دوره 12، شماره 33 - ( بهار 1399 )
جلد 12 شماره 33 صفحات 41-29 |
برگشت به فهرست نسخه ها
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
چکیده: (2442 مشاهده)
هدف از این مطالعه ارزیابی شاخص های تحمل به خشکی و پی بردن به روابط بین آنها و به کارگیری آنها در برنامه های غربالگری گندم بود. به منظور غربالگری صحیح ژنوتیپ ها از تجزیه به مولفه های اصلی و بای پلات و قرار دادن ژنوتیپ ها در بای پلات براساس امتیاز فاکتورها استفاده شد. ژنوتیپ های انتخابی می بایست در شرایط تنش و همچنین در شرایط رطوبتی مطلوب، عملکرد بالا و پایداری داشته باشند. آزمایشی با استفاده از طرح آلفا لاتیس با دو تکرار در شرایط دیم و آبیاری تکمیلی با استفاده از ۱۳۲ ژنوتیپ گندم نان در مزرعه پژوهشی ایستگاه تحقیقات کشاورزی گنبد کاووس در سال زراعی 95-1394 اجرا گردید. بر اساس عملکرد در شرایط بدون تنش (YP) و تنش (YS) شاخص های تحمل خشکی از قبیل شاخص حساسیت به تنش (SSI)، شاخص تحمل تنش (STI)، شاخص تحمل (TOL)، شاخص میانگین تولید (MP)، شاخص میانگین هارمونیک (HM)، شاخص عملکرد (YI)، شاخص حساسیت به خشکی (SDI)، شاخص خشکی نسبی (RDI)، شاخص درصد حساسیت به تنش (SSPI)، شاخص مقاومت به خشکی (DRI) و شاخص پایداری عملکرد (YSI) محاسبه شدند. شاخص های تحمل STI، GMP، HM، MPو YI همبستگی مثبت و بسیار بزرگی با عملکرد در شرایط نرمال و همچنین با عملکرد در شرایط تنش داشتند. بنابراین ژنوتیپ های با مقادیر عددی بزرگ برای این شاخص ها، عملکرد بالایی در شرایط تنش و عدم تنش داشتند. شاخص های TOL، SSPI، DSI و SSI ژنوتیپ های با عملکرد بالا در شرایط نرمال ولی حساس به تنش (گروه Bفرناندز) را شناسایی کردند. هم چنین شاخص های YSIو RDI ژنوتیپ های با عملکردی بالاتر از میانگین ژنوتیپ ها در شرایط تنش و عملکردی پایین تر از میانگین ژنوتیپ ها در شرایط مطلوب (گروه Cفرناندز) را از سایر ژنوتیپ ها به خوبی تفکیک کردند.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
اصلاح براي تنش هاي زنده و غيرزنده محيطي
دریافت: 1396/10/7 | ویرایش نهایی: 1399/2/29 | پذیرش: 1397/5/16 | انتشار: 1399/2/29
دریافت: 1396/10/7 | ویرایش نهایی: 1399/2/29 | پذیرش: 1397/5/16 | انتشار: 1399/2/29
فهرست منابع
1. Ajalli, J. and M. Salehi. 2012. Evaluation of drought stress indices in barley (Hordeum vulgare L.). Annals of Biological Research, 3(12): 5515-5520.
2. Bakhshayeshi Geshlagh, M. and M. Shekarchezade. 2015. Evaluation of genotypes of bread wheat (Triticum Aestivum) using drought tolerance indices. Journal of Crop Breeding, 7(16): 49-59 (In Persian).
3. Bouslama, M. and W.T. Schapaugh. 1984. Stress tolerance in soybean. Part 1: Evaluation of three screening techniques for heat and drought tolerance. Crop Science, 24: 933-937. [DOI:10.2135/cropsci1984.0011183X002400050026x]
4. Darvishzadeh, R., A. Pirzad, H. Hatami Maleki, S. Poormohammad Kiani and A. Sarrafi. 2010. Evaluation of the reaction of sunflower inbred lines and their F1 hybrids to drought conditions using various stress tolerance indices. Spanish Journal of Agricultural Research, 8(4): 1037-1046. [DOI:10.5424/sjar/2010084-1398]
5. Faraji, A. 2016. Evaluation of some soybean genotypes (Glycine max) under salt stress. Journal of Crop Breeding, 8(18): 30-36 (In Persian). [DOI:10.29252/jcb.8.18.30]
6. Farshadfar, E. and J. Javadinia. 2011. Evaluation of chickpea (Cicer arientum L.) genotypes for drought tolerance. Seed and Plant Improvement Journal, 27(4): 517-537 (In Persian).
7. Farshadfar, E., B. Jamshidi and M. Aghaee. 2012. Biplot analysis of drought tolerance indicators in bread wheat lanraces of Iran. International Journal of Agriculture and Crop Sciences, 4(5): 226-233.
8. Fernandez, G.C.J. 1992. Effective selection criteria for assessing stress tolerance. In: Kuo, C.G. (eds.) Proceedings of the International Symposium on Adaptation of Vegetables and Other Food Crops in Temperature and Water Stress, AVRDC Publication, Tainan, Taiwan, 257-270.
9. Firozi, B., O. Sofalian, M. SHokrpour, A. Rasolzadeh and F. Ahmadpoor. 2012. Assessment of Drought Tolerance Indices and their Relation with ISSR Markers in Bread Wheat (Triticum aestivum L.). Notulae Scientia Biologicae, 4(3): 143-150. [DOI:10.15835/nsb437911]
10. Fischer, R.A. and T. Wood. 1979. Drought resistance in spring wheat cultivars ІІІ. Yield association with morphological traits. Australian Journal of Agricultural Research, 30: 1001-1020. [DOI:10.1071/AR9791001]
11. Fisher, R.A., R. Maurer. 1978. Drought resistance in spring wheat cultivars. I. Grain yield responses. Australian Journal of Agricultural Research, 29(5): 897-912. [DOI:10.1071/AR9780897]
12. Fleury, D., S. Jefferies, H. Kuchel and P. Langridge. 2010. Genetic and genomic tools to improve drought tolerance in wheat. Journal of Experimental Botany, 61: 3211-3222. [DOI:10.1093/jxb/erq152]
13. Golabadi, M., A. Arzani and S.A.M. Maibody. 2006. Assessment of drought tolerance in segregating populations in durum wheat. African Journal of Agricultural Research, 5: 162-171.
14. Hashemzehi, M., A. Moradgholi and A. Ghasemi. 2013. Evaluation of responses of mung bean (Vigna radiata) genotypes to drought stress using different stress tolerance Indices. Journal of Crop Breeding, 5(12): 112-122 (In Persian).
15. Hatami Maleki, H., N. Abdi, R. Darvishzadeh and M. Jafari. 2016. Mapping QTLs controlling drought tolerance indices in sunflower (Helianthus annus L.). Journal of Crop Breeding, 8(20): 228-235 (In Persian).
16. Ilyas Khokhar, M., A.J. Teixeira da Silva and H. Spiertz. 2012. Evaluation of Barley Genotypes for Yielding Ability and Drought Tolerance under Irrigated and Water-stressed Conditions. American-Eurasian Journal of Agricultural & Environmental Sciences, 12(3): 287-292.
17. Jafari, A., F. Paknejad and M. Jami AL-Ahmadi. 2009. Evaluation of selection indices for drought tolerance of corn (Zea mays L.) hybrids. International Journal of Plant Production, 3(4): 1735-8043.
18. Ji, X.M., B. Shiran, J.L. Wan, D.C. Lewis, C.L.D. Jenkins, A.G. Condon, R.A. Richards and R. Dolferus . 2010. Importance of pre-anthesis anther sink strength for maintenance of grain number during reproductive stage water stress in wheat. Plant Cell and Environment, 33: 926-942. [DOI:10.1111/j.1365-3040.2010.02130.x]
19. Lan, J. 1998. Comparison of evaluating methods for agronomic drought resistance in crops. Acta Agriculturae Boreali-occidentalis Sinica, 7: 85-87.
20. Majidi, M., V. Tavakoli, A. Mirlohi and M.R. Sabzalian. 2011. Wild safflower species (Carthamus oxyacanthus Bieb.): A possible source of drought tolerance for arid environments. Australian Journal of Crop Science, 5(8): 1055-1063.
21. Moghaddam, A. and M.H. Hadizadeh. 2002. Response of corn (Zea mays L.) Hybrids and their parental lines to drought using different stress tolerance indices. Iranian Journal of Seed and Seedling, 18: 255-272 (In Persian).
22. Moosavi, S.S., B. Yazdi Samadi, M.R. Naghavi, A.A. Zali, H. Dashti and A. Pourshahbazi. 2008. Introduction of new indices to identify relative drought tolerance and resistance in wheat genotypes. Desert, 12: 165-178 (In Persian).
23. Munns, R. and R.A. Richards. 2010. Recent advances in breeding wheat for drought and salt tolerance. In: Jenks M.A. et al. (eds.) Advances in molecular breeding toward drought and salt tolerance in crops, Springer, Dordrecht, Netherlands, 565-585. [DOI:10.1007/978-1-4020-5578-2_22]
24. Nazari, L. and H. Pakniyat. 2010. Assessment of drought tolerance in barley genotypes. Journal of Applied Sciences, 10: 151-156. [DOI:10.3923/jas.2010.151.156]
25. Nevo, E. and G.X. Chen. 2010. Drought and salt tolerances in wild relatives for wheat and barley improvement. Plant Cell and Environment, 33: 670-685. [DOI:10.1111/j.1365-3040.2009.02107.x]
26. Oraki H., I. Alah dadi and F. Parhizkar khajani. 2016. Evaluation of Some Soybean Genotypes (Glycine max) under salt stress. Journal of Crop Breeding, 8(18): 22-38 (In Persian). [DOI:10.29252/jcb.8.18.30]
27. Rajaram, S., H.J. Braun and M.V. Ginkel. 1996. CIMMYT's approach to breed for drought tolerance. Euphytica, 92: 147-153. [DOI:10.1007/BF00022840]
28. Reynolds, M., D. Bonnett, S.C. Chapman, R.T. Furbank, Y. Manes, D.E. Mather and M.A.J. Parry. 2011. Raising yield potential of wheat. I. Overview of a consortium approach and breeding strategies. Journal of Experimental Botany, 62: 439-452. [DOI:10.1093/jxb/erq311]
29. Rosielle, A.A. and J. Hamblin. 1981. Theoretical aspects of selection for yield in stress and non-stress environments. Crop Science, 21: 943-946. [DOI:10.2135/cropsci1981.0011183X002100060033x]
30. Saed Moucheshi, A., B. Heidari and E.A. Farshadfar. 2010. Evaluation of stress indices for drought tolerance screening of chickpea (Cicer arietinum L.). Journal of Crop Breeding, 1(4): 49-64 (In Persian).
31. Sio-Se Mardeh, A., A. Ahmadi, K. Poustini and V. Mohammadi. 2006. Evaluation of drought resistance indices under various environmental conditions, Field Crop research, 98: 222-229. [DOI:10.1016/j.fcr.2006.02.001]
32. Talebi, R., F. Fayaz and A.M. Naji. 2009. Effective selection criteria for assessing drought stress tolerance in drum wheat (Triticum durum Desf.). General and Applied Plant Physiology, 35: 64-74
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |