دوره 15، شماره 46 - ( تابستان 1402 )
جلد 15 شماره 46 صفحات 188-178 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Polaki Khoshkrodi R, Bagheri N, Babaeian Jelodar N. (2023). Quantitative and Qualitative Evaluation of some Biochemical Traits of Sambucus ebulus L. Medicinal Plant in Different Habitats of Mazandaran Province. J Crop Breed. 15(46), 178-188. doi:10.61186/jcb.15.46.178
URL: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1429-fa.html
URL: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1429-fa.html
پولکی خشکرودی رقیه، باقری نادعلی، بابائیان جلودار نادعلی. ارزیابی کمی و کیفی برخی از صفات بیوشیمیایی گیاه داروئی آقطی (.Sambucus ebulus L) در رویشگاه‌های مختلف استان مازندران پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی 1402; 15 (46) :188-178 10.61186/jcb.15.46.178
1- بیوتکنولوژی کشاورزی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
2- گروه اصلاح نباتات دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
2- گروه اصلاح نباتات دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
چکیده: (1527 مشاهده)
چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: گیاهان دارویی منبع بسیاری از مواد آلی از جمله متابولیت‌های ثانویه هستند که به عنوان مواد اولیه ترکیبات دارویی و صنعتی استفاده می‌شوند. شناخت گیاهان دارویی و استفاده از ترکیبات آنها به جای ساخت ترکیبات شیمیایی، همواره مورد توجه محققین بوده است. آقطی (Sambucus ebulus L.) گیاه دارویی و بومی ارزشمندی است که در شمال ایران می‌روید.
مواد و روش‌ها: در این تحقیق به‌منظور ارزیابی برخی از صفات بیوشیمیایی گیاه آقطی از نظر کمی و کیفی، سه اندام برگ، ساقه و میوه این گیاه از سه منطقه ساری، بابل و آمل در سه ارتفاع 100-0، 600-500 و 1000-900 متر از سطح دریا، با سه تکرار در قالب طرح کاملاٌ تصادفی جمع‌آوری و عصاره‌گیری شد و صفاتی مانند کلروفیل، کارتنوئید، آنتوسیانین و پرولین مورد بررسی از نظر کمی قرار گرفت. همچنین صفات آنتوسیانین و پرولین نیز از نظر کیفی بررسی شد.
یافته‌ها: نتایج آزمون کیفی، حضور آنتوسیانین و پرولین را در هر سه اندام نشان داد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که ارتفاع از سطح دریا و اندام اثر معنی‌داری بر کلروفیل a، کلروفیلb، کلروفیل کل، کارتنوئید، آنتوسیانین و پرولین داشت. اثر منطقه نیز بر همه‌ی صفات مورد بررسی به جز کلروفیل b و کلروفیل کل معنی‌دار بود. مقایسه میانگین‌ها نشان داد که کارتنوئید و آنتوسیانین در هر سه اندام برگ، ساقه و میوه گیاه آقطی، با افزایش ارتفاع از سطح دریا، افزایش داشت. همچنین مقادیر کلروفیل و پرولین با افزایش ارتفاع، در اندام برگ کاهش یافته اما در اندام ساقه و میوه، این ترکیبات افزایش نشان دادند. میزان آنتوسیانین و پرولین در میوه گیاه آقطی بیشترین مقدار را دارا بود، اما میزان رنگیزه‌های فتوسنتزی در اندام برگ بیشتر از میوه و پس از آن ساقه بود. بیشترین میزان کلروفیل a و b (21/45 و 11/55میلی‌گرم بر گرم وزن تر) مربوط به اندام برگ، منطقه ساری در ارتفاع 100-0 متری از سطح دریا مشاهده شد. نتایج ضرایب همبستگی نشان داد که بین رنگیزه‌های فتوسنتزی، همبستگی مثبت و معنی‌داری وجود داشته و بیشترین میزان ضریب همبستگی بین کلروفیل b و کلروفیل کل (0/962r = ) مشاهده شد.
