چکیده: (20 مشاهده)
مقدمه و هدف: در بسیاری از کشورهای دنیا به علت چالشهای زیستی، غیر زیستی و رشد جمعیت جهان، تامین مواد غذایی و به ویژه امنیت غذایی کشورها در اولویت قرار دارد. گیاهانی از جمله برنج به علت مصرف روزانه و تامین نیاز غذایی مردم بسیاری از کشورها، آن را به یک گیاه استراتژیک تبدیل کرده است. یکی از مهمترین روشهای افزایش پتانسیل تولید برنج، استفاده از سیستم تلاقی میباشد. تلاقی در برنج به علت پدیده هتروزیس یک روش بسیار پرکاربرد در افزایش عملکرد بوده و منجر به تولید نتاج برتر از والدین یا رقم تجاری منطقه میشود. آمار چند متغیره روشی مناسب برای تجزیه روابط مختلف بین صفات، شناسایی تنوع موجود و ارزیابی دقیق در انتخاب ژنوتیپ برتر جهت بهبود عملکرد دانه در برنج میباشد. هدف از این پژوهش ، استفاده از اصلاح کلاسیک و آمار چند متغیره در بین جمعیت در حال تفرق F2 برنج برای انتخاب لاین هایی با پتانسیل عملکرد بالا برای نسل بعد است.
مواد و روش: در این تحقیق تعداد 2000 بذر F2 حاصل از تلاقی نعمت به عنوان پایه مادری با رقم محلی سنگ طارم به عنوان پایه پدری پدری در مزرعه تحقیقاتی برنج پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری کشاورزی طبرستان دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری به تعداد 50 ردیف به طول 10 متر و فاصله کشت 25×25 در مساحتی حدود 125 متر مربع نشاء کاری شد. تعداد 18بوته برتر از لحاظ صفات مورفولوژیکی انتخاب و با استفاده از آمار چند متغییره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. از تجزیه کلاستر صفات با مقیاس فاصله اقلیدسی برای گروه بندی بوته ها و تابع تشخیص برای صحت گروه بندی استفاده شد. برای بررسی ارتباط بین صفات از تجزیه همبستگی و رگرسیون استفاده شد.
یافته ها: نتیجه تجزیه خوشهای صفات ژنوتیپها را به سه گروه تقسیم کرد. گروه سوم به عنوان گروه عملکرد بیش ترین وزن 100 دانه، تعداد پنجه و ارتفاع بوته را داشت. صحت گروهبندی بوتههای متعلق به گروهها توسط تابع تشخیص مورد تایید قرار گرفت. میانگین صفات تعداد پنجه، تعداد دانه پوک، تعداد کل دانه، وزن 100 دانه و عملکرد تک بوته تفاوت معنیداری بین گروهها داشتند و عامل اصلی تفرق بوتهها بودند. صفات ارتفاع بوته و تعداد پنجه همبستگی مثبت و معنی داری در سطح احتمال 1% با عملکرد از خود نشان دادند. در تفسیر تغییرات عملکرد با استفاده از تجزیه رگرسیونی به روش توام صفات ارتفاع بوته و تعداد پنجه اثرات مثبت و بسیار معنیداری در تغییر پذیری عملکرد از خود نشان دادند.
نتیجه گیری: نتیجه تجزیه و تحلیل نشان داد که آمار چند متغیره یک ابزار مناسب در شناسایی بوتههایی با پتانسیل عملکرد بالا است به طوری که بوتههای شماره 5 (83/87 گرم عملکرد تک بوته)، 10(45/80)، 13(93/78)، 4(69/77)، 15(24/72) و 12(75/70) را با داشتن صفات مطلوب مورفولوژیکی به عنوان بهترین ژنوتیپها برای تولید لاینهای امید بخش گزینش شدند.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
