تنش خشکی یک تنش غیرزنده است که سبب ایجاد واکنش‌های بیوشیمیایی و فیزیولوژیک متفاوتی در گیاه می‌گردد. به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر روند تغییرات کلروفیل، فعالیت آنتی اکسیدانتی و محتوای پروتئین محلول کل برگ‌ در پنج رقم گندم دوروم آزمایشی در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) در سال1389 اجرا گردید. پنج ژنوتیپ مختلف گندم دوروم شامل سیمره، کرخه، دنا، آریا و لاین D-79-15 در یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در شش تکرار و در دو شرایط نرمال و تنش خشکی ارزیابی شدند. در مرحله پنج برگی نمونه‌گیری جهت اندازه‌گیری مقدار پروتئین محلول و فعالیت آنزیم‌های ضداکسنده کاتالاز، پراکسیداز، سوپراکسیددیسموتاز و آسکوربیت پراکسیداز صورت گرفت. نتایج نشان داد که میزان پروتئین محلول در ژنوتیپ‌های مختلف مورد مطالعه در اثر تنش خشکی بطور معنی‌داری افزایش یافت ولی میزان کلروفیل کل گیاه کاهش پیدا کرد. از نظر کلروفیل a، b و کلروفیل کل رقم آریا بالاترین رتبه را در میان ارقام داشت. نتایج حاکی از آن بود که فعالیت آنزیم‌های ضداکسنده کاتالاز (CAT)، پراکسیداز (POX) و سوپراکسید دیسموتاز (SOD) در واکنش به تنش خشکی معنی‌دار گردید و افزایش نشان داد، در حالی‌که در اثر تنش کم آبی میزان فعالیت آنزیم آسکوربیت پراکسیداز کاهش یافت. رقم آریا بیشترین فعالیت آنزیم CAT را در برابر تنش خشکی از خود نشان داد و رقمی مقاوم در برابر تنش خشکی محسوب شد. رقم سیمره دارای فعالیت آنزیم POX زیادتری در شرایط تنش بود. کمترین فعالیت آنزیم POX در لاین D-79-15 مشاهده شد که رقمی حساس نسبت به سایر ارقام در برابر تنش خشکی محسوب می‌شود. رقم دنا بیشترین افزایش فعالیت آنزیم SOD و رقم کرخه دارای بیشترین افزایش فعالیت آنزیم APX در شرایط تنش بود.

واژه‌های کلیدی: گندم ماکارونی، تنش کم آبی، آنتی اکسیدانت، آنزیم

متن کامل [PDF 854 kb]   (7271 دریافت)