دوره 14، شماره 41 - ( بهار 1401 )
جلد 14 شماره 41 صفحات 18-10 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Saremi Z, Shahbazi M, Zeinalabedini M, Majidi Haravan E, Azizinezhad R. (2022). Evaluation of Drought Tolerance in Barley Genotypes (Hordeum vulgare L.) using Drought Tolerance Indices. jcb. 14(41), 10-18. doi:10.52547/jcb.14.41.10
URL: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1295-fa.html
URL: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1295-fa.html
صارمی زهرا، شهبازی مریم، زین العابدینی مهرشاد، مجیدی هروان اسلام، عزیزی نژاد رضا. ارزیابی تحمل به خشکی در ژنوتیپهای جو با استفاده از شاخصهای تحمل به تنش خشکی پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی 1401; 14 (41) :18-10 10.52547/jcb.14.41.10
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
چکیده: (1752 مشاهده)
چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: تنش خشکی از مهمترین عوامل کاهش عملکرد و تولید جو در دیمزارهای مناطق خشک بوده و مقابله و یا کاهش اثر تنش‌ها به‌عنوان راهکاری مفید برای افزایش عملکرد جو است. لذا اصلاح ارقام جو متحمل به تنش و مناسب برای مناطق خشک و نیمه‌خشک امری ضروری است.
مواد و روش ها: به‌منظور بررسی تحمل به خشکی 121 ژنوتیپ، لاین و ارقام جو و شناسایی ژنوتیپهای متحمل و حساس براساس عملکرد دانه و شاخصهای تحمل به خشکی، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با دو تکرار طی سالهای زراعی 94-1393 و 95-1394 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه در شرایط دیم و آبی انجام شد. صفات ارزیابی شده شامل تعداد سنبله، تعداد دانه، وزن هزار دانه، روز تا سنبله دهی، روز تا رسیدگی و عملکرد دانه بود.
یافته‌ها: نتایج همبستگی بین شاخصهای تحمل به خشکی و عملکرد دانه در شرایط دیم و آبی نشان داد که شاخص تحمل ( STI )، میانگین بهره‌وری (MP)، میانگین هارمونیک (HM) و میانگین هندسی بهره‌وری (GMP) همبستگی مثبت و معنی‌داری با صفات عملکرد دانه در هر دو شرایط محیطی داشتند و شاخصهای مناسبی جهت گزینش ارقام پرمحصول در هر دو محیط دیم و آبی دارند. همچنین صفات تعداد سنبله بارور و وزن هزار دانه همبستگی معنی‌داری با شاخصهایSTI، GMP، MP و HM در هر دو شرایط داشتند. در تجزیه به مؤلفه‌های اصلی براساس شاخص تحمل به خشکی و عملکرد دانه در شرایط آبی، سه مؤلفه در مجموع 81 درصد از تنوع داده‌های اولیه را توجیه کرد. در شرایط دیم نیز، سه مؤلفه در حدود 88 درصد از کل تنوع را توصیف نمودند.
نتیجه‌گیری: در شرایط این تحقیق، ژنوتیپهای 10 ( 71557)، 100 (Tokak/Demir-2) و 38 (72480) در دو محیط دیم و آبی، پتانسیل تولید دانه بالاتری نسبت به سایر ژنوتیپ‌ها از خود نشان دادند.
مواد و روش ها: به‌منظور بررسی تحمل به خشکی 121 ژنوتیپ، لاین و ارقام جو و شناسایی ژنوتیپهای متحمل و حساس براساس عملکرد دانه و شاخصهای تحمل به خشکی، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با دو تکرار طی سالهای زراعی 94-1393 و 95-1394 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه در شرایط دیم و آبی انجام شد. صفات ارزیابی شده شامل تعداد سنبله، تعداد دانه، وزن هزار دانه، روز تا سنبله دهی، روز تا رسیدگی و عملکرد دانه بود.
یافته‌ها: نتایج همبستگی بین شاخصهای تحمل به خشکی و عملکرد دانه در شرایط دیم و آبی نشان داد که شاخص تحمل ( STI )، میانگین بهره‌وری (MP)، میانگین هارمونیک (HM) و میانگین هندسی بهره‌وری (GMP) همبستگی مثبت و معنی‌داری با صفات عملکرد دانه در هر دو شرایط محیطی داشتند و شاخصهای مناسبی جهت گزینش ارقام پرمحصول در هر دو محیط دیم و آبی دارند. همچنین صفات تعداد سنبله بارور و وزن هزار دانه همبستگی معنی‌داری با شاخصهایSTI، GMP، MP و HM در هر دو شرایط داشتند. در تجزیه به مؤلفه‌های اصلی براساس شاخص تحمل به خشکی و عملکرد دانه در شرایط آبی، سه مؤلفه در مجموع 81 درصد از تنوع داده‌های اولیه را توجیه کرد. در شرایط دیم نیز، سه مؤلفه در حدود 88 درصد از کل تنوع را توصیف نمودند.
نتیجه‌گیری: در شرایط این تحقیق، ژنوتیپهای 10 ( 71557)، 100 (Tokak/Demir-2) و 38 (72480) در دو محیط دیم و آبی، پتانسیل تولید دانه بالاتری نسبت به سایر ژنوتیپ‌ها از خود نشان دادند.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
اصلاح براي تنش هاي زنده و غيرزنده محيطي
دریافت: 1400/6/8 | ویرایش نهایی: 1401/3/3 | پذیرش: 1400/10/12 | انتشار: 1401/1/10
دریافت: 1400/6/8 | ویرایش نهایی: 1401/3/3 | پذیرش: 1400/10/12 | انتشار: 1401/1/10
فهرست منابع
1. Ahmadzadeh, R., H. Pakniyat, E. Tavakol and S. Shahrasbi. 2019. Assessment barley genotypes using stress tolerance indices in normal and rainfed conditions in Badjgah region, Fars Province.Plant Ecophysiology Journal, 36: 240-255 (In Persian).
2. Ashkani, J.SH., H. Pakniat and V. Ghotbi. 2003. Evalution of seed yield-related character in spring safflower (Carthamus tinctorius L.) sing factor analysis. Abstracts of the 8th Iranian Crop Sciences Congress, 22(2): 179-189 (In Persian).
3. Bouslama, M. and W.T. Schapaugh. 1984. Stress tolerance in soybeans. I. evaluation of three screening techniques for heat and drought tolerance. Crop Science, 24(5): 933-937. [DOI:10.2135/cropsci1984.0011183X002400050026x]
4. Cattivelli, L., F. Rizza, F.W. Badeck, E. Mazzucotelli, A.M. Mastrangelo, E. Francia, C. Mare, A. Tondelli and A.M. Santaca. 2008. Drought tolerance improvement in crop plants: an integrated view from breeding to genomics. Field Crops Research, 105: 1-14. [DOI:10.1016/j.fcr.2007.07.004]
5. Daneshian, J. and P. Jonoubi. 2008. Evaluation of sunflower new hybrids tolerance to water deficit stress. In Proceedings of the 5th International Crop Science Congress. Jejo, Korea. 189 pp.
6. FAO. 2013. FAO database collection. Available Online At: Http:// Www.Fao.Org.
7. Fernandez, G.C.J. 1992. Effective selection criteria for assessing plant stress tolerance. Proceeding of the International Symposium on Adaptation of Vegetables and other Food Crop in Temperature and Water Stress. Taiwan, 257-270.
8. Fisher, R.A. and R. Maurer. 1978. Drought resistance in spring wheat cultivars. I. Grain Yield Responses In Spring Wheat. Australian Journal of Agricultural Science, 29: 892-912. [DOI:10.1071/AR9780897]
9. Geravandi, M., E. Farshadfar and D. Kahrizi. 2010. Evaluation of drought tolerance in bread wheat advanced genotypes in field and laboratory conditions. Seed and Plant Improvement Journal, 233-252.
10. Ghafari, M. 2008. Evaluation and selection of sunflower inbred lines under normal and drought stress conditions. Plant and Seed Journal, 23: 633-649.
11. Golparvar, A.R., I.M. Harvan and E.G. Pirbaloti. 2003. Genetic improvement yield potential and water stress resistance in wheat genotypes (Triticum Aestivum). Aridity Seasonal and Agricultural Drought, 13: 13-21.
12. Jiban, M. 2001. Genetics and genetic improvement of drought resistance in crop plants. Current Science, pp:758-763.
13. Karami, E., M.R. Ghannadha, M.R. Naghavi and M. Mardi. 2005. An evaluation of drought resistance in barley. Iranian Journal Agriculture Science, 36(3): 547-560 (In Persian).
14. Mezer, M., A. Turska-Taraska, Z. Kaczmarek, K. Glowacka, B. Swarcewicz and T. Rorat. 2014. Differential physiological and molecular response of barley genotypes to water deficit. Plant Physiology and Biochemistry, 80: 234-248. [DOI:10.1016/j.plaphy.2014.03.025]
15. Moghaddam, A. and M. Hadizadeh. 2002. Response of corn (Zea mays L.) hybrids and their parental lines to drought using different stress tolerance indices. Seed and Plant, 18(3): 212-255 (In Persian).
16. Naderi, A., E. Majidi-Heravan, A. Hashemi-Dezfuli, A. Rezaie and G. Nour-Mohamadi. 2000. Efficiency analysis of indices for tolerance to environmental stresses in field crops and introduction of a new index. Seed and Plant, 15(4): 390-402.
17. Nazari, L. and H. Pakniyat. 2010. Assessment of drought tolerance in barley genotypes. Journal Applied Sciences, 10(2): 151-156. [DOI:10.3923/jas.2010.151.156]
18. Nourmand Moayyed, F., M.A. Rostami and M.R. Ghannadha. 2001. Evaluation of drought resistance indices in bread wheat (Triticum aestivum L.). Iranian Journal Agriculture Science, 32(4): 795-805 (In Persian).
19. Rahmati, H., A. Nakhzari Moghadam, A. Rahemi Karizaki and Z. Evarsaji. 2020. Evaluation of drought tolerance in durum wheat genotypes using drought tolerance indices. Journal of Crop Breeding, 12(33): 174-183 (In Persian). [DOI:10.29252/jcb.12.33.174]
20. Razi, H. and M.T. Assad. 1998. Evaluating variability of important agronomic traits and drought tolerant criteria in sunflower cultivars. Isfahan University of Technology-Journal of Crop Production and Processing, 2(1): 31-44 (In Persian).
21. Rosielle, A.A. and J. Hamblin. 1981. Theoretical aspects of selection fir yield in stress and non stress environment. Crop Science, 21: 943-946. [DOI:10.2135/cropsci1981.0011183X002100060033x]
22. Samarah, N.H. 2005. Effects of drought stress on growth and yield of barley. Agronomy for Sustainable Development, 25(1): 145-149. [DOI:10.1051/agro:2004064]
23. Soleimani, A., M.R. Bihamta, S.A. Peyghambari and R. Maali Amiri .2017 .Evaluation of late season drought in barley genotypes using some drought tolerance indices. Journal of Crop Breeding, 9(23): 166-176 (In Persian). [DOI:10.29252/jcb.9.23.166]
24. Statistical Center of Iran. 2018. Abstract of the results of the agriculture survey .Country budget program organization.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
