دوره 12، شماره 35 - ( پاییز 1399 )
جلد 12 شماره 35 صفحات 201-189 |
برگشت به فهرست نسخه ها
همایون کانونی 
، داود صادق زاده اهری ، علی سعید ، محمد کمال الدین عباسی ، امین رستمی ، کاظم ستوده مرام ، علی حسامی
، داود صادق زاده اهری ، علی سعید ، محمد کمال الدین عباسی ، امین رستمی ، کاظم ستوده مرام ، علی حسامی
بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کردستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، سنندج
چکیده: (2287 مشاهده)
اصلاح و معرفی آخرین رقم نخود تیپ دسی به بیش از 40 سال قبل برمی‌گردد. این پروژه تحقیقاتی به منظور خالص سازی و ارزیابی تنوع ژنتیکی توده های محلی نخود تیپ دسی مناطق کردستان، آذربایجان غربی و آذربایجان شرقی اجراء شد. طی سال های 93-1391 بذر توده‌های محلی از مناطق یاد شده جمع آوری و بطور فیزیکی خالص سازی گردید. در سال1394، 70 ژنوتیپ برتر به‌همراه دو رقم شاهد کاکا و پیروز در قالب طرح لاتیس مستطیل ساده 9×8 در سه ایستگاه سارال کردستان، مراغه و ارومیه در شرایط دیم کشت و ارزیابی شدند. در مدت اجرای آزمایش، از صفات استقرار بوته، تعداد روز از کاشت تا گلدهی، تعداد روز از کاشت تا رسیدگی، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، ارتفاع بوته، وزن صد دانه و عملکرد دانه یادداشت برداری شدند. تجزیه واریانس مرکب، وجود تفاوت معنی دار بین ژنوتیپ ها از نظر تعداد روز از کاشت تا رسیدگی، تعداد دانه در غلاف، تعداد غلاف در بوته، وزن صد دانه و عملکرد دانه نشان داد. همچنین اثر متقابل ژنوتیپ در مکان برای صفات تعداد روز از کاشت تا رسیدگی، تعداد غلاف در بوته، ارتفاع بوته و عملکرد دانه معنی دار بود. بیشترین میزان عملکرد دانه مربوط به ژنوتیپ شماره 2 بود، که با شاهد پیروز اختلاف معنی داری نداشت. بالاترین وراثت پذیری به ترتیب مربوط به صفات وزن صد دانه، عملکرد دانه و تعداد روز از کاشت تا گلدهی بود. از بین این صفات عملکرد دانه بیشترین پیشرفت ژنتیکی را داشت. نتایج حاصل از تجزیه خوشه ای، ژنوتیپ ها را در چهار کلاس گروه بندی کرد. این نتایج با استفاده از تجزیه تابع تشخیص، با دقت 98 درصد تائید شدند. نتایج حاصل از تجزیه به مؤلفه های اصلی و ترسیم گرافیکی بایپلات نشان داد که عملکرد دانه با تعداد غلاف در بوته و وزن صد دانه همبستگی مثبت و معنی دار داشت. از طرف دیگر، ژنوتیپ های شماره 1، 2، 21و 67 را می توان به عنوان بهترین ژنوتیپ ها برای برنامه‌های اصلاحی معرفی نمود .
واژه‌های کلیدی: Cicer arietinum L.، نخود تیپ دسی، تنوع ژنتیکی، عملکرد دانه، خصوصیات زراعی، زراعت دیم
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
اصلاح نباتات، بیومتری
دریافت: 1399/3/5 | ویرایش نهایی: 1402/3/8 | پذیرش: 1399/6/10 | انتشار: 1399/7/10
دریافت: 1399/3/5 | ویرایش نهایی: 1402/3/8 | پذیرش: 1399/6/10 | انتشار: 1399/7/10
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |