دوره 12، شماره 36 - ( زمستان 1399 1399 )
جلد 12 شماره 36 صفحات 204-193 |
برگشت به فهرست نسخه ها
گروه کشاورزی، دانشگاه پیام‌نور، تهران، ایران
چکیده: (3471 مشاهده)
بادرشبو (Dracocephalum moldavica L.) گیاهی دارویی متعلق به خانواده نعناعیان است که به‌عنوان گیاهی اشتهاآور، آرام‌بخش و بهبود دهنده زخم استفاده می‌شود. تنش خشکی یکی از مهم‌ترین عوامل محدودکننده رشد و تولید گیاهان است که گیاهان را در سطوح مختلف تحت تأثیر قرار می‌دهد. این پژوهش به‌منظور بررسی تأثیر تنش خشکی بر برخی صفات زراعی و گروه‌بندی 14 اکوتیپ بادرشبو، در دو محیط تنش خشکی (120 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر) و بدون تنش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. صفات وزن تر و خشک اندام هوایی، ارتفاع بوته، تعداد شاخه جانبی، طول و عرض برگ، قطر ساقه، طول بزرگترین میانگره، درصد و عملکرد اسانس در این پژوهش اندازه‌گیری شدند. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد که تنش خشکی اثر معنی‌دار بر تمام صفات مورد بررسی به جز عرض برگ و طول بزرگترین میانگره داشت. تنش خشکی منجر به کاهش معنی‌دار در وزن تر و خشک اندام هوایی، ارتفاع بوته، تعداد شاخه جانبی، طول برگ و قطر ساقه و افزایش معنی‌دار در درصد و عملکرد اسانس شد. همچنین بین اکوتیپ‌ها از نظر کلیه صفات مورد مطالعه اختلاف معنی‌داری در سطح احتمال یک درصد وجود داشت و برهمکنش تنش × اکوتیپ در صفات وزن تر و خشک اندام هوایی و طول بزرگترین میانگره معنی‌دار بود. اکوتیپ‌های فریدن، گرمسار، خمینی شهر و ارومیه وضعیت بهتری از نظر اکثر صفات مورد بررسی داشتند. اکوتیپ‌های مورد مطالعه در هر دو شرایط بدون تنش و تنش خشکی با استفاده از تجزیه خوشه‌ای به روش وارد و با محاسبه فاصله اقلیدسی در سه گروه قرار گرفتند. اکوتیپ‌های فریدن، گرمسار، خمینی‌شهر و ارومیه بر اساس نتایج تجزیه خوشه‌ای و با استفاده از تمام صفات به‌عنوان اکوتیپ‌های متحمل به خشکی پیشنهاد می‌شوند.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
اصلاح براي تنش هاي زنده و غيرزنده محيطي
دریافت: 1399/8/5 | پذیرش: 1399/9/18
دریافت: 1399/8/5 | پذیرش: 1399/9/18
فهرست منابع
1. Abd El-Baky, H. and G. El-Baroty. 2008. Chemical and biological evaluation of the essential oil of Egyptian moldavian balm (Dracocephalum moldavica L.). International Journal of Integrative Biology, 3: 202-208.
2. Andalibi, B. and F. Nouri. 2014. Effect of cycocel on photosynthetic activity and essential oil of fennel (Foeniculum vulgare Mill.) under drought stress. Iranian Journal of Plant Biology, 22: 91-104 (In Persian).
3. Badalzadeh, A., A. Danesh-Shahraki, M. Rafieiolhossaini and M. Ghobadinia. 2018. The Effects of Solitary and Combined Application of Cattle Manure and Chemical Fertilizer on Essential Oil and Some Physiological Characteristics of Moldavian Balm (Dracocephalum moldavica L.) under water Deficit Stress Conditions. Water and Soil Science, 28(3): 155-168 (In Persian).
4. Borghei, S.F. and A. Azizi. 2018Assessing Diversity of Landraces of Dracocephalum moldavica from Northwest of Iran Using Agro-morphological and Phytochemical Traits. Plant Production Technology, 10(2): 1-16 (In Persian).
5. Farhoudi, R. and A. Modhej. 2018. Effect of drought stress on seed yield, essential oil yield and ability of reactive oxygen species scavenging in Nigella sativa L. ecotypes. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 89(3): 510-526 (In Persian).
6. Gershenzon, J. 1984. Changes in levels of plant secondary metabolites under water and nutrient stress. In: Timmermann, B.N., C. Steelink and F.A. Loewus (eds.), Phytochemical adaptations to stress, Springer, London, 273-320. [DOI:10.1007/978-1-4684-1206-2_10]
7. Golestani Far, F., S. Mahmoodi, Gh.R. Zamani and M.H. Sayyari Zahan. 2016. Effect of inter and intra-specific competition on morphological and growth characteristics of wheat (Triticum aestivum L.) and rye (Secale cereale L.) under drought stress conditions. Environmental Stresses in Crop Sciences, 9(3): 241-256 (In Persian).
