بهمنظور بررسی اثرات موتاسیون القایی حاصل از پرتودهی سه دز اشعه گاما 500، 700 و 900 گری در نسل M2 دو رقم کلزا PF و RGS003 ، همراه با تیمارهای شاهد در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار مورد مطالعه قرار گرفت. لاینهای انتخابی نسل سوم موتاسیون ( M3 ) از نظر صفاتی مانند ارتفاع، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، میانگین طول غلاف و وزن هزار دانه ارزیابی شدند. نتایج تجزیه واریانس دادههای حاصل از آزمایش نشان داد که اثر هر سه دز اشعه بر اکثر صفات مورد مطالعه در هر دو رقم معنیدار بود و تعداد غلاف در بوته در هر یک از ارقام PF و RGS003 به ترتیب در دزهای 500 و 900 گری اشعه بیشترین ضریب تنوع را داشت که این موضوع بیانکننده تأثیرپذیری بیشتر این صفت نسبت به پرتودهی اشعه گاما است. دزهای اشعه گاما مورد استفاده در اکثر صفات مورد مطالعه بیشترین ضریب تنوع را در رقم PF ایجاد کردند که نشاندهنده عکسالعمل بیشتر این رقم نسبت به تیمار موتاژنی بوده است. مقایسه میانگین لاینهای آزمایشی با شاهد نشان داد که چهار لاین در رقم PF و یک لاین در رقم RGS003 نسبت به شاهد از نظر تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف و وزن هزار دانه برتری داشته و بهعنوان لاینهای برتر در نظر گرفته شدند. نتایج این بررسی نشان میدهد پرتودهی اشعه گاما قادر است تنوع مطلوبی در صفات مورد بررسی در برخی لاینها ایجاد کند که میتوانند بهعنوان منابع مناسب ژرم پلاسم در تولید و بهبود واریتههای برتر در برنامههای اصلاحی مورد استفاده قرار گیرند.
دریافت: 1394/4/22 | ویرایش نهایی: 1398/6/3 | پذیرش: 1394/4/22 | انتشار: 1394/4/22
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |