به منظور بررسی تنوع ژنتیکی برای عملکرد و اجزای آن و نیز برخی صفات کمی در ژرم پلاسم گلرنگ
(Carthamus tinctorius) ایران، آزمایشی با 89 ژنوتیپ در پائیز سال زراعی 89 - 1388 در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور اجرا شد. صفات تعداد شاخه اصلی، تعداد شاخه فرعی، تعداد طبق در بوته، ارتفاع بوته، وزن طبق، عملکرد دانه، تعداد دانه در طبق، وزن صد دانه و درصد سبز ارزیابی شدند. تجزیه واریانس دادهها حاکی از وجود اختلاف معنیدار بین تیمارها در سطح احتمال 1% بود. صفات تعداد شاخه فرعی و تعداد شاخه اصلی به ترتیب بیشترین و کمترین میزان ضریب تغییرات ژنتیکی و فنوتیپی را نشان دادند. از نظر میزان وراثتپذیری، صفات تعداد شاخه اصلی (70%) و تعداد طبق در بوته (73%)، بیشترین میزان را به خود اختصاص داده و ارتفاع بوته با مقدار 55% کمترین میزان وراثتپذیری را داشت. ژنوتیپهای پا بلند از عملکرد دانه بهتری در مقایسه با پا کوتاهها برخوردار بودند. ضریب همبستگی معنیداری بین عملکرد دانه، تعداد طبق در بوته و وزن طبق به ترتیب برابر 849/0، 237/0 و 266/0 بدست آمد ولی رابطه عملکرد دانه و تعداد دانه در طبق غیر معنیدار بود. تجزیه خوشهای بر اساس کلیه صفات به روش UPGMA و با استفاده از فاصله اقلیدسی، ژنوتیپها را در 5 خوشه گروهبندی کرد که لاینهای موجود در کلاستر اول و سوم از نظر صفات عملکرد دانه و عملکرد روغن، از ارزش بالاتری نسبت به میانگین کلیه ژنوتیپها برخوردار بودند. تنوع موجود میتواند در تولید جمعیتهای در حال تفکیک برای استفاده در پروژههای اصلاح نبات، تولید لاینهای جدید و نیز در مکانیابی ژنهای کنترل کننده صفات مزبور مورد استفاده قرار گیرد.
بازنشر اطلاعات | |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |