گروه کشاورزی، دانشگاه پیامنور، تهران، ایران
چکیده: (123 مشاهده)
بادرشبو (Dracocephalum moldavica L.) گیاهی دارویی متعلق به خانواده نعناعیان است که بهعنوان گیاهی اشتهاآور، آرامبخش و بهبود دهنده زخم استفاده میشود. تنش خشکی یکی از مهمترین عوامل محدودکننده رشد و تولید گیاهان است که گیاهان را در سطوح مختلف تحت تأثیر قرار میدهد. این پژوهش بهمنظور بررسی تأثیر تنش خشکی بر برخی صفات زراعی و گروهبندی 14 اکوتیپ بادرشبو، در دو محیط تنش خشکی (120 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر) و بدون تنش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. صفات وزن تر و خشک اندام هوایی، ارتفاع بوته، تعداد شاخه جانبی، طول و عرض برگ، قطر ساقه، طول بزرگترین میانگره، درصد و عملکرد اسانس در این پژوهش اندازهگیری شدند. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد که تنش خشکی اثر معنیدار بر تمام صفات مورد بررسی به جز عرض برگ و طول بزرگترین میانگره داشت. تنش خشکی منجر به کاهش معنیدار در وزن تر و خشک اندام هوایی، ارتفاع بوته، تعداد شاخه جانبی، طول برگ و قطر ساقه و افزایش معنیدار در درصد و عملکرد اسانس شد. همچنین بین اکوتیپها از نظر کلیه صفات مورد مطالعه اختلاف معنیداری در سطح احتمال یک درصد وجود داشت و برهمکنش تنش × اکوتیپ در صفات وزن تر و خشک اندام هوایی و طول بزرگترین میانگره معنیدار بود. اکوتیپهای فریدن، گرمسار، خمینی شهر و ارومیه وضعیت بهتری از نظر اکثر صفات مورد بررسی داشتند. اکوتیپهای مورد مطالعه در هر دو شرایط بدون تنش و تنش خشکی با استفاده از تجزیه خوشهای به روش وارد و با محاسبه فاصله اقلیدسی در سه گروه قرار گرفتند. اکوتیپهای فریدن، گرمسار، خمینیشهر و ارومیه بر اساس نتایج تجزیه خوشهای و با استفاده از تمام صفات بهعنوان اکوتیپهای متحمل به خشکی پیشنهاد میشوند.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
اصلاح براي تنش هاي زنده و غيرزنده محيطي دریافت: 1399/8/5 | ویرایش نهایی: 1399/11/19 | پذیرش: 1399/9/18 | انتشار: 1399/11/17