نتیجه‌گیری: نتایج آزمایش حاضر، نشان می‌دهد عوامل محیطی از جمله ارتفاع از سطح دریا و مشخصات جغرافیایی تأثیر معنی‌داری در میزان متابولیت‌ها دارد. در مجموع با توجه به نتایج بدست آمده از این تحقیق، بهترین رویشگاه از نظر بیشترین مقدار رنگیزه‌های فتوسنتزی، از بین مناطق مورد مطالعه، منطقه ساری، بود.
مقدمه و هدف: گیاهان دارویی منبع بسیاری از مواد آلی از جمله متابولیت‌های ثانویه هستند که به عنوان مواد اولیه ترکیبات دارویی و صنعتی استفاده می‌شوند. شناخت گیاهان دارویی و استفاده از ترکیبات آنها به جای ساخت ترکیبات شیمیایی، همواره مورد توجه محققین بوده است. آقطی (Sambucus ebulus L.) گیاه دارویی و بومی ارزشمندی است که در شمال ایران می‌روید.
مواد و روش‌ها: در این تحقیق به‌منظور ارزیابی برخی از صفات بیوشیمیایی گیاه آقطی از نظر کمی و کیفی، سه اندام برگ، ساقه و میوه این گیاه از سه منطقه ساری، بابل و آمل در سه ارتفاع 100-0، 600-500 و 1000-900 متر از سطح دریا، با سه تکرار در قالب طرح کاملاٌ تصادفی جمع‌آوری و عصاره‌گیری شد و صفاتی مانند کلروفیل، کارتنوئید، آنتوسیانین و پرولین مورد بررسی از نظر کمی قرار گرفت. همچنین صفات آنتوسیانین و پرولین نیز از نظر کیفی بررسی شد.
یافته‌ها: نتایج آزمون کیفی، حضور آنتوسیانین و پرولین را در هر سه اندام نشان داد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که ارتفاع از سطح دریا و اندام اثر معنی‌داری بر کلروفیل a، کلروفیلb، کلروفیل کل، کارتنوئید، آنتوسیانین و پرولین داشت. اثر منطقه نیز بر همه‌ی صفات مورد بررسی به جز کلروفیل b و کلروفیل کل معنی‌دار بود. مقایسه میانگین‌ها نشان داد که کارتنوئید و آنتوسیانین در هر سه اندام برگ، ساقه و میوه گیاه آقطی، با افزایش ارتفاع از سطح دریا، افزایش داشت. همچنین مقادیر کلروفیل و پرولین با افزایش ارتفاع، در اندام برگ کاهش یافته اما در اندام ساقه و میوه، این ترکیبات افزایش نشان دادند. میزان آنتوسیانین و پرولین در میوه گیاه آقطی بیشترین مقدار را دارا بود، اما میزان رنگیزه‌های فتوسنتزی در اندام برگ بیشتر از میوه و پس از آن ساقه بود. بیشترین میزان کلروفیل a و b (21/45 و 11/55میلی‌گرم بر گرم وزن تر) مربوط به اندام برگ، منطقه ساری در ارتفاع 100-0 متری از سطح دریا مشاهده شد. نتایج ضرایب همبستگی نشان داد که بین رنگیزه‌های فتوسنتزی، همبستگی مثبت و معنی‌داری وجود داشته و بیشترین میزان ضریب همبستگی بین کلروفیل b و کلروفیل کل (0/962r = ) مشاهده شد.
نتیجه‌گیری: نتایج آزمایش حاضر، نشان می‌دهد عوامل محیطی از جمله ارتفاع از سطح دریا و مشخصات جغرافیایی تأثیر معنی‌داری در میزان متابولیت‌ها دارد. در مجموع با توجه به نتایج بدست آمده از این تحقیق، بهترین رویشگاه از نظر بیشترین مقدار رنگیزه‌های فتوسنتزی، از بین مناطق مورد مطالعه، منطقه ساری، بود.