8. Golestani, M. and S.R. Sahhafi. 2020. Evaluation of Drought Tolerance in Thymus daenensis subsp. daenensis Ecotypes. Journal of Crop Breeding, 33: 127-139 (In Persian). [DOI:10.29252/jcb.12.33.127]
9. Gonzalez, A., V. Bermejo and B.S. Gomeno. 2010. Effect of different physiological traits on grain yield in barley grown under irrigated and terminal water deficit conditions. Journal of Agriculture Science, 148: 319-328. [DOI:10.1017/S0021859610000031]
10. Gorgini Shabankareh, H., M.R. Asgharipour and B.A. fakheri. 2016. The effect of bio fertilizers on some growth parameters and essential oil of Moldavian dragonhead under drought condition. Journal of Plant Ecophysiology, 23(7): 185-194 (In Persian).
11. Hassani, A. 2006. Effect of Water Deficit Stress on Growth, Yield and Essential Oil Content of Dracocephalum moldavica. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 22(3): 256-261 (In Persian).
12. Karimzadeh, Kh., F. Sefidkon, N. Majnoon Hosseini and S.A. Peighambari. 2014. The effect of different levels of soil moisture, zeolite and biofertilizers on physiological characteristics, yield and essential oil of dragonhead (Dracocephalum moldavica L.). Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 30(1): 158-173 (In Persian).
13. Kheyrandish, E., M. Roshdi and S. Yousefzadeh. 2016. Effects of water stress levels and nitrogen fertilizer on quantitative and qualitative characteristics of Dragonhead (Dracocephalum moldavica L.). Journal of Crop Production, 9(1): 109-125 (In Persian).
14. Lawal, A.B. and S.A. Rahman. 2007. Effect of irrigation, fertilizer and manure on yield and economic return of okra pepper intercrops. Tropical Science, 57(1): 45-48. [DOI:10.1002/ts.194]
15. Maleki Nejad, R. and M.M. Majidi. 2015. Evaluation of Iranian and foreign safflower germplasms under normal and drought stress conditions. Journal of Crop Breeding, 7(15): 1-15 (In Persian).
16. Mirmohammady Maibody, S.A.M., P. Golkar and M. Golabadi. 2015. Plant Responses to Drought Stress. Sanati Esfahan Jahad Daneshgahi Publication, 240 pp (In Persian).
17. Omidbaigi, R. 2015. Production and processing of medicinal plants. Astane ghodse Razavi, 348 pp (In Persian).
18. Osuagwu G.G.E., H.O. Edeoga and A.N. Osuagwu. 2010. The influence of water stress (drought) on the mineral and vitamin potential of the leaves Ocimum gratissimum L. Recent Research in Science and Technology, 2: 27-33. [DOI:10.4314/nifoj.v28i2.62634]
19. Pouraboughadareh, A., M.R. Naghavi and M. Khalili. 2013. Water deficit stress tolerance in some of barley genotypes and landraces under field conditions. Notulae Scientia Biologicae, 5: 249-255. [DOI:10.15835/nsb529066]
20. Rahbarian, P. and Gh. Afsharmanesh. 2011. Effects of Water Deficit and Manure on Yield and Morphological Characters Some of Dragonhead (Dracocephalum moldavica) in Jiroft Area. Journal of Crop and Weed Ecophysiology, 5(1): 41-52 (In Persian).
21. Ramroudi, M., M. Chezgi and M. Galavi. 2017. Effect of methanol spraying on quantitative traits and osmatic adjustments in Moldavian (Dracocephlum moldavica L.) under low irrigation conditions. Iranian Journal of Field Crop Science, 48(1): 149-158 (In Persian).
22. Sadeghzadeh-Ahari, D., A.K. Kashi, M.R. Hassandokht, A. Amri and K.H. Alizadeh. 2009. Assessment of drought tolerance in Iranian fenugreek landraces. Journal of Food, Agriculture and Environment, 7: 414-419.
23. Safikhani, F., H. Heydarye sharifabadi, S.A. Syadat, E. Sharifi ashorabadi, S.M. Syednedjad and B. Abbaszadeh 2007. The effect of drought on yield and morphologic characteristics of Dracocephalum moldavica L. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 22(3): 183-194 (In Persian).
24. Salamati, M.S. and M. Yosofi. 2014. Evaluation of variation for yield and morphological traits in Dracocephalum moldavica L. genotypes. Journal of Plant Research, 27(1): 91-99 (In Persian).
25. Shao, H.B., L.Y. Chu, C.A. Jaleel and C.X. Zhao. 2008. Water-deficit stress-induced anatomical changes in higher plants. Comptes Rendus Biologies, 331(3): 215-225. [DOI:10.1016/j.crvi.2008.01.002]
26. Thomas, M.T. and T. Gausling. 2000. Morphological and physiological responses of oak (Quercuspet raea and Q. robur) to moderate drought. Annals of Forest Science, 57: 325-333. [DOI:10.1051/forest:2000123]
27. Zarei, A., S. Zohrabi and F. Boomeh. 2017. Evaluation of different growth stages of Nigella sativa L. and assessment of crop coefficient (Kc). Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 33(4): 597-607 (In Persian).
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |