دوره 8، شماره 18 - ( تابستان 1395 )
جلد 8 شماره 18 صفحات 29-16 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
(2016). Evaluation of Bread Wheat Genotypes under Normal and Post-anthesis Drought Stress Conditions for Agronomic Traits. jcb. 8(18), 16-29. doi:10.29252/jcb.8.18.16
URL: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-636-fa.html
URL: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-636-fa.html
محسنی ماندانا، مرتضویان سید محمد مهدی، رامشینی حسینعلی، فوقی بهروز. ارزیابی ارقام گندم نان در شرایط نرمال و تنش رطوبتی آخر فصل از نظر صفات زراعی پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی 1395; 8 (18) :29-16 10.29252/jcb.8.18.16
چکیده: (4122 مشاهده)
به منظور مطالعه اثر تنش خشکی و تعیین صفات مؤثر بر عملکرد دانه در شرایط آبیاری کامل و تنش رطوبتی انتهای فصل روی صفات مختلف گندم، 82 ژنوتیپ گندم نان به صورت دو آزمایش جداگانه در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار طی سال زراعی 90-1389 مورد مطالعه قرار گرفتند. اعمال تنش خشکی در مرحله ظهور سنبله به صورت کمآبیاری صورت گرفت. مجموع 22 صفت شامل عملکرد و اجزای عملکرد اندازهگیری شدند. تجزیه واریانس اختلافات معنیداری برای کلیه صفات در هر دو محیط نشان داده است. به جز تعداد برگ در ساقه اصلی و تعداد کل پنجه در واحد سطح، تنش رطوبتی باعث کاهش کلیه صفات مورد بررسی شد. بیشترین تنوع ژنتیکی در دو شرایط برای صفات طول ریشک، تعداد سنبله بارور و عملکرد دانه مشاهده شد. ضریب همبستگی ساده پیرسون، تجزیه رگرسیون مرحلهای و تجزیه مسیر در هر دو محیط بر روی صفات
اندازهگیری شده صورت گرفت. در شرایط تنش میزان همبستگی بین عملکرد دانه با صفات عملکرد بیولوژیک، عملکرد کاه، شاخص برداشت، سنبله بارور در مترمربع و تعداد کل پنجه در مترمربع برابر یا بالاتر از 50% بهدست آمد. در هر دو محیط بیشترین میزان همبستگی عملکرد با عملکرد بیولوژیک وجود داشت. نتایج بهدست آمده حاکی از اهمیت طول پدانکل در افزایش عملکرد در شرایط تنش رطوبتی میباشد. براساس نتایج تجزیه رگرسیون در شرایط آبیاری نرمال 6 متغیر و در شرایط تنش 5 متغیر وارد مدل شدند که در مجموع بیش از 80% تغییرات عملکرد را توضیح دادند. برای مشخص نمودن آثار مستقیم و غیرمستقیم و سهم هریک بر عملکرد نیز تجزیه ضرایب مسیر انجام شد که براین اساس در هر دو محیط بیشترین اثر مستقیم بر عملکرد را عملکرد بیولوژیک تشکیل میداد. در نهایت صفات عملکرد بیولوژیک، وزن سنبله، تعداد سنبله بارور و وزن هزار دانه مهمترین صفات شاخص برای انتخاب ارقام پر محصول گندم در هر دو شرایط معرفی میشوند. همچنین با توجه به نقش موثر ارتفاع بوته در شرایط تنش، گزینش بوتههای طویلتر علاوه بر تعداد سنبلههای بیشتر در افزایش عملکرد دانه از اهمیت به سزایی برخوردار خواهد بود.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
اصلاح نباتات
دریافت: 1395/8/18 | ویرایش نهایی: 1395/9/6 | پذیرش: 1395/8/18 | انتشار: 1395/8/18
دریافت: 1395/8/18 | ویرایش نهایی: 1395/9/6 | پذیرش: 1395/8/18 | انتشار: 1395/8/18
فهرست منابع
1. Aghaee Sarbaze, M. and A. Amini. 2011. Genetic variability for agronomy traits in bread wheat genotype collection of Iran. Seed and Plant Improvement Journal, 27: 581-599 (In Persian).
2. Ahmadizadeh, M., M. Valizadeh, H. Shahbazi, M. Zaefizadeh and M. Habibpor. 2011. Morphological diversity and interrelationships traits in durum wheat landraces under normal irrigation and drought stress conditions. Advances in Environmental Biology, 5: 1934-1940.
3. Alamerew, S., S. Chebotar, X. Huang, M. Roder and A. Borner. 2004. Genetic diversity in Ethiopian hexaploid and tetraploid wheat germplasm assessed by microsatellite markers. Genetic Resources and Crop Evolution, 51: 559-567. [DOI:10.1023/B:GRES.0000024164.80444.f0]
4. Amini, A., M. Esmailzade-Moghadam and M. Vahabzadeh. 2005. Genetic diversity based on agronomic performance among Iranian wheat Landraces under moistur stress. Proc. The 7th international wheat conference, Nov. 27- Dec 2, 2005. Mardel Plata-Argentina.
5. Babu, R.C., J. Zhang, A. Blum, T.H.D. Ho, R. Wu and H.T. Nguyen. 2004. HVA1, a LEA gene from barley confers dehydration tolerance in transgenic rice (Oryza sativa L.) via cell membrane protection. Plant Science, 166: 855-862. [DOI:10.1016/j.plantsci.2003.11.023]
6. Beltrano, J. and M.G. Ronco. 2008. Improved tolerance of wheat plants (Triticum aestivum L.) to drought stress and rewatering by the arbuscular mycorrhizal fungus Glomus claroideum: effect on growth and cell membrane stability. Brazilian Journal of Plant Physiology, 20: 29-37. [DOI:10.1590/S1677-04202008000100004]
7. Blum, A. 2005. Mitigation of drought stress by crop management. Available online at:http://www.plant stress.com.
8. Blum, A. 2005. Mitigation of drought stress by crop management. available at: www. Plant Stress.com..article.drought_m.drought_m.htm.mitigation_by_management.
9. Bogale, A., K. Tesfaye and T. Geleto. 2011. Morphological and physiological attributes associated to drought tolerance of Ethiopian durum wheat genotypes under water deficit. Journal Of Biodiversity And Environmental Sciences, 1: 22-36.
10. Borras, L., G.A. Slafer and M.G. Otegui. 2004. Seed dry weight response to source-sink manipulation in wheat, maize and soyabean. A quantitative reapprasial. Field Crops Research, 86: 131-146. [DOI:10.1016/j.fcr.2003.08.002]
11. Daniel, C. and E. Triboi. 2002. Changes in wheat protein aggregation during grain development: Effects of temperatures and water stress. European Journal of Agronomy, 16: 1-12. [DOI:10.1016/S1161-0301(01)00114-9]
12. Eskandari, H. and K. Kazemi. 2010. Response of different bread wheat (Triticum aestivum L.) genotypes to post-anthesis water deficit. Notulae Scientia Biologicae, 2: 49-52.
13. Fischer, R.A. 2008. The importance of grain or kernel number in wheat: A replay to Sinclair and jamieson. Field Crop Research, 105: 15-21. [DOI:10.1016/j.fcr.2007.04.002]
14. Foroozanar, M., M. Bihamta, A. Peyghambary and H. Zali. 2012. Evaluation of bread wheat genotypes under normal and water stress conditions for agronomic traits. Journal of Sustainable Agriculture and Production Science, 21: 33-46 (In Persian).
15. Foulkes, M.J. 2002. The ability of wheat cultivars to withstand drought in UK conditions: formation of grain yield. Journal Agriculture of Science, 38: 153-169. [DOI:10.1017/S0021859601001836]
16. Garavandi, M., E. Farshadfar and D. Kahrizi. 2010. Assessm ent of drought stress in advanced wheat genotypes under normal and controlled conditions. Seedling and Seed, 26: 233-252 (In Persian).