فهرست منابع
1. Alia, P. and P. Saradhi. 1991. Proline accumulation under heavy metal stress. Journal of Plant Physiology. 138: 554-558. [DOI:10.1016/S0176-1617(11)80240-3]
2. Ashraf, M. and M.R. Foolad. 2007. Roles of glycine betaine and proline in improving plant abiotic stress resistance. Environmental and Experimental Botany. 59: 206-216. [DOI:10.1016/j.envexpbot.2005.12.006]
3. Babakhanzadeh Sejirani, A., J. Hadian, V. Abdoussi and K. Larijani. 2013. Investigating some effects of different habitats on the amount of flavonoid and anthocyanin compounds of Iranian Borage flower in Ashkorat area of Gilan province. National Conference of Medicinal Plants. Islamic Azad University, Ayatollah Amoli branch. 177-172. (In Persian)
4. Bates, L. 1973. Rapid determination of free poline for water stress studies. Plant Soil. 39: 205-207. [DOI:10.1007/BF00018060]
5. Bourgaud, A., S. Milesi and E. Gontier. 2001. Production of plant secondary metabolites: a historical perspective. Plant Sci. 161: 839-851. [DOI:10.1016/S0168-9452(01)00490-3]
6. Brain K.R. and T.D. Turner. 1975. The practical evaluation of phytopharmaceuticals. Bristol: Wright-Scientechnica 10-30.
7. Britt R.D. 1996. The Light Reactions. In Oxygenic Photosynthesis (ed). DR Ort and CF Yocum; Dordrecht: Kiuwer Academic Publishers.
8. Cvetanovic, A. 2020. Sambucus ebulus L. antioxidants and potential in disease. Journal of Elsevier, 31: pp. 321-333. [DOI:10.1016/B978-0-12-815972-9.00031-7]
9. Davoudi, A., H. Zainelzadeh Tabrizi and A. Shirani Rad. 2018. The effect of selenium foliar plication on some quantitative and qualitative characteristics of rapeseed cultivars under temperature stress conditions at the end of the season. Agricultural Plant Breeding Journal, 11(33): 74-78. (In Persian) [DOI:10.29252/jcb.11.32.74]
10. Domonkos, I., M. Kis, Z. Gombos and B. Ughy. 2013. Carotenoids, versatile components of oxygenic photosynthesis. Prog. Lipid Res. 52:539-561. [DOI:10.1016/j.plipres.2013.07.001]
11. Ebadoallahi, A. and Q. Arab. 2019. Investigating the amount of chlorophyll, total carotenoid and beta-carotene in carrots and the effect of weather on them. Quarterly Journal of Medicinal Plants, 19 (75), 265-254. (In Persian) [DOI:10.29252/jmp.19.75.254]
12. Ghanbari, A., M. Azimi, A. Rafiei, P. Biparva and M. Ebrahimzadeh. 2019. Phytochemical content change of medicinal plant snake grass (Capparis spinosa collected from cuttings Different climates. Plant process and function, volume 9, number 39. pp. 178-165. (In Persian)
13. Gairola, S., N.M. Shariff, A. Bhatt and C. Prakash Kala. 2010. Influence of climate change on production of secondary chemicals in high altitude medicinal plants: Issues needs immediate attention. Journal of Medicinal Plants Research Vol. 4(18), pp. 1825-1829.
14. Ghorbanzadeh, A., A. Ghasmenjad, M. Khushal Sarmast and P. Nejad Ebrahimi. 2018. Phytochemical investigation and comparison of essential oil and antioxidant activity of medicinal plant branches. Juniperus communis L. in different habitats of Mazandaran and Golestan. Eco phytochemistry of medicinal plants. 7: 15-32. (In Persian)
15. Jamshidi, M., M. Mazandarani and F. Fathi Azad. 2018. Investigating the effect of altitude on the number of secondary metabolites of Sambucus ebulus L. fruit. National Conference of Medicinal Plants. (In Persian)
16. Kagazelo, Z., Kh. Hemti and S. Khorasani Nejad. 2016. The effect of altitude on some secondary metabolites of different organs of Sambucus ebulus L. in three cities in Golestan province. Physiology of plant environment, plant ecophysiology researches of Iran. Volume 12, number 3, serial 47. Page 1-13. (In Persian)
17. Kaya, Y., E. Kelil Haji, Y.E. Arvas and H. Murat. 2019. Sambucus ebulus L.: Past, Present and Future. Journal of AIP Publishing, pp. 1-7. [DOI:10.1063/1.5125534]
18. Khanafari, A., M. Attadi and S. Arbabian. 2018. Investigating the ability of anthocyanin production in rhizobium in symbiotic and free life mode. Quarterly Journal of Microbiology. Volume 1, Number 2, pp. 1-12. (In Persian)
19. Khoo, H.E., A. Azlan, S.T. Tang and S.M. Lim. 2017. Anthocyanidins and anthocyanins: Colored pigments as food, pharmaceutical ingredients, and the potential health benefits. Food and Nutrition Research 61: 1-21. [DOI:10.1080/16546628.2017.1361779]
20. Lichtenthaler, H.K. and A.R. Wellburn. 1983. Determinations of total carotenoids and chlorophylls a and b of leaf extracts in different solvents. Biochemical Society Transactions, 11: 591-.592 [DOI:10.1042/bst0110591]
21. Lotf allahi, L., H. Torabi Gol Sefidi and H. Omid. 2013. Investigating the effect of different salinity levels on proline, photosynthetic pigments and relative humidity of the leaves of German chamomile medicinal plant (Matricaria chamomilla L.) in water culture environment. Journal of Plant Production Research, Volume 22, Number 1, pp. 89-104. (In Persian)
22. Lotfi, K., M. Orai, S. Hazrati, A. Faramarzi and J. Ajali. 2021. Investigating the morphological diversity of different populations of mountain tea medicinal plant based on multivariate statistical methods. Agricultural Plant Breeding Journal, 13(39):195-207. (In Persian) [DOI:10.52547/jcb.13.39.195]
23. Mazandarani, M., M. Jamshidi and F. Fathi Azad. 2018. Investigation of the most important secondary active substances of the medicinal plant Sambucus ebulus L. in two different habitats of Mazandaran province. Quarterly Journal of Plant Science Research. Volume 6, Number 1 (series 47), pp. 5-67. (In Persian)
24. Mohammadipour, S., Kh. Hemati, A. Ghasemnejad and P. Ebrahimi. 2013. The effect of altitude and ecotype on some secondary metabolites of the medicinal plant Aqti. Master's degree, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, Iran, pp. 1-7. (In Persian)
25. Najar Firouzjaei, M., Kh, Hemati, S. Khorasaninejad, A. Garme Khani Property and A. Bagheri Fard. 2013. The effect of altitude on the morphological characteristics of nettle leaves (Urtica dioica L.) in Mazandaran and Golestan provinces. Iranian Journal of Plant Ecophysiology, 35(9): 5, pp. 1-11. (In Persian)
26. Nikkhah Amirabad, H., B. Hosseini, Y. Kosta and M. Fatahi. 2016. The effect of altitude and different phenological stages on photochemical properties and antioxidant activity of medicinal plant Ferulago angulate (schlecht.) Boiss from Dana highlands. Eco phytochemistry Quarterly of Medicinal Plants, 17(5): 1, pp. 16-29. (In Persian)
27. Nowrozi, V., S. Yusef Zadeh, K. Asilan and S. Mansouri Far. 2016. Evaluation of changes in essential oil, chlorophyll, carotenoid, anthocyanin and flavonoids of Mentha Longifolia L. in different habitats of Marand. Eco photochemistry Quarterly Journal of Medicinal Plants. 5: pp. 52-64. (In Persian)
28. Omidbeigi, R. 2022. Production and processing of medicinal plants. Astan Quds Razavi Publications. Mashhad. Volume 1. Page 347. (In Persian)
29. Porra, R.J. 2002. The chequered history of the development and use of simultaneous equations for the accurate determination of chlorophylls a and b. Photosynthesis Res. 73:149-156. [DOI:10.1023/A:1020470224740]
30. Pourmohammad Taghi, Y., M. Nejatian, J. Mohammadzadeh Agrigashi and J. Khan Hekmati. 2013. Investigating the effect of sodium chloride salinity on the amount of proline and malonaldehyde in 10 grape varieties. National Grape Festival of Qazvin Province - Vineyard. pp. 221-226. (In Persian)
31. Rouhani, R., S. Ain Afshar and R. Ahmadzadeh. 2013. Extraction of anthocyanin and antioxidant compounds of saffron flower flag using ultrasound technology. Journal of Iranian Food Science and Industry Research. 11: 2, pp. 161-170. (In Persian)
32. Saberi, M., H. Niknehad, G. Heshmati, H. Barani and A. Shahriari. 2016. Investigating the number of changes in some active substances in the extracts of Abu Jahl watermelon (Citrullus colocynthis L.) Schrab plant in two habitats of Sistan and Baluchistan province. Journal of biological protection, the universe of plants. 5:63-49. (In Persian)
33. Saeb, K., A. Kakui, B. Babakhani, S.A. Hosseini Beldaji, P. Rahdari, K. Pourshamsian and R. Jaafari Hajti. 2013. Investigating the effect of altitude on the number of medicinal compounds of the nettle plant Urtica dioica L. in Ramsar region. Journal of Plant and Ecology, 33, 31-40. (In Persian)
34. Saharkhiz, M. 2011. The effect of anise medicinal plant fruit harvesting time on essential oil and its components. Horticulture master's thesis, Faculty of Agriculture, Tarbiat Modares University. P. 77. (In Persian)
35. Saidi, K., F. Sefidkan and A. Babaei. 2013. Determining the number of carotenoids and lycopene in the fruit of the medicinal plant of mountain nasturtium (Rosa canina L.) in different habitats of Iran. Researches on medicinal and aromatic plants of Iran. 30: 5, pp. 833-842. (In Persian)
36. Sepehrifar, R. and T. Hasanlou. 2010. Investigation of polyphenolic compounds, anthocyanins and total flavonoids and antioxidant properties of the medicinal plant Qaraqat (Vaccinium artostaphylos L.) collected from four different regions of Iran, Quarterly of Medicinal Plants, 1(33), pp. 66-74. (In Persian)
37. Shimono, H., T. Hasegawa, S. Fujimura and K. Iwama. 2004. Responses of leaf photosynthesis and plant water status in rice to low water tempreture at different growth stage. Field Crop Research. 89: 71-83. [DOI:10.1016/j.fcr.2004.01.025]
38. Shokrzadeh. M and S.S. Saeedi Saravi .2010. The chemistry, pharmacology and clinical properties of Sambucus ebulus L. Journal of Medicinal Plants Research. 4(2), pp. 095-103. (In Persian)
39. Sims, D.A. and J.A. Gamon. 2002. Relationships between leaf pigment content and spectral reflectance across a wide range of species, leaf structures and developmental stages. Remote Sens. Environ. 81: 337-354. [DOI:10.1016/S0034-4257(02)00010-X]
40. Suyal, R., S. Rawat, R.S. Rawal and I.D. Bhatt. 2019. Variability in morphology, phytochemicals, and antioxidants in (Polygonatum verticillatum L.) all populations under different altitudes and habitat conditions in West Himalaya, India. Environmental Monitoring and Assessment 191: 783-801. [DOI:10.1007/s10661-019-7687-6]
41. Van Amerongen, H.R., V. Grondelle and L. Valkunas. 2000. Photosynthetic Excitons. 2000; Singapore: World Scientific Publishers [DOI:10.1142/3609]
42. Zahed Chakouri, S. and F. Qasim. 2014. Investigating the changes of some commonly used nutritional elements, proline and protein in plants European cow tongue (Borago officinalis L.) under drought stress. Biotechnology of agricultural plants. 4: 11, pp. 65-75. (In Persian)
43. Zakarijanjad, N., H. Moradi, P. Biparva and Z. Memariani. 2018. The effect of altitude on some morphological characteristics and photosynthetic pigments of Viola odorata L. in three regions of Mazandaran province. The second international conference and the sixth national conference on organic and conventional agriculture. P. 9-1. (In Persian)
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
