازگرها بود. صحت تکثیر محصول مربوط به هر یک از ژ‌‌ن‌‌ها توسط منحنی ذوبی مربوط به هر ژن تأیید و درستی تکثیر توسط الکتروفورز ژل مورد بررسی قرار گرفت.
یافته ها: بررسی کیفیت RNAهای استخراجشده با ژل آگارز یک درصد نشاندهنده کیفیت نسبتاً خوب RNAهای استخراجشده بود. منحنیهای ذوب به دست آمده از واکنش PCR در زمان واقعی با استفاده از آغازگرهای مستقیم و معکوس برای ژنهای هدف نشان داد که آغازگرها در دمای مشخص شده به درستی به جایگاههای هدف متصل شده و باعث تکثیر اختصاصی آنها میشوند. نتایج واکنش زنجیرهای پلیمراز در زمان واقعی نشان داد که بیان ژنهای درگیر در مسیر بیوسنتز تانشینونها شاملKSL ،IPPI ،CMK و DXR در گیاهان تتراپلوئید به طور قابل توجه و معنیداری در مقایسه با گیاهان دیپلوئید افزایش مییابد.
نتیجه گیری: در گیاهان تتراپلوئید بیان ژنهای درگیر در بیوسنتز تانشینونها افزایش یافت و این میتواند تولید این متابولیتهای ثانویه را افزایش دهد. تجزیه و تحلیل بیان ژن در سری های مختلف پلیپلوئیدی میتواند شناخت ما را از سازوکار مولکولی بیوسنتز متابولیتهای ثانویه و بهبود تولید آنها از طریق القای پلیپلوئیدی افزایش دهد.
محمود حسن زاده، نورالدین حسین پورآزاد، فرهاد ذوالفقارپور،
دوره ۱۴، شماره ۴۱ - ( بهار ۱۴۰۱ )
چکیده
چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: در تحقیق حاضر به بررسی اثرات پرتوهای حاصل از پسماندهای مواد رادیو اکتیو در یک معدن متروکه اورانیوم در تغییر کمیت و کیفیت محتویات متابولیتی اسانس درمنه کوهی پرداخته شده است.
مواد و روش ها: جهت دسترسی کامل به اطلاعات آلودگی تابشی منطقه مورد مطالعه نقشه تشعشعات رادونی نقطه به نقطه در ۱۰ نقطه با استفاده از دستگاه تابش سنج طی دو سال متمادی مورد سنجش قرار گرفت. این اندازه گیری مشتمل بر نقاط هم ارتفاع در دو کوه مقابل هم (کوه دارای نقاط حاوی مواد راداکیتو A و کوه نقاط فاقد مواد رادیواکتیو B) بود. نمونه برداری از سرشاخه های گیاه درمنه کوهی (Artemisia absinthium) بصورت سیستماتیک و در سه تکرار مختلف انجام پذیرفت. اسانس موجود در سرشاخه ها به روش تقطیر با بخار آب استخراج گردیده و با استفاده از کروماتوگرافی گازی مجهز به طیف سنجی جرمی (GC- Mass) متابولیتهای تشکیل دهنده اسانس جداسازی و شناسایی شدند.
یافته ها: آزمون مقایسات میانگین (P<۰,۰۱) با استفاده از نرم افزار آماری GenStat۱۲.۱ به روش فیشر حفاظت شده، تغییرات معنی داری را در مقادیر متابولیت ها در هر دو نقطه مورد مطالعه نشان داد. به طوری که در ارتفاع ۹۳۰ متر با بالاترین میزان شدت رادیواکتیو ۱.۸ میلی سیوورت (A۹۳۰/R۱.۸)، در مقایسه با نقطه شاهد (B۹۳۰/R۰.۱۶) تغییرات افزایشی در مقادیر متابولیت های گاما ترپینن، اکالیپتول، توژون و کامفور مشاهده شد.
نتیجه گیری: قرار گرفتن طولانی مدت گیاهان چندساله در معرض تابش‌های محیطی منجر به تغییرات بیوشیمیایی شده که ممکن است در نتیجه جهش زایی عناصر پرتوزا در ژنهای دخیل در مسیرهای بیوسنتزی متابولیتهای ثانویه باشد.
پروانه حسن زاده، رضا فتوت، علیرضا یوسفی، حسین جعفری،
دوره ۱۵، شماره ۴۶ - ( تابستان ۱۴۰۲ )
چکیده
چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: شناخت آللوپاتی در گیاهان زراعی به منظور اصلاح و افزایش عملکرد، حفظ تنوع گونه ای، مدیریت گیاهان و حفاظت از محیط زیست لازم و ضروری است. با وجود مطالعات انجام گرفته درباره آللوپاتی گیاهان، توسعه و معرفی ارقام زراعی با توان آللوپاتی بالا تا حدود زیادی بعلت کمبود اطلاعات در مورد ژنتیک آن محدود است.
مواد و روش‌ها: برای بررسی اثر آللوپاتی لاین‌های هاپلوئید مضاعف جو و گیاه چاودار، آزمایشی در قالب طرح لاتیس ساده با دو تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زنجان در سال ۱۳۹۷ اجرا شد. یک ردیف چاودار در وسط کرت‌های آزمایشی جو کشت شد. برخی صفات فیزیولوژیک و ارتفاع بوته در چاودار اندازه‌گیری شده و محتوای فنل نیز در جو در شرایط طبیعی مورد مطالعه قرار گرفت.
یافته‌ها: نتایج حاصل از اثر آللوپاتی لاین‌های مضاعف جو نشان داد از نظر ارتفاع بوته، محتوای کلروفیل b، میزان کارتنوئید، مقدار کربوهیدرات و شاخص محتوای کلروفیل (SPAD) در گیاه چاودار اختلاف معنیداری ایجاد شد. لاین‌های هاپلوئید مضاعف جو نیز از نظر محتوای فنل اختلاف معنیدار داشتند.
نتیجه‌گیری: نتایج این تحقیق میتواند نشان دهنده پتانسیل جمعیت هاپلوئید مضاعف جو معروف به OWB در مطالعات ژنتیک آللوپاتی باشد.