17. Golabadi, M., A. Arzani and S.M.M. Maibody. 2005. Evaluation of variation among durum wheat F3 families for grain yield and its components under normal and water-stress field conditions Czech. Journal Genetic and Plant Breed, 41: 263-267. [DOI:10.17221/6188-CJGPB]
18. Golparvar, A.R., M.R. Ghanadha, A.A. Zali, A. Ahmadi, E.M. Heravan and A. Ghasemipirbalooti. 2005. Factor analysis of morphological and morpho-physiologocal traits in bread wheat (Triticum aestivum L.) genotypes under drought and non-drought stress conditions. Pajouhesh and Sazandegi, 72: 52-59 (In Persian).
19. Guendouz, A., S. Gussoum, K. Maamari and M. Hafsi. 2012. Effect of supplementary on grain yield, yield components and some morphological traits of Drum Wheat (Triticum Durum Desf.) cultivar. Advances in Environmental Biology, 6: 564-572.
20. Guoth, A., I. Tari, A. Galle, J. Csiszar, A. Pecsvaradi, L. Cseuz and L. Erdei. 2009 . Comparison of the drought stress responses of tolerant and sensitive wheat cultivars during grain filling: Changes in flag leaf photosynthetic activity, ABA levels and grain yield Journal of Plant Growth Regulation, 28: 167-176. [DOI:10.1007/s00344-009-9085-8]
21. Heidari sharifabad, H. 2008. Drought mitigation strategies for the agriculture sector. The 10th Iranian congress of Crop Science, 18-20 Aug. 2008, SPII, Karaj, Iran (In Persian).
22. Khan, A.S., S. Ul-Allah and S. Sadique. 2010. Genetic variability and correlation among seedling traits of Wheat (Triticum aestivum) under water stress. International Journal of Agriculture and Biology, 2: 247-250.
23. Khayatnezhad, M., M. Zaeifizadeh, R. Gholamin and Sh. Jamaati-e-somarin. 2010. Study of genetic diversity and path analysis for yield in durum wheat genotypes under water and dry conditions. World Applied Sciences Journal, 9: 655-665.
24. KhodaRahmi, M., A. Amini and M.R. Bihamta. 2006. study of traits correlation and path analysis grain yield triticale. Iranian Journal of Agricultural Science, 1-37: 77-83 (In Persian).
25. Kiliç, H. and T. Yağbasanlar. 2010. The Effect of Drought Stress on Grain Yield, Yield Components and some Quality Traits of Durum Wheat (Triticum turgidum ssp. durum) Cultivars. Notulae Botanicae Horti Agrobotanici Cluj-Napoca, 38: 164-170.
26. Kotal, B.D., A. Das and B.K. Choudhury. 2010 . Genetic variability and association of characters in wheat (Triticum aestivum L). Asian Journal of Crop Science, 2: 155-160. [DOI:10.3923/ajcs.2010.155.160]
27. Moayedi, A.A., A.N. Boyce and S.S. Barakbah. 2010. The performance of durum and bread wheat genotypes associated with yield and yield component under different water deficit conditions. Australian Journal of Basic and Applied Sciences, 4: 106-113.
28. Mohammadi, V., M.R. Qannadha, A.A. Zali and B. Yazdi-Samadi. 2010. Effect of Post Anthesis Hear Stress on Head Traits of Wheat. International Journal of Agriculture and Biology, 1: 42-44.
29. Mohammadi, A., E. Majidi Heravan, M.R. Bihamta and H. Heidari Sharifabad. 2007 . Evaluation of drought stress on agro-morphological characteristic in some wheat cultivars. Pajouhesh and Sazandegi, 73: 184-192 (In Persian).
30. Moral, G.L.F., Y. Rharrabti, D. Villegas and C. Royo. 2003. Evaluation of grain yield and its components in durum wheat under Mediterranean conditions: An ontogenic approach. Agronomy Journal, 95: 266-274. [DOI:10.2134/agronj2003.0266]
31. Nofouzi, F., V. Rashidi and A.R. Tarinejad. 2008. Path Analysis of Grain Yield with Its Components in Durum Wheat under Drought Stress. International Meeting on Soil Fertility Land Management and Agroclimatology. Turkey, pp: 681-686.
32. Nouri-Ganbalani, A., G. Nouri-Ganbalani and D. Hassanpanah. 2009. Effects of drought stress condition on the yield and yield components of advanced wheat genotypes in Ardabil. Iranian Journal of Food Agriculture and Environment, 7: 228-234 (In Persian).
33. Okuyama, L.A., L.C. Fedrizzi and J.F. Barbosa. 2004. Correlation and path analysis of yield and its components and plant traits in wheat. Ciencia Rural, 34: 1701-1708. [DOI:10.1590/S0103-84782004000600006]
34. Passioura, J.B. 2007. Increasing crop productivity when water is scarce-from breeding to field management. Agricultural Water Management, 80: 176-196. [DOI:10.1016/j.agwat.2005.07.012]
35. Rawson, H.M., R.A. Richards and R. Munns. 1988. An examination of selection criteria for salt-tolerance in wheat, barley and triticale genotypes. Australian Journal of Agricultural Research, 39: 759-772. [DOI:10.1071/AR9880759]
36. Rebetzke, G.J., R.A. Richards, A.G. Condon and G.D. Farquhar. 2006. Inheritance of carbon isotope discrimination in bread wheat (Triticum aestivum L.). Euphytica, 150: 97-106. [DOI:10.1007/s10681-006-9097-4]
37. Reddy, A.R., K.V. Chaitanya and M.V. Vivekanadan. 2004. Drought-induced responses of photosynthesis and antioxidant metabolism in higher Plants. Plant Physiology, 161: 1189-1202. [DOI:10.1016/j.jplph.2004.01.013]
38. Reynolds, M., M.J. Foulkes, G.A. Slafer, P. Berry, M.A.J. Parry, J.W. Snape and W.J. Angus. 2009. Raising yield potential in wheat. Journal of Experimental Botany, 60: 1899-1918. [DOI:10.1093/jxb/erp016]
39. Royo, C., N. Aparicio, R. Blanco and D. Villegas. 2004. Leaf and green area development of durum wheat genotypes grown under Mediterranean conditions. European Journal of Agronomy, 20: 419-430. [DOI:10.1016/S1161-0301(03)00058-3]
40. Saeidi, M., F. Moradi, A. Ahmadi, R. Spehri, G. Najafian and A. Shabani. 2010. The effects of terminal water stress on physiological characteristics and sink-source relations in two bread wheat (Triticum aestivum L.) cultivars. Iranian Journal of Crop Science, 12: 392-408 (In Persian).
41. Shamsi, K. 2010. The effects of drought stress on yield, relative water content, proline, soluble carbohydrates and chlorophyll of bread wheat cultivars. Journal of Animal and Plant Sciences, 8: 1051-1060.
42. Shearman, V.J., R. Sylvester-Bradley, R.K. Scott and M.J. Foulkes. 2005. Physiological processes associated with wheat yield progress in the UK. Crop Science, 45: 175-185.
43. Shepherd, A., S.M.C.M. Ginn and G.C.L. Wyseure. 2002. Simulation of the effect of water shortage on the yields of winter wheat in North-East England. Ecological Modeling, 147: 41-52. [DOI:10.1016/S0304-3800(01)00405-7]
44. Shutz, M. and A. Fangmeier. 2001. Growth and yield responses of spring wheat (Trithcum aestivum L. cv.Minaret) to elevated co2 and water limitation. Environmental Pollution, 119: 187-194. [DOI:10.1016/S0269-7491(00)00215-3]
45. Singh, B.N., S.R. Vishwakarma and V.K. Singh. 2010. Character association and path analysis in elite lines of wheat (Triticum aestivum L.). Plant Archives, 10: 845-847.
46. Tahmasebi, S., M. Khodambashi and A. Rezai. 2007. Estimation of genetic parameters for grain yield and related traits in wheat using diallel analysis under optimum and moisture stress conditions, Journal of Agricultural Sciences and Natural Resources, 1: 229-240 (In Persian).
47. Vij, S. and A.K. Tyagi. 2007. Emerging trends in the functional genomics of the abiotic stress response in crop plants. Journal of Plant Biotechnology, 5: 361-380. [DOI:10.1111/j.1467-7652.2007.00239.x]
48. Zhe, Y., J.G. Lauer, R. Borges and N. de Leon. 2010. Effects of Genotype× Environment Interaction on Agronomic Traits in Soybean. Crop Science, 50: 696-702. [DOI:10.2135/cropsci2008.12.0742]
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
