دوره 10، شماره 26 - ( تابستان 1397 )
جلد 10 شماره 26 صفحات 184-173 |
برگشت به فهرست نسخه ها
چکیده: (3165 مشاهده)
تنش شوری یکی از تنش‌های غیرزنده مهم در مناطق خشک و نیمه‌خشک از جمله ایران می‌باشد. تنوع ژنتیکی بالایی میان ژنوتیپ‌های گندم نان ایرانی از نظر تحمل به شوری مشاهده شده است. به منظور بررسی تنوع ژنتیکی و صفات مؤثر بر تحمل شوری، 110 ژنوتیپ گندم نان در مزرعه تحقیقاتی مرکز ملی تحقیقات شوری، در دو شرایط بدون تنش و تنش شوری مورد ارزیابی قرار گرفتند. شوری آب آبیاری در شرایط بدون تنش و تنش شوری به ترتیب 2 و 10 دسی‌زیمنس بر متر بود. نتایج نشان داد که بین ژنوتیپ‌های مورد مطالعه تنوع ژنتیکی معنی‌داری وجود داشت. با توجه به نتایج تجزیه خوشه‌ای بر اساس صفات مورفولوژیکی و زراعی، تحت هر دو شرایط مورد بررسی ژنوتیپ‌ها در 4 گروه دسته‌بندی شدند. با توجه به نتایج حاصل از مقایسه میانگین گروه‌ها در شرایط بدون تنش و تنش شوری، ژنوتیپ‌های شماره 2, 5, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 31, 35, 38, 73, 81, 97 و 98 بعنوان متحمل‌ترین ژنوتیپ‌ها به تنش شوری شناسایی شدند. از این ژنوتیپ‌ها می‌توان در مناطق شور ایران و بعنوان والدین برای بهبود ژرم‌پلاسم گندم برای تحمل به شوری در برنامه‌های اصلاحی استفاده نمود. همچنین نتایج تجزیه به عامل‌ها در شرایط تنش شوری نشان دهندۀ ارتباط مثبت صفات محتوای کلروفیل، عملکرد زیستی و شاخص برداشت با عملکرد دانه بود. به‌طور کلی می‌توان نتیجه گرفت که صفت محتوای کلروفیل برگ به علت کم هزینه بودن و اندازه‌گیری آسان و غیرتخریبی نسبت به سایر صفات می‌تواند به‌عنوان شاخصی مناسب در برنامه‌های اصلاحی برای انتخاب ژنوتیپ‌های با عملکرد بالا در شرایط تنش شوری در مزرعه مورد استفاده قرار گیرد.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
اصلاح براي تنش هاي زنده و غيرزنده محيطي
دریافت: 1396/1/29 | ویرایش نهایی: 1397/7/4 | پذیرش: 1396/4/10 | انتشار: 1397/7/4
دریافت: 1396/1/29 | ویرایش نهایی: 1397/7/4 | پذیرش: 1396/4/10 | انتشار: 1397/7/4
فهرست منابع
1. Araus, J., T. Amaro, J. Voltas, H. Nakkoul and M. Nachit. 1998. Chlorophyll fluorescence as a selection criterion for grain yield in durum wheat under Mediterranean conditions. Field Crop Research, 55: 209-223. [DOI:10.1016/S0378-4290(97)00079-8]
2. Blum, A. 1988. Plant Breeding for Stress environments. CRC Press Florida, 212 pp.
3. Boggs, J.L., T. Tsegaye, T.L. Coleman, K. Reddy and A. Fahsi. 2003. Relationship between hyperspectral reflectance, soil nitrate-nitrogen, cotton leaf chlorophyll, and cotton yield: a step toward precision agriculture. Journal of Sustainable Agriculture, 22: 5-16. [DOI:10.1300/J064v22n03_03]
4. Bronson, K.F., T.T. Chua, J. Booker, J.W. Keeling and R.J. Lascano. 2003. In-season nitrogen status sensing in irrigated cotton. Soil Science Society of America Journal, 67: 1439-1448. [DOI:10.2136/sssaj2003.1439]
5. Cha, K.W., Y.J. Lee, H.J. Koh, B.M. Lee, Y.W. Nam and N.C. Paek. 2002. Isolation, characterization, and mapping of the stay green mutant in rice. Theoretical and Applied Genetics, 104: 526-532. [DOI:10.1007/s001220100750]
6. Colmer, T.D., T.J. Flowers and R. Munns. 2006. Use of wild relatives to improve salt tolerance in wheat. Journal of Experimental Botany, 57: 1059-1078. [DOI:10.1093/jxb/erj124]
7. El-Hendawy, S.E., Y. Hu, G.M. Yakout, A.M. Awad, S.E. Hafiz and U. Schmidhalter. 2005. Evaluating salt tolerance of wheat genotypes using multiple parameters. European Journal of Agronomy, 22: 243-253. [DOI:10.1016/j.eja.2004.03.002]
8. Hazegh-Jafari, P., S. Aharizad, S.A. Mohammadi, F. Noormand Moayyed and P. Behrooz. 2014. Grouping of alfalfa genotypes based on different characteristics using multivariate statistical analysis. Jornal of Crop Breeding, 13: 107-121 (In Persian).
9. Houshmand, S., A. Arzani, S.A.M. Maibody and M. Feizi. 2005. Evaluation of salt-tolerant genotypes of durum wheat derived from in vitro and field experiments. Field Crop Research, 91: 345-354. [DOI:10.1016/j.fcr.2004.08.004]
10. Irvani, M., M. Soluki, A.M. Rezai, B. Syasar and S.H.A. Kuhkan. 2008. Investigating the diversity and relationship between agronomical traits and seed yield in barley advanced lines using factor analysis. Journal of Science and Technology of Agriculture and Natural Resourses, 45: 137-145 (In Persian).
11. Jaynes, D., T. Kaspar, T. Colvin and D. James. 2003. Cluster analysis of spatiotemporal corn yield patterns in an Iowa field. Agronmy Journal, 95: 574-586. [DOI:10.2134/agronj2003.5740]
12. Kabanova, S. and M. Chaika. 2001. Correlation analysis of triticale morphology, chlorophyll content and productivity. Journal of Agronomy and Crop Science, 186: 281-285. [DOI:10.1046/j.1439-037x.2001.00481.x]
13. Keshavarznia, R., B. Mohammadi Nargesi and A.R. Abassi. 2013. Study of genetic diversity of common bean based on morphological traits under both normal and drought stress conditions. Iranian Journal of Field Crop Science, 44: 305-315 (In Persian).
14. Leilah, A. and S. Al-Khateeb. 2005. Statistical analysis of wheat yield under drought conditions. Journal of Arid Environments, 61: 483-496. [DOI:10.1016/j.jaridenv.2004.10.011]
15. Loos, B. 1993. Morphological variation in Lolium (Poaceae) as a measure of species relationships. Plant Systematics and Evolution, 188: 87-99. [DOI:10.1007/BF00937838]
16. Martin, P., M. Ambrose and R. Koebner. 1994. A wheat germplasm survey uncovers salt tolerance in genotypes not exposed to salt stress in the course of their selection. Annals of Applied Biology, 39: 215-222.
17. Mohammad Alipour H. Yamchi, M.R. Bihamta, S.A. Peighambari, M. Naghavi and M. Shafiee Khorshidi. 2011. Evaluation of genetic diversity and classification of kabuli chickpea genotypes in late season drought stress. Journal of Crop Breeding, 7: 53-70 (In Persian).
18. Mohan, M., S.L. Narayanan and S. Ibrahim. 2000. Chlorophyll stability index (CSI): its impact on salt tolerance in rice. International Rice Research Notes, 25: 38-39.
19. Moreda-Pineiro, A., A. Fisher and S.J. Hill. 2003. The classification of tea according to region of origin using pattern recognition techniques and trace metal data. Journal of Food Composition and Analysis, 16: 195-211. [DOI:10.1016/S0889-1575(02)00163-1]
20. Munns, R. 2002. Comparative physiology of salt and water stress. Plant, Cell & Environment, 25: 239-250. [DOI:10.1046/j.0016-8025.2001.00808.x]
21. Munns, R. and R.A. James. 2003. Screening methods for salinity tolerance: a case study with tetraploid wheat. Plant and Soil, 253: 201-218. [DOI:10.1023/A:1024553303144]
22. Munns, R., R.A. James and A. Läuchli. 2006. Approaches to increasing the salt tolerance of wheat and other cereals. Journal of Experimental Botany, 57: 1025-1043. [DOI:10.1093/jxb/erj100]
23. Passarkli, M. 2010. Handbook of plant and crop stress. (3rd edition). CRC press, 1245 pp.
24. Poustini, K. and A. Siosemardeh. 2004. Ion distribution in wheat cultivars in response to salinity stress. Field Crop Research, 85: 125-133. [DOI:10.1016/S0378-4290(03)00157-6]
25. Rabii, B. and M. Rahimi. 2009. Evaluation methods of canola genotypes grouped using the fisher linear detection function. Journal of Science and Technology of Agriculture and Natural Resourses, 47: 529-542 (In Persian).
26. Ramesh, K., B. Chandrasekaran, T. Balasubramanian, U. Bangarusamy, R. Sivasamy and N. Sankaran. 2002. Chlorophyll dynamics in rice (Oryza sativa L.) before and after flowering based on SPAD (chlorophyll) meter monitoring and its relation with grain yield. Journal of Agronomy and Crop Science, 188: 102-105. [DOI:10.1046/j.1439-037X.2002.00532.x]
27. Reynolds, M., A. Mujeeb‐Kazi and M. Sawkins. 2005. Prospects for utilising plant‐adaptive mechanisms to improve wheat and other crops in drought‐and salinity‐prone environments. Annals of Applied Biology, 146: 239-259. [DOI:10.1111/j.1744-7348.2005.040058.x]
28. Saburi, H., M. Nahvi, A. Torabi and M. Kanoni. 2008. Classification of rice varieties at different levels from the osmotic potential of sorbitol based on cluster analysis and fisher linear functions. Iranian Congress of Agronomy and Plant Breeding, 28-30 August, Karaj, Iran, Crop Science Society, 7: 327-340.
29. Safari, P., R. Honarnejad and M. Esfahani. 2008. Assessment of genetic variation in peanuts (Arachis hypogaea L.) cultivars using Canonical Discriminant Analysis. Iranian Journal of Agriculture Research, 6: 327-334 (In Persian).
30. Salama, S., S. Trivedi, M. Busheva, A. Arafa, G. Garab and L. Erdei. 1994. Effects of NaCl salinity on growth, cation accumulation, chloroplast structure and function in wheat cultivars differing in salt tolerance. Journal of Plant Physiology, 144: 241-247. [DOI:10.1016/S0176-1617(11)80550-X]
31. Salehi, M. and M. Shekari. 2006. Factor analysis of some drought traits in lentil. In: proceeding of the Science and Crop Breeding Congress Abstracts. 286 pp (In Persian).
32. SAS Institute Inc. 2011. SAS/STAT user's guide. 2nd edition. SAS institute Inc., Cary, NC, USA, 5142 pp.
33. Schonfeld, M.A., R.C. Johnson, B.F. Carver and D.W. Mornhinweg. 1988. Water relations in winter wheat as drought resistance indicators. Crop Science, 28: 526-531. [DOI:10.2135/cropsci1988.0011183X002800030021x]
34. Shafiee-Khorshidi, M., M.R. Bihamta, F. Khialparast and M.R. Naghavi. 2012. Assessment of genetic variation in common bean (Phaseolus vulgaris L.) genotypes under drought condition using cluster and canonical discriminant analysis (CDA). Journal of Crop Breeding, 10: 1-17 (In Persian).
35. Singh, S. and T. Singh. 2001. Correlation and path analysis in common wheat (Triticum aestivum L.) under light texture soil. Resarch on Crops, 2: 99-101.
36. SPSS, I. 2010. SPSS 19. Users Guied. Chicago, IL., USA.
37. Yeater, K. M., G.A. Bollero, D.G. Bullock, A.L. Rayburn and S. Rodriguez-Zas. 2004. Assessment of genetic variation in hairy vetch using canonical discriminant analysis. Crop Science, 44: 185-189. [DOI:10.2135/cropsci2004.0185]
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |